Άρθρα και Έρευνες
από την ψυχολόγο του «Θάλπος» Μαρία Μακριδάκη
Έχετε αναρωτηθεί αν είστε εσωστρεφείς ή εξωστρεφείς σαν άνθρωποι; Σκεφτείτε την συμπεριφορά σας σε κοινωνικές περιστάσεις, αν παίρνετε ή αντίθετα αν νιώθετε ότι χάνεται ενέργεια από τις κοινωνικές συναναστροφές και από τις εξόδους με φίλους. Προτιμάτε να βγείτε έξω να διασκεδάσετε το σαββατοκύριακο ή να μείνετε μέσα; Όταν συζητάτε σκέφτεστε πολύ από πριν τι θα πείτε ή βγαίνει αυθόρμητα; Κάποιοι από εσάς έχουν σαφές απαντήσεις στα παραπάνω, αρκετοί όμως φαίνεται ότι οι απαντήσεις τους στα κυμαίνονται κάπου μεταξύ των δύο άκρων ή μπορεί να πουν ότι η απάντηση εξαρτάται από την περίσταση.
Στην περίπτωση αυτή η αυστηρή διχοτόμηση εξωστρέφειας-εσωστρέφειας αποδυναμώνεται και ισχυροποιείται ένα νέο γνώρισμα η αμφιστρέφια. Αυτοί οι άνθρωποι λοιπόν που δεν έχουν σαφή απάντηση και νιώθουν ότι μπορεί να είναι και τα δύο ανά περίσταση, ίσως να είναι αμφιστρεφείς. Η αμφιστρέφεια προσδιορίζεται ως η αρμονική συνύπαρξη και των δύο αυτών πόλων. Οι αμφιστρεφείς φαίνεται ότι κυμαίνονται σε ένα φάσμα μεταξύ του διπόλου. Με τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του διπόλου να συνδιαμορφώνουν το χαρακτήρα του αμφιστρεφούς ατόμου.
Η εσωστρέφεια και η εξωστρέφεια θεωρούνται βασικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητας. Σε αρκετές περιπτώσεις είναι αρκετά ξεκάθαρο εάν κάποιο από τα δύο επικρατεί σε ένα άτομο, υπάρχουν όμως και περιπτώσεις που συνυπάρχουν στο ίδιο άτομο και συμβάλλουν εξίσου στη διαμόρφωση του χαρακτήρα του.
Πρώτος μίλησε για την αμφιστρέφεια ο Kimball Young στις αρχές του 20ου αιώνα, αλλά ο οργανωσιακός ψυχολόγος Adam Grant αρκετά πρόσφατα την ξαναέφερε στο ερευνητικό προσκήνιο. Στα μέσα του προηγούμενου αιώνα επίσης, ο Hans Eysenk εξήγησε ότι οι αμφιστρεφείς είναι πιο σταθεροί συναισθηματικά και επηρεάζονται μεν από εξωτερικούς παράγοντες και συνθήκες αλλά όχι σε μεγάλο βαθμό έτσι ώστε να τους παρασύρουν.
Οι αμφιστρεφείς φαίνεται λοιπόν ότι είναι ευέλικτοι, θα νιώσουν εξίσου άνετα με κοινωνικές καταστάσεις που θα ένιωθαν καλά οι εξωστρεφείς αλλά ταυτόχρονα σε άλλες καταστάσεις, θα απολαύσουν την ηρεμία που επιθυμούν οι εσωστρεφείς. Θα απολαύσουν το χρόνο με τους άλλους αλλά θα ξεκουραστούν και θα γεμίσουν μπαταρίες βρισκόμενοι με τον εαυτό τους. Ως κοινωνικοί χαμαιλέοντες είναι ευπροσάρμοστοι και αυτό το χαρακτηριστικό τους απαιτεί αντανακλαστικά, ένστικτο και ενσυναίσθηση. Ξέρουν πότε να μιλήσουν και πότε να παραμείνουν σιωπηλοί, πότε να σταματήσουν να πιέζουν μια κατάσταση και να κάνουν ένα βήμα πίσω. Διαβάζουν καλύτερα το περιβάλλον γύρω τους και τα μηνύματα που λαμβάνουν και προσαρμόζονται, χωρίς αυτό όμως να σημαίνει ότι η διαρκής προσαρμογή δεν συνεπάγεται και σπατάλη ενέργειας και κούραση.
Βιβλιογραφία:
https://scholarcommons.sc.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1498&context=senior_theses
https://www.simplypsychology.org/ambivert.html
Photo by Ante Hamersmit on Unsplash
