Άρθρα και Έρευνες
από την ψυχολόγο του Κέντρου Ημέρας Ενηλίκων του «Θάλπος» Κωνσταντίνα Αβραμίδου
Για ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού η εργασία αποτελεί ένα αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας. Προβληματισμοί που πιθανόν να προκαλούν ανησυχία, αφορούν τις εργασιακές σχέσεις, το εργασιακό περιβάλλον, το στρες, την εξουθένωση και γενικότερα την εργασιακή καθημερινή εμπειρία. Τι γίνεται όμως στις περιπτώσεις που οι ανωτέρω προβληματισμοί οδηγήσουν σε δυσφορικές ή και δύσκολα διαχειρίσιμες καταστάσεις και κατ’επέκταση σε μείωση της εργασιακής απόδοσης και λειτουργικότητας; Χρήσιμη στην προαναφερθείσα συνθήκη ίσως να μπορούσε να φανεί η διαδικασία της ψυχοεκπαίδευσης. Άλλωστε από τα μέχρι τώρα ερευνητικά δεδομένα προκύπτει ότι οι ψυχοεκπαιδευτικές ομάδες, ιδίως όταν χρησιμοποιούνται ως μέσο πρόληψης, είναι εξαιρετικά αποτελεσματικές.
Στο σημείο αυτό, πρωταρχικό μέλημα είναι να κατανοήσει κανείς τι εννοούμε με τον όρο ψυχοεκαιδευτικές ομάδες. Ως ψυχοεκπαιδευτικές, λοιπόν, ορίζονται «οι ομάδες που σκοπό έχουν να προάγουν την προσωπική ανάπτυξη/ωρίμανση και πρόληψη μελλοντικών δυσκολιών μέσω της εφαρμογής ομαδικών, εκπαιδευτικών, αναπτυξιακών και συστημικών στρατηγικών στο πλαίσιο της αλληλεπίδρασης στο εδώ-και-τώρα»(Association for Specialists in Group Work). Οι στόχοι αφορούν τη γενική γνώση, τη μάθηση, τη δεξιότητα ή τις δεξιότητες που θα αποκτήσουν οι συμμετέχοντες ως αποτέλεσμα της συμμετοχής τους στην ομάδα. Πως θα μπορούσαν όμως ομάδες εργαζομένων όπως εκπαιδευτικοί, σώματα ασφαλείας ,ειδικοί παιδαγωγοί κ.λπ. να επωφεληθούν από τη διαδικασία της ψυχοεκπαίδευσης;
Αρχικά είναι απαραίτητο να εξηγήσουμε ότι ως εργαζόμενοι, με τη διαδικασία της ψυχοεκπαίδευσης δεν ωφελούμαστε αποκλειστικά και μόνο εμείς, εμπλουτίζοντας τις γνώσεις μας και κατανοώντας ψυχοπιεστικούς εργασιακούς παράγοντες αλλά και οι άνθρωποι με τους οποίους ερχόμαστε σε επαφή (εξυπηρετούμενοι, συνεργάτες κ.λπ.). Για παράδειγμα, ένας ψυχοεκπαιδευμένος επαγγελματίας που έχει αποκτήσει κάποιες γνώσεις σχετικά με τις ψυχικές διαταραχές, πιθανόν να μπορούσε να φανεί αρκετά βοηθητικός σε κάποιον συνεργάτη ή εξυπηρετούμενο, που βρίσκεται αντιμέτωπος με μια ψυχική διαταραχή. Αφενός γιατί θα έχει τη δυνατότητα να κατανοήσει κάποια από τα συμπτώματα της διαταραχής αυτής και αφετέρου γιατί θα μπορεί να υιοθετήσει εναλλακτικούς αλλά πιο ωφέλιμους τρόπους διαχείρισης των καταστάσεων.
Ευκαιρίας δοθείσης από τα ανωτέρω και εξετάζοντας φυσικά την ανάγκη για ψυχοεκπαίδευση, το Κέντρο Ημέρας Ενηλίκων Θάλπος στο Δήμο Μαραθώνα, είναι σε θέση να συμπεριλάβει στις προσφερόμενες υπηρεσίες, ψυχοεκπαιδευτικά σεμινάρια σε ομάδες εργαζομένων. Άλλωστε όπως αναφέρθηκε και από τον σπουδαίο ψυχοθεραπευτή Carl Rogers:
«Μορφωμένος άνθρωπος είναι μόνο αυτός που έχει μάθει πως να μαθαίνει και πώς να αλλάζει»
Photo by Brooke Cagle on Unsplash: https://unsplash.com/photos/-uHVRvDr7pg
