Άρθρα και Έρευνες
από την ψυχολόγο του “Θάλπος Αττικής” Μαρία Μακριδάκη
Το επίπεδο ανάπτυξης ενός πολιτισμού κρίνεται πάντα από το πώς φέρεται το σύνολο της κοινωνίας απέναντι στα πιο αδύναμα μέλη της. Η 15η Ιουνίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα Κατά της Κακοποίησης των Ηλικιωμένων σε μια προσπάθεια να ευαισθητοποιηθούμε όλοι μας ως προς την κακομεταχείριση που υφίστανται οι μεγαλύτεροι σε ηλικία άνθρωποι.
Η ανθρώπινη αξιοπρέπεια σε μια σύγχρονη κοινωνία θα έπρεπε να είναι απαραβίαστη και όλοι ανεξαιρέτως να μπορούμε να νιώθουμε ασφαλείς απολαμβάνοντας ίσα δικαιώματα ανεξάρτητα από την ηλικία μας. Παρόλα αυτά, αρκετοί ηλικιωμένοι υφίστανται βία μέσα στο ίδιο τους το σπίτι από αυτούς που θεωρούν δικούς τους ανθρώπους, από την οικογένεια τους ή ακόμα και από τους ανθρώπους που είναι υπεύθυνοι για τη γενικότερη φροντίδα τους είτε μέσα στο σπίτι είτε σε κάποια δομή.
Όταν αναφερόμαστε σε βία εννοούμε την σωματική, την σεξουαλική, την ψυχολογική, την οικονομική αλλά και την γενικότερη παραμέληση, εκμετάλλευση, κακομεταχείριση, υποτίμηση που μπορεί να υποστεί ένα ηλικιωμένο άτομο.
Συνδυαστικά, τα γηραιά άτομα με άνοια ή γενικότερα με μεγάλα προβλήματα υγείας είναι ακόμα πιο ευάλωτα και δυστυχώς πιο ευπρόσβλητα σε οποιαδήποτε κακοποίηση είτε στο σπίτι τους είτε σε κάποια μονάδα φροντίδας ή αποκατάστασης.
Η συνεχής στέρηση της αξιοπρέπειας, η απαξίωση, ο έλεγχος της ζωής και των αποφάσεων, η άνιση σχέση, η μεταχείριση σαν παιδί, δημιουργεί στον ηλικιωμένο άνθρωπο μια εσωτερίκευση αδυναμίας που καταρρακώνει την αυτοπεποίθηση και αυτό-εικόνα του. Θα πρέπει να τονίσουμε ότι πολλές φορές η κακοποίηση μπορεί να μην είναι σκόπιμη, να μην γίνεται αντιληπτή ως κακομεταχείριση και καταπάτηση δικαιωμάτων, αλλά να είναι το αποτέλεσμα έλλειψης γνώσεων και κατανόησης των προβληματικών και κακοποιητικών συμπεριφορών, για το λόγο αυτό η εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση είναι εξαιρετικά σημαντική.
Η οποιαδήποτε μορφή κακοποίησης δεν είναι ανεκτή πόσο μάλλον όταν ένας άνθρωπος μεγάλης ηλικίας βιώνει αυτή την κατάσταση και δεν δύναται να το επικοινωνήσει, ή για ευνόητους λόγους φοβάται να μιλήσει. Είναι επίσης πιθανό, να μην αντιλαμβάνεται την καταπάτηση δικαιωμάτων ή την κακοποίηση που υφίσταται και τότε πρέπει εμείς να γίνουμε οι φωνή του. Πέρα από την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας ως προς αυτήν την μορφή κακοποίησης, οφείλουμε ως υγιή μέλη αυτής να διορθώνουμε τα κακώς κείμενα με το να μιλάμε. Να γίνουμε υπεύθυνοι και να συντελέσουμε στην λήξη αυτής της κακοποίησης.
Η κακοποίηση δεν είναι ανεκτή και η βοήθεια είναι διαθέσιμη. Η εθνική τηλεφωνική γραμμή SOS 1065 είναι εκεί για να βοηθήσει.
Βιβλιογραφία:
www.lifelinehellas.gr/τι-κάνουμε/γραμμή-sos-1065/
www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/elder-abuse
