Τι γνωρίζετε για το φαινόμενο deja vu;

η Θάλπος γράφει…

Ο όρος déjà vu ή στα ελληνικά προμνησία, αναφέρεται στην αίσθηση που έχει κάποιος ότι μια κατάσταση που βιώνει στο παρόν έχει ακριβώς επαναληφθεί στο παρελθόν.

Οι τρεις πιο συνηθισμένες μορφές προμνησίας είναι το “déjà vécu” που σημαίνει «αυτό το έχω ξαναζήσει», το “déjà senti” μια αποκλειστικά συναισθηματική κατάσταση που υποδηλώνει ότι “αυτό το έχω ξανανιώσει” και το “déjà visité” την αίσθηση ότι “αυτό το έχω ξανά επισκεφθεί, που είναι και η μόνη με συγκεκριμένες χωρικές και γεωγραφικές διαστάσεις.

Από επιστημονικής πλευράς, η εξήγηση που δίνεται, είναι ότι πιθανότατα πρόκειται για μια ανωμαλία της μνήμης. Ο εγκέφαλος εσφαλμένα «πιστεύει» ότι έχει καταγεγραμμένη μια εμπειρία, ενώ δεν την έχει, και στηρίζεται στο γεγονός ότι δεν είναι σε θέση να ανακαλέσει τη χρονική στιγμή ή τις συνθήκες.

Στη ιατρική, το déjà vu είναι το πιο κατανοητό σύμπτωμα της επιληψίας του κροταφικού λοβού και της σχιζοφρένειας. Στους ασθενείς που πάσχουν από σχιζοφρένεια μάλιστα, το φαινόμενο μπορεί διαρκέσει περισσότερο, συμπεριλαμβάνοντας ακόμα πιο έντονα συναισθήματα αποπροσωποίησης.

Επιστημονικές έρευνες έχουν δείξει ότι περισσότερο από το 70% των ανθρώπων  το έχουν βιώσει τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους. Εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα πιο μορφωμένα, με υψηλή κοινωνικοοικονομική κατάσταση ή σε άτομα που ταξιδεύουν πολύ, με αποτέλεσμα να έχουν περισσότερες ευκαιρίες να συναντήσουν νέους χώρους.

Παρατηρείται επίσης σε περιόδους στρες και υπερκόπωσης αλλά η συχνότητά του μειώνεται με το πέρασμα των χρόνων. Ένα ακόμα ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι μπορεί να προκληθεί από ηλεκτρική διέγερση του φλοιού του εγκεφάλου και άλλων δομών.

Το  déjà vu έχει συσχετιστεί και με την παραψυχολογία με φαινόμενα όπως η μετενσάρκωση ή η εξωαισθητηριακή αντίληψη. Σε κάθε περίπτωση, παραμένει ένα μυστήριο που θα θέλαμε πολύ να ανακαλύψουμε.

ΠΗΓΕΣ:

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CF%81%CE%BF%CE%BC%CE%BD%CE%B7%CF%83%CE%AF%CE%B1

https://www.psychologytoday.com/blog/the-red-light-district/201609/10-things-know-about-d-j-vu

Photo by Foad Roshan on Unsplash