Άρθρα και Έρευνες
από την κοινωνική λειτουργό του “Θάλπος Αττικής” Μαρίνα Νικολάου
Μέσα σε σχεδόν δύο χρόνια, εξαιτίας της πανδημίας, άλλαξε η ζωή όλων μας συθέμελα. Στην αρχή της πανδημίας θεωρούσαμε ότι πρόκειται για κάτι παροδικό και σύντομο… μετά από μερικές καραντίνες και μία συνεχώς μεταβαλλόμενη από τα έκτακτα νέα μέτρα της κυβέρνησης καθημερινότητα, έχουμε αντιληφθεί ότι τα πράγματα δεν ήταν τόσο απλά τελικά. Πολλές επιχειρήσεις έκλεισαν ή είναι στα όρια κλεισίματος, πολλοί εργαζόμενοι έχασαν την δουλεία τους και άλλοι ξεκίνησαν να εργάζονται από το σπίτι. Η τηλεργασία είναι ένα ακόμα νέο κεφάλαιο στη ζωή μας, όπως το «κρατάτε αποστάσεις», «χρήση μάσκας» κ.α. Τόσα πολλά νέα δεδομένα που δεν θυμίζουν σε τίποτα τη παλιά ζωή μας. «Δεν οδεύουμε πίσω στην κανονικότητα, αλλά προς μία νέα», παρατηρεί ο Τζόζεφ Μπ. Φούλερ, καθηγητής στη Σχολή Διοίκηση Επιχειρήσεων του πανεπιστημίου Χάρβαρντ (HBS). Επηρέασε άραγε και τα δύο φύλλα το ίδιο αυτή η νέα πραγματικότητα που βιώνουμε λόγω του covid-19;
Η εργασία είναι ένας από τους βασικότερους παράγοντες που συντελούν στην προσωπική και κοινωνική ανάπτυξη και πρόοδο. Εκτός από την εξασφάλιση των βασικών αναγκών του ανθρώπου καλλιεργεί και την δυνατότητά του για συνεργασία με άλλους, την πειθαρχεία και συμβάλλει στη διατήρηση της ψυχικής μας υγείας. Η ανισότητα στην αγορά εργασίας και οι ίσες ευκαιρίες ανάμεσα στα δύο φύλλα είναι ένα ζήτημα διαχρονικό. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας το φαινόμενο αυτό επιδεινώθηκε σημαντικά παγκοσμίως.
Πολλές μητέρες αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την εργασία τους εξαιτίας της παύσης λειτουργίας των παιδικών σταθμών και των σχολείων. Αυτό συνέβη στις περιπτώσεις που η εργασία απαιτούσε φυσική παρουσία. Όσες μητέρες συνέχισαν να εργάζονται με τηλεργασία, δεν ήταν μόνο εργαζόμενες μητέρες όπως αναφέρουμε τις τελευταίες δεκαετίες, αλλά ήταν και εργαζόμενες και μητέρες ταυτόχρονα. Αυτός ο συνδυαστικός ρόλος φαίνεται να δυσκόλευε την ανταπόκριση των αρμοδιοτήτων τους στην εργασία. Σύμφωνα με έρευνα, μία στις τρεις γυναίκες σκέφτηκε να βάλει σε αναμονή την καριέρα της ή να εγκαταλείψει εντελώς το εργατικό δυναμικό στην αρχή της πανδημίας ενώ ένα χρόνο νωρίτερα το ποσοστό άγγιζε μία στις τέσσερις. Στην ίδια έρευνα, μόλις το 27% των ανδρών δήλωσε ότι σκέφτηκε να αφήσει την καριέρα του το 2021. (McKinsey & Co. LeanIn.Org)(1). Επίσης, αναφέρεται ότι μία στις τρεις γυναίκες κατά τη διάρκεια του covid-19 σκέφτηκε να εγκαταλείψει ή να περιορίσει την εργασία της λόγω επαγγελματικής εξουθένωσης (burn out)2.
Μία ακόμα πιθανή εξήγηση είναι ότι οι γυναίκες ανά τους αιώνες συνήθιζαν να φροντίζουν αποκλειστικά οι ίδιες τους οικείους συγγενείς (κυρίως ηλικιωμένους). Η συγκεκριμένη χρονική περίοδος απαιτούσε υψηλή προστασία ατομικής υγιεινής αυτών των ατόμων που συχνά έφτανε να γίνεται και αυτό αρμοδιότητα των γυναικών σε κάθε οικογένεια.
Από την άλλη πλευρά, γυναίκες που παρέμειναν στην εργασία τους χρειάστηκε να μειώσουν το ωράριο εργασίας τους ή να το επεκτείνουν χωρίς να αμείβονται πάντα επιπλέον, όπως αναφέρει το δημοσίευμα της Naftemporiki.gr με τίτλο «Θύμα» της πανδημίας η γυναικεία εργασία»(3). Αυτή η μείωση της συμβολής των γυναικών στην οικονομία πιθανό να αλλάξει την πρόοδο που είχε παρατηρηθεί τα προηγούμενα χρόνια στην ανάπτυξη της συμμετοχής της γυναίκας στην αγορά εργασίας και ενδεχομένως να κινδυνεύει να αγγίξει τα ποσοστά που σημείωναν οι αναπτυσσόμενες χώρες στα επίπεδα του 2017. Τέλος, εντύπωση προκαλεί στην ίδια δημοσίευση «το ποσοστό ανεργίας των γυναικών παρέμεινε υψηλό για το υπόλοιπο του 2020, κλείνοντας το Δεκέμβριο του 2020 σε 6,7%, 3 μονάδες υψηλότερο από τον Δεκέμβριο του 2019».
Συμπερασματικά, καθίσταται σαφές ότι πρέπει να καταβληθούν πολλές προσπάθειες ακόμα μέχρι οι γυναίκες να μπορούν να έχουν ίσες ευκαιρίες με τους άνδρες και στον εργασιακό τομέα. Παρά τις τεράστιες προσπάθειες που έχουν επιτευχθεί η εξέλιξη είναι αργή. Ας ελπίσουμε και ας δράσουμε ώστε η «νέα πραγματικότητα», να βρει τις γυναίκες με καταλληλότερες εργασιακές συνθήκες, χωρίς μισθολογικό χάσμα με το αντίθετο φύλλο και πλήρη αναγνώριση των δεξιοτήτων τους.
Βιβλιογραφία:
1) https://leanin.org/about-the-women-in-the-workplace-report
2) https://www.lifo.gr/now/world/ereyna-i-pandimia-epideinose-ergasiako-burnout
3) https://m.naftemporiki.gr/story/1700374/thuma-tis-pandimias-i-gunaikeia-ergasia
