Άρθρα και Έρευνες
Από την Ψυχολόγο του «Θάλπος Καλαμάτας» Εύη Τσικρικού
Μία στις τρεις γυναίκες παγκοσμίως έχει υποστεί σωματική ή σεξουαλική βία – ως επί το πλείστον από τον σύντροφό της. Είτε στο σπίτι, είτε στο δρόμο, κατά τη διάρκεια ειρήνης ή πολέμου, η βία κατά των γυναικών αποτελεί παγκόσμια πανδημία που λαμβάνει χώρα σε δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους (www.unwomen.org).
Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, με απόφασή της στις 17 Δεκεμβρίου 1999, ανακήρυξε την 25η Νοεμβρίου ως Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών με σκοπό να αναδείξει ένα σημαντικό πρόβλημα με παγκόσμια διάσταση.
Στην περίπτωση όπου η κακοποίηση προέρχεται από τον σύντροφο ή σύζυγο πρόκειται για ενδοοικογενειακή βία και κυριαρχεί η λανθασμένη πεποίθηση ότι η γυναίκα που υπόκειται την βία είναι χαμηλού μορφωτικού επιπέδου και εισοδήματος. Στην πραγματικότητα, όμως, η μόρφωση και το εισόδημα του θύματος αλλά και του θύτη δεν αποτελούν κατασταλτικό παράγοντα τέτοιων περιστατικών. Μάλιστα, σύμφωνα με έρευνες, παρά το γεγονός ότι οι γυναίκες έχουν κάποιους ανθρώπους στους οποίους μπορούν να βασιστούν και να τους παρέχουν στέγη σε περίπτωση φυγής, εξακολουθούν να δέχονται την βίαιη συμπεριφορά. Άρα προκύπτει το ερώτημα: «Γιατί παραμένει και δεν φεύγει;» #WhyIStayed
1. Οι περισσότερες γυναίκες αυτό-προσδιορίζονται μέσα από τις σχέσεις τους
Πολλές είναι οι γυναίκες που δεν μπορούν ή και φοβούνται να μείνουν μόνες τους. Κάποιες μάλιστα θεωρούν ότι μόνο μέσα στα πλαίσια μίας σχέσης/γάμου αποκτούν αξία ως κοινωνικά όντα. Ενώ, λοιπόν, φαινομενικά μπορεί μία γυναίκα να φαίνεται δυναμική και ανεξάρτητη, στην πραγματικότητά αντλεί την αυτοπεποίθηση και την αίσθηση της αξίας της με το να υφίσταται σε μία σχέση, νιώθοντας ανίσχυρη να αντιδράσει και να φύγει.
2. Οι γυναίκες δεν θέλουν να αφήσουν την ασφάλεια που τους παρέχει ο άνδρας
Την κοινωνική και όχι την οικονομική ασφάλεια, καθώς ζούμε σε έναν κόσμο όπου η εικόνα μίας παντρεμένης γυναίκα είναι πάντα καλύτερη από ότι μιας ανύπαντρης, ανεξαρτήτως του τι μπορεί να συμβαίνει μέσα στο σπίτι της.
3. Μερικές φορές, οι γυναίκες συγχέουν τη βία με την αγάπη
Παρόλο που τις περισσότερες φορές δεν υπάρχουν οικονομικοί λόγοι για να παραμείνουν σε μια βίαιη σχέση, εμπλέκονται – για πολλούς και διαφορετικούς ψυχολογικούς λόγους – σε μια τέτοια σχέση. Διότι συγχέουν την βία και την κακοποίηση με την αγάπη και το ενδιαφέρον, ιδίως εάν έχει υπάρξει ιστορικό βίας κατά την παιδική ηλικία.
4. Ο φόβος της αβεβαιότητας κρατά τις γυναίκες από το να φύγουν
Οι γυναίκες χρειάζεται να περιστρέφουν τη ζωή τους γύρω από τις ίδιες και όχι από έναν άντρα, γιατί βασίζοντας την ευτυχία τους σε αυτόν, χάνουν τον εαυτό τους. Δηλαδή τείνουν να εξαρτώνται από αυτόν για να νιώσουν καλά, χάνοντας την αίσθηση της πραγματικότητας. Ακόμα και σε μια βίαιη σχέση, η κάθε μικρή πράξη καλοσύνης από τον άντρα, διογκώνεται στα μάτια τους και μοιάζει θείο δώρο για αυτές. Επιθυμούν την προσοχή του σε όποια μορφή από το να μην την έχουν καθόλου. Αυτό βέβαια υποδηλώνει χαμηλή αυτοπεποίθηση σε βαθμό ψυχοπαθολογίας, όπου η βοήθεια ειδικού είναι απαραίτητη. Πρόκειται για μία νοσηρή εξάρτηση, όπου το άγνωστο μέλλον μακριά από τον άντρα τους δημιουργεί έντονο φόβο αβεβαιότητας.
5. Μια γυναίκα θα ανεχτεί μέχρι και την βία σε μία σχέση για να μπορέσει να την διατηρήσει
Η εσωτερίκευση της πατριαρχικής βίας για αιώνες – όπου δηλαδή έχει εντυπωθεί στις γυναίκες ότι αυτές είναι υπεύθυνες που τις χτυπούν οι άντρες τους – είναι ο λόγος για τον οποίο οι περισσότερες ακόμα και τώρα εξακολουθούν να βρίσκουν δικαιολογίες για να το ανέχονται: «Αυτή είναι η τελευταία φορά..», «Ήταν πολύ πιεσμένος, έπρεπε να είχα δείξει κατανόηση..» κ.ο.κ.. Υπάρχουν λόγοι εν αφθονία για τους οποίους οι γυναίκες νομίζουν ότι είναι πολύ καλύτερα μαζί με τέτοιους άνδρες παρά αφήνοντας τους. Ένας άλλος σημαντικός λόγος είναι ότι γυναίκες εξισώνουν το τέλος μιας σχέσης με μια αποτυχημένη ζωή και για αυτό τον λόγο μπορεί να προβούν σε οποιαδήποτε ακραία συμπεριφορά για να την διατηρήσουν.
Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι πολλές γυναίκες ανέχονται την κακοποίηση από φόβο για την ζωή τους καθώς η νομοθεσία δεν είναι επαρκής για να τις προστατέψει.
Όλα τα παραπάνω δεν αποτελούν δικαιολογίες για τις γυναίκες που υπομένουν βίαιες καταστάσεις αλλά κάποιες από τις αιτίες. Αιτίες που χρειάζεται να γίνουν κατανοητές από τις ίδιες ούτως ώστε να κινητοποιηθούν και να απομακρυνθούν, αλλά και από τον υπόλοιπο κόσμο για να τις δείξουμε την κατανόηση που χρειάζονται.
Γραμμές Βοήθειας:
- Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων – Τηλεφωνική Γραμμής SOS 15900, e-mail: info@isotita.gr, www.isotita.gr
- Τηλεφωνική Γραμμή SOS κατά της Οικογενειακής Βίας «Δίπλα σου»: 800-11-88-881από σταθερό χωρίς χρέωση ή 210 77 86 800 από κινητό με χρέωση.
- Γραμμή Ζωής 801 11 11 100
- Γυναικείες Συλλογικότητες: Κατάλογος με γυναικείες οργανώσεις στην Ελλάδα και στον υπόλοιπο κόσμο www.sapphogr.net
- Δίκτυο για την Καταπολέμηση της Ανδρικής Βίας κατά των Γυναικών: 210 3828 126
- Σύνδεσμος για τα Δικαιώματα της Γυναίκας – Βοήθεια για τη Βία μέσα στην οικογένεια: 210 3616 232
- Κέντρο Στήριξης Οικογένειας – ΚΕΣΟ 210 3811274, 210 3841536, email: keso@otenet.gr, www.kesoiaa.gr) της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών. Το Κέντρο προσφέρει νομική και ψυχολογική στήριξη σε γυναίκες που έχουν υποστεί κακοποίηση.
