Παγκόσμια Ημέρα Braille

από την επιστημονικά υπεύθυνη του “Θάλπος Αττικής” Γεωργία Σαντουρτζόγλου

Η Παγκόσμια Ημέρα Braille γιορτάζεται στις 4 Ιανουαρίου προς τιμήν του εφευρέτη του κώδικα, Louis Braille.

Ο Λουδοβίκος Μπράιγ, γεννήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 1809. Μετά από ένα ατύχημα, τυφλώθηκε και στα δύο μάτια, ωστόσο κατάφερε να επιβληθεί στην αναπηρία του. Διέπρεψε στον τομέα της εκπαίδευσης και ανέπτυξε ένα σύστημα κώδικα αφής που θα επέτρεπε ανθρώπους με προβλήματα όρασης να διαβάζουν και να γράφουν. Του πήρε πέντε χρόνια αλλά στο τέλος τα κατάφερε. Αυτό το αλφάβητο, ήταν μια αντικατάσταση του γραμματικού αλφάβητου με ανάγλυφες στιγμές, που με διάφορους συνδυασμούς μπορούσαν να αποδώσουν ένα κείμενο. Μ’ αυτό το σύστημα θα μπορούσε κάποιος να διαβάζει ψηλαφώντας  με το δάχτυλο, να γίνεται δηλαδή ανάγνωση με την αφή.

Το σύστημα Μπράιγ έχει έξι ανάγλυφες κουκκίδες σαν το κεφαλάκι μιας καρφίτσας. Είναι τοποθετημένες ανά τρεις και μ’ αυτές γίνονται 63 συνδυασμοί που αντιστοιχούν στα γράμματα και τους αριθμούς. Η γραφή Μπράιγ διαβάζεται από αριστερά προς τα δεξιά και από πάνω προς τα κάτω, όπως ακριβώς και η γραφή των «βλεπόντων». Ο Μπράιγ παρουσίασε τα αποτελέσματα της σκληρής δουλείας του για πρώτη φορά το 1824, όταν ήταν μόλις 15 χρονών.

Ο πρώτος κώδικας Μπράιγ αναπτύχθηκε για την γαλλική γλώσσα. Οι πρώτες προσπάθειες για μια ελληνική έκδοσή του έγιναν το 1882 στην Κέρκυρα από τον ιατρό Αντώνιο Παλατιανό, ωστόσο, δεν στάθηκε δυνατό να καθιερωθεί κατά την εποχή του. Η επίσημη καθιέρωση ενός ελληνικού κώδικα Μπράιγ για την εκπαίδευση των Ελλήνων τυφλών ήρθε το 1948, όπου και ο ελληνικός κώδικας προσαρμόστηκε από τον αντίστοιχο γαλλικό από μια επιτροπή Ελλήνων και ξένων επιστημόνων στην Λειψία και κατόπιν εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα στη Σχολή Τυφλών Καλλιθέας στην Αθήνα.

Η δική μου εμπειρία στην εκμάθηση της γραφής ήρθε μέσα από τον Φάρο τυφλών Ελλάδος. Μια εμπειρία μοναδική όπου μέσω ενός κύκλου σεμιναρίων, μου δόθηκε η δυνατότητα να εισχωρήσω στην δική τους «ματιά» μαθαίνοντας να γράφω και να διαβάζω σε Braille. Μου δόθηκε όμως και η ευκαιρία να ζήσω και να πάρω την γνώση των ανθρώπων που δεν το έβαλαν κάτω και βλέπουν τον κόσμο με τον δικό τους τρόπο, ανταπεξέρχονται στις καθημερινές ανάγκες τους και κάνουν περήφανο όποιον περνάει από δίπλα τους.

Όλοι οι άνθρωποι με δυσκολίες όρασης έχουν τις ίδιες ανάγκες και δικαιώματα με όλους, δεν χρειάζονται πάντα εποπτεία αλλά τον σεβασμό μας. Με την δημιουργία της γραφής Braille δόθηκε η δυνατότητα της επικοινωνίας και της εκπαιδευτικής ανάπτυξης όλων των ανθρώπων με δυσκολίες όρασης.

Ας αφιερώσουμε όλοι μας λίγο χρόνο να γνωρίσουμε το επίτευγμα της γραφής και τους ανθρώπους που το υπηρετούν.

Για πληροφορίες σχετικά με τη εκμάθηση της γραφής και της απόκτηση πιστοποίησης:

Κέντρο Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών( ΚΕΑΤ) www.keat.gr

Φάρος Τυφλών της Ελλάδας www.fte.org.gr

Photo by Capped X from Pexels