Άρθρα και Έρευνες
από την ψυχολόγο του “Θάλπος Αττικής” Μαρία Μακριδάκη
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης παίζουν όλο και μεγαλύτερο ρόλο στη ζωή μας, επαγγελματικά αλλά και προσωπικά και είναι πολύ εύκολα προσβάσιμα από εύχρηστες και μικρές συσκευές όπως τα smartphones. Αφιερώνουμε καθημερινά πολύ χρόνο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προβάλλοντας σε αυτά έναν ιδανικό ψηφιακό εαυτό που πολλές φορές απέχει από αυτό που πραγματικά είμαστε στην καθημερινότητά μας. Μας ενδιαφέρει η φωτογραφία να είναι καλή, να βάλουμε φίλτρο, να πάρει ‘like’. Με αυτόν τον τρόπο μαθαίνουμε τι κάνουν, πως περνούν οι άλλοι και έτσι “ενημερώνουμε” και εμείς τους άλλους για εμάς και τη ζωή μας. Αυτό φυσικά εν μέσω πανδημίας έχει ενταθεί περισσότερο.
Αυτός ο ιδανικός ψηφιακός μας εαυτός, αυτή η ψηφιακή ζωή, μπορεί να επηρεάσει την ψυχολογική μας κατάσταση για αυτό και η χρήση των μέσων και η σημασία τους στη ζωή μας θέλει προσοχή. Δεν είναι τυχαίο ότι πλέον υπάρχει ένα νέο κοινωνικό άγχος και ταυτόχρονα εξάρτηση με την ελληνική απόδοση ο “φόβος του να μην χάσω τι συμβαίνει”. Δεν θέλουμε να είμαστε απόντες από τα ψηφιακά δρώμενα των άλλων, θέλουμε να παραμένουμε συνεχώς συνδεδεμένοι στο διαδίκτυο και να τσεκάρουμε συνέχεια τα updates της ζωής τους και να μην χάσουμε κάποια ευκαιρία για μια εκδήλωση, μια νέα είδηση του κοινωνικού μας ή ευρύτερου περιβάλλοντος.
Σκεφτείτε τον πρόσφατο πανικό που δημιουργήθηκε ανάμεσα στους χρήστες των μέσων όταν “έπεσαν” ταυτόχρονα για κάποιες ώρες το Facebook, το Instagram και το Whatsup. Αναρωτηθείτε τι σκέφτεστε όταν είστε σε μέρος που δεν πιάνει καλά το wifi ή το 4G. Παλιότερα μετά από επαγγελματικές συσκέψεις ο νους κάποιων ήταν στο να ανάψουν τσιγάρο, πόσοι πια βγαίνουν από επαγγελματικά ραντεβού και το πρώτο πράγμα που κάνουν είναι να τσεκάρουν αμέσως τις ειδοποιήσεις από τα social media;
To FoMO συνδέεται με μεγαλύτερα επίπεδα μοναξιάς και κοινωνικής απομόνωσης. Άνθρωποι με ανικανοποίητες βασικές ψυχολογικές ανάγκες, όπως το να είσαι αρεστός στους άλλους, φαίνεται ότι επηρεάζονται περισσότερο. Tο FoMO, παρά την μεγαλύτερη τεχνολογική εξοικείωση των νέων δεν το βιώνουν μόνο νέοι. Έχει παρατηρηθεί επίσης ότι το βιώνουν περισσότερο οι άντρες παρά οι γυναίκες. (1)
Είναι σαφές ότι τα μέσα αυτά καλύπτουν ανάγκες, ανάγκες δικτύωσης, επαγγελματικής διαφήμισης, γενικής και ειδικής πληροφόρησης και είναι ένα βολικό εργαλείο χαμηλού κόστους. Τα μέσα όμως κοινωνικής δικτύωσης δεν μπορούν να αναπληρώσουν την πρόσωπο με πρόσωπο επικοινωνία και ανθρώπινη εμπειρία. Δεν μπορούν να υποκαταστήσουν τα οφέλη των ουσιαστικών διαπροσωπικών σχέσεων. Η ψηφιακή επαφή δεν μπορεί να συγκριθεί με την δια ζώσης επαφή.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
Gupta, M., & Sharma, A. (2021). Fear of missing out: A brief overview of origin, theoretical underpinnings and relationship with mental health. World journal of clinical cases, 9(19),4881–4889.
(1) Przybylski, A. K., Murayama, K., DeHaan, C. R., & Gladwell, V. (2013), “Motivational, emotional, and behavioral correlates of fear of missing out.”, Computers in Human Behavior 29 (4): 1841–1848
Photo by Cristian Dina from Pexels
