Από την Επιστημονικά Υπεύθυνη του «Θάλπος Αττικής», Γεωργία Σαντουρτζόγλου
Η 21 Σεπτεμβρίου κάθε έτους έχει ορισθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα Νόσου Αλτσχάιμερ, αλλά έχει πλέον καθιερωθεί -εδώ και επτά χρόνια- να χαρακτηρίζεται ολόκληρος ο Σεπτέμβριος ως Παγκόσμιος Μήνας της Νόσου Αλτσχάιμερ. Η νόσος Αλτσχάιμερ περιγράφηκε αρχικά από τον Γερμανό ψυχίατρο και νευροπαθολόγο Αλοΐσιο Αλτσχάιμερ το 1906.
Το θέμα της παγκόσμιας εκστρατείας για φέτος είναι: Ας μιλήσουμε για την άνοια. Τερματίστε το στίγμα. Ενθαρρύνουμε τους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο να κατανοήσουν τη σημασία της αναγνώρισης της άνοιας ως ασθένειας και της πρόκλησης τους στίγματος που περιβάλλει την πάθηση.
Η νόσος Alzheimer είναι η πιο συχνή μορφή άνοιας, αφού προσβάλει το 10% των ατόμων άνω των 60 ετών και το 20% των ατόμων άνω των 80 ετών. Με τον όρο άνοια περιγράφεται η παθολογική κατάσταση της προοδευτικής έκπτωσης των νοητικών λειτουργιών. Η νόσος του Alzheimer ανήκει στις μη ανατρέψιμες εκφυλιστικές άνοιες.
Μορφές της νόσου:
•Νόσος Alzheimer με πρώιμη έναρξη («προγεροντική άνοια»)
είναι πιο σπάνια και εμφανίζεται πριν την ηλικία των 65 ετών. Είναι οικογενής, κληρονομείται δηλαδή από γενιά σε γενιά με 50% πιθανότητα γεγονός που επιτρέπει στους θεράποντες να εφαρμόσουν την ανάλογη θεραπευτική προσέγγιση έγκαιρα.
•Νόσος Alzheimer με όψιμη έναρξη («γεροντική άνοια»)
εμφανίζεται σε ηλικίες άνω των 65 ετών, είναι συνήθως σποραδική, δηλαδή δεν υπάρχει βεβαρημένο οικογενειακό ιστορικό. Ωστόσο, θεωρείται ότι το 60-70% αυτών των περιπτώσεων έχει μια κληρονομική προδιάθεση πολυπαραγοντικής αιτιολογίας οφειλόμενη στο άθροισμα γενετικών και πολλαπλών περιβαλλοντικών παραγόντων αλλά και επιγενετικών μηχανισμών.
Πως εκδηλώνεται η νόσος;
Η απώλεια της πρόσφατης μνήμης είναι το πιο κοινό αρχικό σύμπτωμα της Νόσου Alzheimer. Οι ασθενείς μπορεί να ξεχνούν πρόσφατα γεγονότα ή δραστηριότητες, μπορεί να χάνουν αντικείμενα, καθώς δε θυμούνται που τα τοποθέτησαν ή ακόμη και να δυσκολεύονται να οργανώσουν ή να εκτελέσουν καθημερινές δραστηριότητες. Αυτά τα προβλήματα στη μνήμη όμως, μπορεί να αναφερθούν και από υγιείς ανθρώπους, καθώς γερνούν. Σημαντικό είναι επίσης να τονιστεί ότι το στρες, η κατάθλιψη και η κόπωση, μπορούν να επιδεινώσουν αυτά τα προβλήματα.
Μετά το πρώτο σύμπτωμα της απώλειας μνήμης απλών καθημερινών πραγμάτων, οι ασθενείς συνήθως βιώνουν προβλήματα με την επικοινωνία καιτην ομιλία καθώς επηρεάζεται η κατανόηση τους για τον κόσμο. Σύνηθες είναι επίσης η δυσκολία επίλυσης προβλημάτων και οργάνωσης, συμπτώματα τα οποία αντικατοπτρίζουν την επέκταση της νόσου, στις μετωπιαίες περιοχές του εγκεφάλου.
Αλλαγέςστη διάθεση και στη συμπεριφορά, μπορούν να εμφανιστούν σε επόμενα στάδια. Με την εξέλιξη της νόσου, οι ασθενείς αντιμετωπίζουν προβλήματα με τις καθημερινές δραστηριότητες και θα χρειαστούν περισσότερη βοήθεια στην καθημερινότητα τους.
Κάνε την καθημερινότητα σου πιο εύκολη φροντίζοντας κάποιον με Alzheimer:
Είναι σημαντικό να ενημερωθείς για τη νόσο και ίσως να επικοινωνήσεις με ανθρώπους που έχουν συγγενή με άνοια. Αν μένεις μόνος με τον άνθρωπο που έχει Alzheimer, απευθύνσου σε κάποιο σύλλογο που μπορεί να παρέχει υποστήριξη και χρήσιμες συμβουλές.
Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα όσοι έχουν Alzheimer, να μην αναφέρουν τυχόν ενοχλήσεις που αντιμετωπίζουν, έτσι θα είναι καλό να υποβάλλονται σε συχνό τσεκ απ. Χρειάζεται συχνός έλεγχος του σωματικού βάρους, μπορεί να χάσουν βάρος καθώς σε προχωρημένο στάδιο μπορεί να αντιμετωπίσουν δυσκολία στην κατάποση ή άλλα προβλήματα διατροφής.
Πολύ σημαντικό κομμάτι είναι και η προσωπική φροντίδα όσων προσέχουν άτομα με Alzheimer. Δεν πρέπει να ξεχνάνε να ξεκουράζονται, να τρώνε και να δίνουν χρόνο στον εαυτό τους με μία βόλτα.
Μπορεί η μνήμη τους να ξεθωριάσει, το περπάτημα να γίνει πιο δύσκολο, αλλά μέσα τους είναι οι ίδιοι άνθρωποι χρειάζονται φροντίδα και υπομονή.
ΠΗΓΕΣ:
https://www.worldalzmonth.org/
http://www.alzheimer-hellas.gr/
PHOTO CREDIT: William Krause