Καλή Ψυχική υγεία
από την ψυχολόγο του “Θάλπος Καλαμάτας” Εύη Τσικρικού
Η λέξη σαββατοκύριακο στα αγγλικά σημαίνει «τέλος της εβδομάδας» και έτσι ακριβώς είναι. Πότε όμως η έννοια αυτής της σύνθετης λέξης απέκτησε μία αυτόνομη και κυρίαρχη ύπαρξη, επηρεάζοντας την καθημερινότητα σας και αποτελώντας ένα “κακό τρόπο” να ζείτε την ζωή σας; Πόσες μέρες έχετε χαραμίσει περιμένοντας το σαββατοκύριακο;
«Δουλεύουμε για να έχουμε ελεύθερο χρόνο» είχε πει ο Αριστοτέλης σοφά. Και μόνο έτσι μπορεί να εκτιμηθεί ο ελεύθερος χρόνος και να κινητοποιήσει το άτομο να τον αξιοποιήσει σωστά. Η σύγχρονη ψυχολογική έρευνα υποστηρίζει μάλιστα την ύπαρξη εβδομαδιαίας κυκλικότητας στη διάθεση (Cranford et al., 2006). Τα δύο κύρια μοτίβα είναι: η επίδραση του Σαββατοκύριακου, όπου η διάθεση είναι πιο θετική και λιγότερο αρνητική από το υπόλοιπο της εβδομάδας και το φαινόμενο της Θλιμμένης Δευτέρας (Blue Monday), όπου η διάθεση της Δευτέρας είναι η χειρότερη από των υπόλοιπων ημερών της εβδομάδας.
Για πολλούς ανθρώπους, η εργάσιμη εβδομάδα είναι γεμάτη δραστηριότητες που περιλαμβάνουν υποχρεώσεις, deadlines και απαιτήσεις για συγκεκριμένο τρόπο συμπεριφοράς, που σχετίζονται με την εργασία, τη φροντίδα των παιδιών και άλλους πιεστικούς παράγοντες στην καθημερινή ζωή των σύγχρονων δυτικών κοινωνιών. Η εβδομάδα εργασίας, επίσης, συχνά παρέχει λιγότερες ευκαιρίες στο άτομο για την κάλυψη της ανάγκης επικοινωνίας και επαφής με τους κοντινούς του ανθρώπους, σε αντίθεση με τις ώρες που περνάει με συναδέλφους με τους οποίους όμως υπάρχει μικρή εγγύτητα.
Θέλετε το υπόλοιπο της ζωής σας να συγκεντρώνεται γύρω από την αναμονή του εκάστοτε Σαββατοκύριακου; Ή ακόμα χειρότερα, στην αναμονή των εκάστοτε καλοκαιρινών διακοπών; Αντί να την απολαμβάνετε στο σύνολο της, συνειδητοποιώντας ότι η δουλειά αποτελεί μέρος της ζωής και όχι τη ζωή καθαυτή.
Πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι ο άνθρωπος πρέπει να βιώνει τρία πράγματα για να έχει υψηλή ευημερία σε καθημερινό επίπεδο. Να λαμβάνει ικανοποίηση από τις δραστηριότητες στις οποίες συμμετέχει, να διαθέτει αυτονομία ώστε να αποφασίζει τι θα κάνει, πώς θα το κάνει, πότε θα το κάνει κ.λπ. και τέλος να έχει θετικές και ουσιαστικές διαπροσωπικές σχέσεις.
Άλλοι τρόποι που μπορούν να βοηθήσουν στην αξιοποίηση της καθημερινότητας είναι ο προγραμματισμός έστω μιας ψυχαγωγικής δραστηριότητας μέσα στην εβδομάδα, όπως πχ ένα φαγητό σε εστιατόριο, ένα χαλαρό ποτό, ένα θέατρο κ.λπ. Μην αφήνετε όλα τα ευχάριστα πράγματα για το Σαββατοκύριακο.
Επίσης το να ξεκινάτε τη μέρα σας με διαύγεια και σκοπό είναι μια συνήθεια που μπορεί να βελτιώσει πολύ την ζωή σας. Το να αποδεχτείτε ότι δεν τα προλαβαίνετε όλα και να θέτετε προτεραιότητες κάθε πρωί που ξυπνάτε επιλέγοντας ποιες υποχρεώσεις θα φέρετε εις πέρας (όχι όλες), μπορεί να αλλάξει ακόμα και την κοσμοθεωρία σας.
Το πιο σημαντικό όμως είναι να σταματήσετε να μετράτε αντίστροφα για το Σαββατοκύριακο. Αν μισείτε την Δευτέρα, αν νιώθετε να βαλτώνετε μέσα στην εβδομάδα, τότε ένας λόγος παραπάνω να προβείτε σε πράξεις που θα αλλάξουν αυτή την συνθήκη, παρά το να περιμένετε άπραγοι το Σαββατοκύριακο για να νιώσετε χαρούμενοι. Ζήστε το παρόν και απολαύστε το σήμερα!
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
• https://selfdeterminationtheory.org/SDT/documents/2010_RyanBernsteinBrown_Weekends_JSCP.pdf
• https://www.theatlantic.com/magazine/archive/1991/08/waiting-for-the-weekend/376343/
• https://www.psychologytoday.com/us/blog/raising-happiness/201209/happiness-is-the-weekend
• https://www.psychologytoday.com/intl/blog/getting-monday-morning/201710/the-weekend-effect
Photo by Hansjörg Keller on Unsplash
