από την κοινωνική λειτουργό του “Θάλπος Καλαμάτας” Αρετή Γλέζου
Το 1952, η Δανή Liz Hartel, είχε διαγνωστεί με την ασθένεια της πολιομυελίτιδας. Παρόλο που είχε μερική παράλυση και στα δύο κάτω άκρα, κέρδισε το ασημένιο μετάλλιο Ιππικής Δεξιοτεχνίας στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ελσίνκι, ανοίγοντας το δρόμο για τη δημιουργία των πρώτων κέντρων θεραπευτικής ιππασίας στη Σκανδιναβία και την Αγγλία.
Το 1983, η θεραπευτική ιππασία αρχίζει να εφαρμόζεται και στην Ελλάδα, με πρωτοβουλία της Aideen Lewis. Το 1992, συγκροτήθηκε ο «Σύνδεσμος Θεραπευτικής Ιππασίας Ελλάδας» -ΣΘΙΕ, ένα σωματείο εθελοντικού, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, με ουσιαστική κοινωνική δραστηριότητα, που ένα χρόνο αργότερα αναγνωρίστηκε και ως αθλητικό σωματείο.
Η θεραπευτική ιππασία βασίζεται σε προγράμματα αποκατάστασης, που χρησιμοποιούν το άλογο ως μέσο θεραπείας, βελτιώνοντας την υγεία και την ποιότητα ζωής των ατόμων με φυσική, νοητική ή συναισθηματική υστέρηση. Το άλογο γίνεται προέκταση του σώματός τους βοηθώντας τα να ανακαλύψουν πρωτόγνωρα συναισθήματα, όπως η χαρά ενός περιπάτου, μιας βόλτας στην ύπαιθρο και κυρίως, της κινητικής και προσωπικής ανεξαρτησίας. Όταν το άλογο περπατά, μιμείται τον ανθρώπινο βηματισμό, μεταφέροντας στον κορμό του ιππέα του την ίδια ακριβώς κίνηση που μεταδίδουν τα πόδια, στους ανθρώπους με φυσιολογική κίνηση. Έτσι, αναπτύσσονται σημαντικά οι μύες του κορμού των ατόμων με δυσκολίες στην κίνηση, ενώ, παράλληλα, το ευθύ κάθισμα διευκολύνει την αναπνοή τους.
Η θεραπευτική Ιππασία χωρίζεται στην:
Ιπποθεραπεία: είναι μια καθαρά ιατρική θεραπευτική μέθοδος με την έννοια των φυσιοθεραπευτικών κινήσεων. Είναι η παθητική προσαρμογή του ενδιαφερόμενου στο ρυθμό και την κίνηση του αλόγου. Συνίσταται ως ατομική θεραπεία η οποία πραγματοποιείται σε κατάλληλα θεραπευτικά ιδρύματα και έχει ως στόχο την αντιμετώπιση νευρομυικών και μυοσκελετικών δυσλειτουργών.
Εκπαιδευτική Θεραπευτική Ιππασία: είναι μια ολιστική προσέγγιση αποκατάστασης. Εφαρμόζεται από εξειδικευμένους επαγγελματίες σε ατομική ή ομαδική μορφή και περιλαμβάνει ασκήσεις για τη βελτίωση των μαθησιακών, σωματικών και ψυχοκινητικών ικανοτήτων.
Αναπτυξιακή Θεραπευτική Ιππασία: εφαρμόζεται όπως η κλασσική ιπποθεραπεία με τη διαφορά ότι ο θεραπευτής βοηθά στην επιτυχή μεταφορά της κίνησης από την πλάτη του αλόγου στον ιππέα με σκοπό την προσαρμοστικότητά του σε αυτήν. Κατ’ αυτόν τον τρόπο ο ιππέας επωφελείται θεραπευτικά καθώς δεν ελέγχει το άλογο αλλά επηρεάζεται άμεσα απ’ αυτό και ανταποκρίνεται στις κινήσεις του.
Αξιοποιώντας την κίνηση του αλόγου, τη θερμότητά του, την ικανότητά του για επαφή κι επικοινωνία με τον άνθρωπο, την ομαδικότητα και το παιχνίδι, η θεραπευτική ιππασία, σύμφωνα με παγκόσμιες επιστημονικές έρευνες, δημιουργεί μοναδικά σωματικά, νοητικά, αισθητηριακά και ψυχολογικά οφέλη στα άτομα.
Συγκεκριμένα:
Κινητικότητα και φυσική́ κατάσταση:
- Βελτιώνει τον μυϊκό τόνο, τον προσανατολισμό στο χώρο και τη λεπτή κινητικότητα.
- Μειώνει την σπαστικότητα.
- Προωθεί τη σωστή στάση σώματος και βελτιώνει την ισορροπία.
- Αναχαιτίζει παθολογικά πρότυπα κίνησης και προωθεί τα φυσιολογικά.
- Βελτιιώνει την καρδιοαναπνευστική λειτουργία και την αντοχή.
Ψυχοκινητική και νοητική ανάπτυξη:
- Aναπτύσσει τις γνωστικές δεξιότητες (γλώσσα, μνήμη, συλλογιστική σκέψη).
- Βελτιώνει τον λόγο (ποιότητα και ένταση αυτού).
- Αναπτύσσει τις αισθητικοκινητικές και οπτικοκινητικές δεξιότητες.
- Βελτιώνει την συγκέντρωση και την προσοχή.
- Αναπτύσσει και βελτιώνει την αισθητηριακή αντίληψη.
Ψυχολογία και συμπεριφορά:
- Αυξάνει την αυτοπεποίθηση και αναπτύσσει τις επικοινωνιακές και κοινωνικές δεξιότητες.
- Μειώνει ή ακόμα και εξαλείφει ανεπιθύμητες συμπεριφορές.
- Καλλιεργεί την υπευθυνότητα, τον αυτοέλεγχο και το πνεύμα ευγενούς άμιλλας.
- Βοηθά γενικά στη βελτίωση της ψυχολογίας αφού αποτελεί μια δημιουργική απασχόληση.
Η θεραπευτική ιππασία είναι μία μοναδική εμπειρία για τα άτομα με αναπηρία, ένα όνειρο που γίνεται πραγματικότητα αφού διαφέρει πολύ από τις συνηθισμένες θεραπείες σε φυσιοθεραπευτήρια, γυμναστήρια και πισίνες υδροθεραπείας. Είναι μία συμπληρωματική θεραπεία, διότι δεν αποκλείει άλλες θεραπείες (φύσιο, έργο, λόγο-θεραπεία, ψυχανάλυση, κοινωνική αποκατάσταση, κλπ.).
Οι ένοικοι της Μονάδας Θάλπος Καλαμάτας, σε συνεργασία με το Κέντρο ειδικών θεραπειών και θεραπευτικής ιππασίας Καλαμάτας, πραγματοποιούσαν επισκέψεις στο χώρο του Κέντρου, απολαμβάνοντας τα οφέλη της επαφής με τα άλογα, αξιοποιώντας και ενισχύοντας τις δεξιότητές τους.
Πηγές:
http://eureka.teithe.gr/jspui/bitstream/123456789/8728/1/Mpatzios_Paulos.pdf