από την ψυχολόγο του «Θάλπος Αττικής» Μαρία Μακριδάκη
Μια χαρά είσαι! Μην αγχώνεσαι, όλα θα πάνε καλά!»
«Μη το σκέφτεσαι, θετική ενέργεια!»
Πόσες φορές το έχετε ακούσει στη ζωή σας ενώ βρίσκεστε σε δυσκολία; Πόσες φορές το έχετε πει και εσείς οι ίδιοι στον εαυτό σας;
Η τοξική θετικότητα είναι η απόλυτη πεποίθηση ότι μια δύσκολη κατάσταση πρέπει ανεξαιρέτως να αντιμετωπίζεται με θετική στάση όπως και να έχει. Μπορεί σε ένα πρώτο επίπεδο αυτό να ακούγεται λειτουργικό αλλά είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι η υπερβολική, υπερ-γενικευμένη και καταναγκαστική θετικότητα είναι αναποτελεσματική και ρηχή.
Όταν παρά τον συναισθηματικό πόνο ενός ανθρώπου υπάρχει η στάση ότι χρειάζεται μόνο θετική νοοτροπία, τότε ουσιαστικά με αυτόν τον τρόπο δημιουργούμε μια στρατηγική αποφυγής. Η οποία επιστρατεύεται για να θάψει τα δύσκολα συναισθήματα που προκαλεί η δυσκολία που αντιμετωπίζει. Η ακύρωση των αρνητικών συναισθημάτων δυσχεραίνει αντί να βελτιώσει την κατάσταση.
Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι είναι απολύτως θεμιτό να μην νιώθουμε καλά. Είναι απαραίτητο να το βιώσουμε τη δεδομένη στιγμή. Δεν επιλέγουμε τα συναισθήματα που θα νιώθουμε, είμαστε άνθρωποι με ευαλωτότητες και ευαισθησίες. Όλη η γκάμα συναισθημάτων είναι φυσιολογική. Η τοξική θετικότητα κρύβει, υποβαθμίζει και απορρίπτει τα προβλήματα αντί να τα λύνει. Δημιουργεί ενοχές και ντροπή απλά επειδή κάποιος μπορεί να είναι θλιμμένος ή θυμωμένος.
Είναι σημαντικό να αφήνουμε τον εαυτό μας να αισθανθεί. H λειτουργική θετικότητα αναγνωρίζει ότι μπορεί να αισθανόμαστε και αντιφατικά συναισθήματα. Ότι δεν καλύπτουμε τα γνήσια συναισθήματα μας και τις καταστάσεις που βιώνουμε με άλλα “φορεμένα”, είτε από εμάς είτε από άλλους, συναισθήματα. Το να αφεθώ να βιώσω πλήρως το συναίσθημα σημαίνει ότι παίρνω πληροφορίες από αυτό, το εκτονώνω με την αποδοχή μου και το διαχειρίζομαι έτσι ώστε όταν έρθει η στιγμή, να μπορέσω να προχωρήσω μπροστά. Αυτή η αυτό-φροντίδα είναι ένας ρεαλιστικός τρόπος αντιμετώπισης που δεν απορρίπτει τη λειτουργική θετική στάση αλλά επιτρέπει στη γνησιότητα της στιγμής να αποτελέσει μέρος της ανθρώπινης εμπειρίας.
Αντίστοιχα πέρα από τον εαυτό σας, αν κάποιος άλλος βιώνει δυσκολίες, είναι σημαντικό να τον ακούσετε παρά να του δώσετε μια κλισέ γρήγορη απάντηση για να “σώσετε” τον ίδιο αλλά και εσάς από τα δύσκολα συναισθήματα και να καπακώσετε την κατάσταση. Η ενεργητική ακρόαση και η ενσυναίσθηση είναι έμπρακτη υποστήριξη, κανονικοποιήστε το συναίσθημα και αφήστε το να εκφραστεί για να κάνει τον κύκλο του.
Προσπαθήστε να εντοπίζετε τις τοξικές δηλώσεις, υπάρχουν παντού, πολλές φορές είναι η ίδια η κοινωνία ή η pop κουλτούρα που τις προωθεί εσκεμμένα ή μη, μέσα ακόμα και από τα τόσο πια διαδεδομένα κοινωνικά δίκτυα.
Βιβλιογραφία:
https://thepsychologygroup.com/toxic-positivity/
https://rightasrain.uwmedicine.org/mind/well-being/toxic-positivity
Photo by Fotos on Unsplash