Ψυχικές Διαταραχές
Μια κοινή απάντηση που συχνά δίνεται από κάποιον που αισθάνεται κατάθλιψη σε κάποιον ο οποίος προσπαθεί να τον βοηθήσει με τις συμβουλές του, είναι “Εύκολο να το λες, δύσκολο να το κάνεις.” Εκείνος ο οποίος βιώνει κατάθλιψη συνήθως αναγνωρίζει τι είναι αυτό που πρέπει να κάνει, αλλά δεν γνωρίζει πως να το κάνει. Άλλωστε, η κατάθλιψη σκοτώνει το κίνητρο, την ενέργεια, το ενδιαφέρον, καθώς και την συγκέντρωση.
Μόλις δώσεις στην μηχανή την κατάλληλη ώθηση για να ξεκινήσει, γίνεται εύκολη η μετέπειτα διαδικασία. Αλλά μέχρι αυτό να συμβεί, πως συνδέεις τα καλώδια της μηχανής ούτως ώστε πάρει μπροστα;
1. Θέσε τον πήχη χαμηλά
Όταν νιώθεις κατάθλιψη, δεν λειτουργείς ως συνήθως στο 70-90%. Αντιθέτως, η λειτουργικότητά σου βρίσκεται κάπου στο 20%. Εάν εξακολουθείς να έχεις τις ίδιες προσδοκίες από τον εαυτό σου με εκείνες που είχες όταν δεν αισθανόταν κατάθλιψη (μπορεί απλά να είναι η διαδικασία του να ντυθείς), τότε είναι πολύ πιθανό να νιώσεις αγχωμένος και φορτωμένος, με αποτέλεσμα να μην κάνεις αυτό που θέλεις όπως προσδοκούσες (και τότε θα νιώσεις νικημένος και ντροπιασμένος).
Θέσε μικρούς και συγκεκριμένους στόχους. Σοβαρά. Ανάβαλε το πλύσιμο των πιάτων. Αποστολή εξετελέσθη και θέλεις κάτι παραπάνω; Πάντα μπορείς να ανεβάζεις τον πήχη εάν αισθάνεσαι πως έχεις κίνητρο. Πρόσεξε Αν αισθανθείς κατακλυσμένος ενώ κυνηγάς τον στόχο σου, μάλλον έχεις θέσει τον πήχη πολύ ψηλά και χρειάζεται να τον χαμηλώσεις ή να τον κάνεις πιο ρεαλιστικό και συγκεκριμένο.
2. Δείξε συμπόνια στον εαυτό σου
Η αυτοκριτική είναι ο καλύτερος φίλος της κατάθλιψης. Εάν επιτίθεσαι στον εαυτό σου επειδή είσαι “μη παραγωγικός” και “τεμπέλης” βοηθάς τον εαυτό σου να αισθανθεί άχρηστο, με αποτέλεσμα να παραλύσεις. Αντιθέτως, προσπάθησε να χρησιμοποιήσεις κάποιες ενθαρρυντικές φράσεις που ίσως έλεγες σε έναν φίλο ή ένα αγαπημένο σου πρόσωπο. Εάν δεν μπορείς να βρεις τις λέξεις προσπάθησε να διαβάσεις για την συμπόνια.
3. Ζήτησε βοήθεια και υποστήριξη
Κάποιοι από εμάς έχουμε πρόβλημα με το να θεωρούμε υπεύθυνο τον εαυτό μας τις περισσότερες φορές. Με ελάχιστο κίνητρο και καθόλου ενέργεια, γίνεται ακόμα πιο δύσκολο. Εκμυστηρεύσου το σε έναν φίλο που εμπιστεύεσαι. Ζητήστε από έναν φίλο να σας ακολουθήσει στην δέσμευσή σας. Ζητήστε από έναν συνάδελφό σας να σας κάνει παρέα να παρακολουθήσετε ένα μάθημα γιόγκα. Διάθεσε χρήματα μια ομάδα υποστήριξης, μία συνεδρία με ειδικό σύμβουλο, έτσι ώστε να αποκτήσεις περισσότερα κίνητρα.
4. Οραματίσου πως θα αισθάνεσαι αφού πετύχεις έναν στόχο που έχεις θέσει
Το να κάνεις ένα μπάνιο, να πας μία βόλτα, να ετοιμάσεις ένα γεύμα ή να μιλήσεις στο τηλέφωνο με έναν φίλο ακούγεται απαίσιο εάν εστιάσεις στην προσπάθεια που πρέπει να συμπεριληφθεί. Οι άνθρωποι που έχουν κατάθλιψη έρχονται αντιμέτωποι με χαμηλή αυτό-αποτελεσματικότητα, που σημαίνει ότι έχουν χαμηλή αυτοπεποίθηση για την ολοκλήρωση μιας διεργασίας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να νιώθουν φορτωμένοι και να μην προσπαθήσουν για την ολοκλήρωσή της. Χαμήλωσε τις προσδοκίες που έχεις από τον εαυτό σου και οραματίσου πως πιθανώς να αισθάνεσαι αφού έχεις πετύχει τον στόχο σου και όχι τόσο κατά την διάρκεια.
5. Κάνε κάτι για να το κάνεις και όχι για να το απολαύσεις
Τη χρονική περίοδο που είσαι θλιμμένος, Είναι φυσικό να χάνεις το ενδιαφέρον σου για πράγματα που συνήθιζαν να σε κάνουν χαρούμενο. Η κωμωδία δεν είναι πια διασκεδαστική, τα αθλήματα δεν έχουν πια τόση πλάκα, το να περνάς χρόνο με φίλους δεν είναι και τόσο ευχάριστο. Το άγχος, η θλίψη και η αυτό-απέχθεια αναλαμβάνουν και οδηγούν σε συναισθήματα παραίτησης. Γι’ αυτό, όταν κάνεις κάτι “διασκεδαστικό” και “χαρούμενο” , κάνε το για να το κάνεις και όχι για να το χαρείς.
6. Αναγνώρισε στον εαυτό σου το θάρρος που έδειξε για να φύγει από την ζώνη άνεσης
Όσο επίπονο και αν είναι, η κατάθλιψη μπορεί να γίνει βολική με ένα “διαβολεμένο ξέρεις” τρόπο. Ξέρεις τι περιμένεις. Ξέρεις τον πόνο, είσαι μέσα στον πόνο, μπορείς να προβλέψεις ότι αύριο θα είναι λίγο παραπάνω από το σημερινό. Η ιδέα του να βγεις από αυτή τη “βολεμένη” ζώνη μπορεί να προκαλέσει άγχος. Ο Steven Hayes, ψυχολόγος του οποίου την δουλειά θαυμάζω πολύ είπε “ Εάν εξακολουθήσεις να κάνεις ότι έκανες έως τώρα, πάντα θα παίρνεις ότι έπαιρνες έως τώρα.” Εάν αισθάνεσαι, λοιπόν, πως μπορείς να κάνεις έστω και κάτι πολύ μικρό διαφορετικά, επιβράβευσε τον εαυτό σου. Υπάρχει μια πιθανότητα, οτιδήποτε κάνεις να συνοδεύεται από άγχος, γιατί το άγχος είναι συνυφασμένο με την αβεβαιότητα. Η ανησυχία αυτή ίσως να σου λέει πως βγαίνει από την ζώνη “βολέματος”, αναγνώρισε λοιπόν στον εαυτό σου το κουράγιο που δείχνει και προσπάθησε να φέρνεις τέτοιες εμπειρίες στην διαδρομή σου να αντιμετωπίσεις την κατάθλιψη.
