Καλή Ψυχική υγεία
από την εργοθεραπεύτρια του “Θάλπος Αττικής” Βασιλική Μωραΐτη
Το στρες αποτελεί μια φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού απέναντι σε ένα άμεσο και απαιτητικό ερέθισμα. Είναι ένας βιολογικός μηχανισμός που προκαλεί την απελευθέρωση αδρεναλίνης η οποία μας επιτρέπει να παίρνουμε γρήγορες αποφάσεις, να ανταποκρινόμαστε στις προκλήσεις και να παραμένουμε σε εγρήγορση όταν οι καταστάσεις το απαιτούν. Ωστόσο, σε πολλές περιπτώσεις το χρόνιο στρες προκαλεί δυσλειτουργία στο άτομο.
Τα άτομα που υποφέρουν από στρες βιώνουν αισθήματα δυσφορίας και συνεχούς φόβου που με τη σειρά τους προκαλούν σωματικά συμπτώματα δημιουργώντας έτσι προβλήματα στην λειτουργικότητά τους. Ο ρόλος του Εργοθεραπευτή είναι να κατανοήσει την ιστορία ζωής του ατόμου, την εμπειρία του με το στρες, κυρίως όμως να εστιάσει στο πώς αυτό επηρεάζει την καθημερινότητα του στους λειτουργικούς τομείς της ζωής. Πιο συγκεκριμένα μπορεί να εμφανιστούν δυσκολίες στις δραστηριότητες καθημερινής ζωής, στην εργασία ή και στις δραστηριότητες ψυχαγωγίας-ελεύθερου χρόνου.
Σκεφτείτε για παράδειγμα έναν άνθρωπο που βιώνει υψηλά επίπεδα στρες όταν πάει στην εργασία του με αποτέλεσμα να μην μπορεί να χαλαρώσει με την οικογένεια του όταν γυρίζει σπίτι του, ή όταν κάποιος φοιτητής ανησυχεί διαρκώς για την επίδοση του στις εξετάσεις με αποτέλεσμα να διαβάζει συνεχώς, παραμελώντας τις κοινωνικές του επαφές ή καταλήγοντας να χάνει τον ύπνο του.
Τι μπορούμε να κάνουμε λοιπόν πρακτικά για να μειώσουμε το στρες μέσα στην ημέρα μας;
Σωματική Άσκηση
Έχει αποδειχθεί πως η αεροβική άσκηση (τρέξιμο, περπάτημα, ποδηλασία, αθλήματα) μπορεί να βοηθήσει στην μείωση των επιπέδων του στρες μέσω της αύξησης παραγωγής νευροδιαβιβαστών (σεροτονίνη και ενδορφίνες) καθώς και μέσω της αύξησης του καρδιακού παλμού και της πρόσληψης οξυγόνου.
Ασκήσεις αναπνοής
Όταν το σώμα σας βρίσκεται σε κατάσταση στρες, η αναπνοή γίνεται πιο γρήγορη και ρηχή. Για να μπορέσετε να χαλαρώσετε, επικεντρωθείτε στον ρυθμό αναπνοή σας. Μια άσκηση που μπορείτε να κάνετε είναι η εξής:
Aπελευθερώστε τους πνεύμονες από αέρα
Eισπνεύστε από τη μύτη για 4 δευτερόλεπτα.
Κρατήστε την αναπνοή για 7 δευτερόλεπτα
Εκπνεύστε δυνατά από το στόμα, για 8 δευτερόλεπτα.
Eπαναλάβετε έως 4 φορές
H παραπάνω άσκηση μπορεί να σας βοηθήσει να αποσπάσετε την προσοχή σας από το στρεσογόνο ερέθισμα και να επανέλθει ο ρυθμός αναπνοής σας. Το σπουδαίο με την αναπνοή ως τεχνική διαχείρισης του άγχους είναι ότι μπορείτε να τη χρησιμοποιήσετε ανά πάσα στιγμή σε οποιοδήποτε χώρο.
Ημερολόγιο Δραστηριοτήτων
Δημιουργήστε ένα εβδομαδιαίο πλάνο δραστηριοτήτων στο οποίο θα αναγράφονται οι υποχρεωτικές δραστηριότητες (εργασία, προγραμματισμένα ραντεβού), οι δραστηριότητες που αφορούν το σπίτι (πχ ψώνια, μαγείρεμα, καθαρισμα), ο χρόνος που αφιερώνετε για κοινωνική αλληλεπίδραση καθώς και οι δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου και ύπνου. Χρωματίστε με διαφορετικό χρώμα την κάθε κατηγόρια και δείτε πόσο χρόνο αφιερώνετε σε εβδομαδιαία βάση σε κάθε μια από αυτές. Έτσι θα αναγνωρίσετε ποιες δραστηριότητες υπερτερούν μέσα στην ημέρα και ποιες άλλες παραγκωνίζονται. Προσπαθήστε να εμπλουτίστε το πλάνο αυτό με περισσότερες δραστηριότητες ψυχαγωγίας και ελεύθερου χρόνου σε καθημερινό επίπεδο.
Κοινωνικές Επαφές
Η αναζήτηση κοινωνικής υποστήριξης και η δημιουργία κοινωνικών δεσμών μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων άγχους. Δημιουργήστε ένα δίκτυο κοινωνικών επαφών που σας κάνει να νιώθετε όμορφα και οργανώστε μια συνάντηση για περπάτημα ή συνάντηση μέσω τηλεδιάσκεψης ή απλά μιλήστε στο τηλέφωνο με τους αγαπημένους φίλους και συγγενείς σας.
Τέχνη
H χρήση των εικαστικών, η θεραπευτική γραφή και η δημιουργία κολάζ έχουν συνδεθεί με μείωση των συναισθημάτων άγχους και έντασης, προάγουν την δημιουργικότητα και αποσπούν την προσοχή των ατόμων από τις αρνητικές σκέψεις ενισχύοντας έτσι το αίσθημα της ευζωίας. Δημιουργήστε τα δικά σας έργα, ή γράψτε στο τέλος κάθε ημέρας 3 πράγματα τα οποία σας ευχαρίστησαν την ημέρα που πέρασε.
Πηγές
Davies, T. & Craig, T. (2014). ABC of Mental Health. (2nd ed.). Chichester: Wiley Blackwell/BMJ Books.
Fletcher, J. (2019). 4-7-8 breathing: How it WORKS, benefits, and uses. Aνακτήθηκε από: https://www.medicalnewstoday.com/articles/324417
Κοσμίδου, Τ. & Μαλαματίδου, Ε. (2009). Οι τεχνικές χαλάρωσης σε ένα εργοθεραπευτικό . πρόγραμμα για νεαρούς ενήλικες με αγχώδεις διαταραχές στο κέντρο ημέρας. Eργοθεραπεία, 38, 60-65. Ανακτήθηκε από: https://docplayer.gr/2645471-Oi-tehnikes-halarosis-se-ena-ergotherapeytiko-programma-gia-nearoys-enilikes-me-aghodeis-diatarahes-sto-kentro-imeras.html
