Άρθρα και ΈρευνεςΚαλή Ψυχική υγεία
Από τη Μαριάννα Δουκάκου, Επικοινωνιολόγος
Είναι δεδομένο πως η αγκαλιά αποτελείμια παγκόσμια χειρονομία, μια παγκόσμια επικοινωνία. Σε αντίθεση με άλλους τύπους φυσικής επαφής, μια αγκαλιά μπορεί να γίνει σε δημόσιο χώρο ανεξαρτήτου κουλτούρας ή θρησκείας, ανεξαρτήτου ηλικίας και γένους. Είναι μια μορφή μη λεκτικής επικοινωνίας, ωστόσο τόσο δυνατή για να εκφράσει αυτά που νιώθει τη δεδομένη στιγμή ένας άνθρωπος, λειτουργώντας εξίσου σαν θεραπευτικό μέσο.
Μια μικρή αναδρομή στην πρόσφατη κοινωνία, δείχνει ότι την αγκαλιά τη βλέπουμε πιο συχνά ως κοινωνικό χαιρετισμό στην Αμερική μεταξύ εφήβων σύμφωνα με άρθρο των New York Times και τελευταίως το βλέπουμε να συμβαίνει και στη δυτική κοινωνία. Η αγκαλιά μεταξύ μελών αθλητικών ομάδων και μεταξύ ομάδων που έχουν στενές επαφές, όπως είναι η οικογένεια, είναι χαρακτηριστικός τρόπος έκφρασης οικειότητας, επιβράβευσης, ενθάρρυνσης και χαράς. Τη σημαντικότητα της αγκαλιάς την έχουμε δει και στην μεγάλη οθόνη, ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η παιδική ταινία Big hero 6, όπου ο πρωταγωνιστής ρομπότ έχει προγραμματιστεί να προσφέρει αγκαλιές, έπειτα από κάθε φορά που προσφέρει τις ιατρικές υπηρεσίες του.
Γενικώς οι αγκαλιές δηλώνουν οικειότητα και άνεση. Είναι γεγονός ότι η αγκαλιά μας κάνει να νιώθουμε προστατευμένοι και ότι μας αγαπούν. Αυτή η απλή χειρονομία κάνει καλό στο ψυχισμό και την υγεία μας. «Η θετική συναισθηματική εμπειρία της αγκαλιάς ενεργοποιεί διάφορες βιοχημικές και ψυχολογικές αντιδράσεις», λέει ο επικεφαλής ερευνητής δρ Γιαν Άστρεμ, ψυχολόγος-ψυχοθεραπευτής στο Λίνκεπινγκ της Σουηδίας.
Επιστημονικές έρευνες, από το Psychological Science Journals μέχρι το Touch Research Institute στο Μαιάμι αποδεικνύουν το όφελος του να αγκαλιάζουμε. Η αγκαλιά είναι στη φύση του ανθρώπου και μπορεί να βοηθήσει ποικίλες συνθήκες, όπως η επιθετικότητα, η κατάθλιψη, η αρθρίτιδα, οι πόνοι στην πλάτη, το στρες και το άγχος. Μειώνει την αρτηριακή πίεση, αυξάνει τη χαρά, δημιουργεί πιο στενούς δεσμούς, καθώς επίσης τονώνει το ανοσοποιητικό σύστημα.
Όταν αγκαλιάζουμε κάποιον, κάποιον που αγαπάμε και μας αγαπάει, το σώμα μας διοχετεύει μια ορμόνη, μια ορμόνη ευεξίας, την οξυτοκίνη, η οποία συνδέεται με την χαρά. Η συγκεκριμένη ορμόνη εκκρίνεται από τον εγκέφαλο κατά τον τοκετό και τον θηλασμό, καθώς διεγείρει την παραγωγή γάλακτος και το «δέσιμο» της μητέρας με το μωρό. Έως πρότινος, οι ειδικοί πίστευαν ότι αυτοί είναι και οι μοναδικοί ρόλοι της. Όμως η οξυτοκίνη παράγεται εκ φύσεως από τον οργανισμό, όταν έρχονται και δυο σύντροφοι σε επαφή, όταν κρατιούνται από το χέρι και φυσικά όταν αγκαλιάζονται.
Πιο επιστημονικά, το δέρμα περιέχει ένα δίκτυο αισθητηρίων οργάνων που λέγονται σωμάτια Pacinian και τα οποία συνδέονται με τον εγκέφαλο μέσω του πνευμονογαστρικού νεύρου. Το νεύρο αυτό συνδέεται με διάφορα όργανα του σώματος, συμπεριλαμβανομένης της καρδιάς, καθώς και με τους υποδοχείς της οξυτοκίνης. Μία θεωρία είναι ότι με τη διέγερση του πνευμονογαστρικού νεύρου διεγείρεται η παραγωγή της οξυτοκίνης, η οποία με τη σειρά της ενεργοποιεί μία σειρά από βιοχημικές αντιδράσεις που τελικά ωφελούν την υγεία.
Ουσιαστικά, η συγκεκριμένη ορμόνη που προκύπτει από μια θερμή αγκαλιά, θέτει τη βιολογική βάση και δομή για να δενόμαστε με άλλους ανθρώπους, και να βιώνουμε αισθήματα όπως είναι η αφοσίωση, η εμπιστοσύνη και η σύνδεση με τον άλλον.
Αυτός είναι και ο στόχος μας καθημερινά ως φορέας ψυχικής υγείας. Μέσω της επαφής και της αγκαλιάς μεριμνούμε να προσφέρουμε στους φιλοξενούμενους των Οικοτροφείων μας ουσιαστική υποστήριξη, δημιουργώντας ένα αίσθημα ανακούφισης και μη μοναξιάς. Η ανθρώπινη επαφή πιστεύουμε ότι είναι κρίσιμη στο χτίσιμο μιας σχέσης, ειδικά όταν πρόκειται για βαριά ψυχιατρικά περιστατικά. Ανεξαρτήτου κατάστασης, οι ίδιοι οι φιλοξενούμενοι αναζητούν την ανθρώπινη επαφή με στόχο να αισθανθούν καλύτερα.
Για τον καθένα από εμάς, είναι σημαντικό να φτιάξουμε μία νοερή λίστα αγκαλιάς με τους ανθρώπους που αγαπάμε, που θα θέλαμε να αγαπήσουμε, με ανθρώπους που ήρθαμε σε αντιπαράθεση μαζί τους, ή απλά παρεξηγηθήκαμε, και να τους κάνουμε μια σφιχτή αγκαλιά, αφήνοντας την οξυτοκίνη να λειτουργήσει και να γίνει η κατάλληλη σύνδεση για τη δημιουργία σχέσεων εμπιστοσύνης και αφοσίωσης.
Γνώριζες πως:
- Τα μωρά και τα μικρά παιδιά χρειάζονται τις αγκαλιές όσο το νερό και το φαγητό.
- Οι αγκαλιές μας κάνουν καλύτερους μαθητές! Μαθητές που λαμβάνουν υποστηρικτή αγκαλιά από τη δασκάλα ή τον δάσκαλο τους, αυξάνουν τις πιθανότητες να προσφέρονται περισσότερο στη τάξη.
- Οι αγκαλιές επηρεάζουν το δέσιμο μιας ομάδας αυξάνοντας την επίδοση τους και την πιθανότητα να κερδίσουν!
- Η αγκαλιά βοηθάει στην παραγωγή λευκών αιμοσφαιρίων τα οποία μας κρατάνε υγιή και χωρίς αρρώστιες.
- Ακόμα κι αν είσαι άρρωστος , σύμφωνα με ερευνητές του Carnegie Mellon, οι νοσηλευόμενοι που λάμβαναν αγκαλιές, είχαν λιγότερα σοβαρά συμπτώματα και ανάρρωναν πιο γρήγορα.
- Διώχνει τους φόβους μας!
- Μειώνει το αίσθημα της μοναξιάς!
Γι’ αυτό μην διστάζεις να μοιράζεσαι την αγκαλιά σου!!
