Άρθρα και Έρευνες
από την ψυχολόγο του “Θάλπος Αττικής” Μαρία Μακριδάκη
Συχνά ακούμε στα μέσα μαζικής ενημέρωσης ή στις ταινίες τον όρο κρίση μέσης ηλικίας και σκεφτόμαστε μια περίοδο στη ζωή ενός ανθρώπου γύρω στα 45-50 όπου παρατηρούνται δραματικές αλλαγές , ριζικές αναθεωρήσεις και έντονη αμφισβήτηση των μέχρι τότε πεπραγμένων του. Είναι όμως τα πράγματα πάντα τόσο δραματικά για όλους; Χτυπάει κάποιο περίεργο καμπανάκι στη μέση ηλικία που μπορεί ακόμα και να προσομοιάζεται με καταθλιπτική συμπτωματολογία ή είναι μια ακόμα μεταβατική περίοδος;
Η αλήθεια είναι ότι η δεσπόζουσα κουλτούρα δίνει έμφαση στην νεότητα και στους τρόπους διατήρησής της και σε συνδυασμό με την έμφυτη ανησυχία μας για το γήρας και το θάνατο, δεν είναι δύσκολο να αντιληφθούμε αρκετές περιπτώσεις ανθρώπων που προέβησαν σε έντονες αλλαγές.
Όμως ο ψυχολόγος καθηγητής Levinson του πανεπιστημίου του Yale, σημαντικός θεωρητικός της εξελικτικής ψυχολογίας εξηγεί ότι αυτό που ορίζουμε ως κρίση μέσης ηλικίας δεν είναι άλλο από ένα ακόμα στάδιο ανάπτυξης των ενηλίκων, ένα στάδιο επανεκτίμησης σε μια χρονική περίοδο που υπάρχει συνήθως διαγεγραμμένη επαγγελματική πορεία, ενήλικα πλέον τέκνα και άρα μια ευκαιρία για εστίαση σε πράγματα που παραμελήθηκαν όταν το άτομο ήταν νεότερο. Σε αυτό το στάδιο της ζωής λοιπόν, μπορεί να γίνει μια επαναξιολόγηση ή επανεκτίμηση. Αν κάποιοι κρίνουν ότι η ζωή τους έχει κυλήσει ικανοποιητικά και δεν έχουν κάτι για το οποίο μετανιώνουν τότε δεν θα επιδοθούν σε διορθωτικές πράξεις. Αντίστοιχα όμως αν κάποιοι νιώθουν ότι έχασαν χρόνο, είναι πιθανό είτε οργανωμένα είτε αυθόρμητα να αρχίσουν να επιζητούν την αλλαγή ειδικά αν χρονικά συμπίπτει και ένα σημαντικό γεγονός της ζωής, ένας παράγοντας που δρα ως καταλύτης όπως κάποιος θάνατος, διαζύγιο, θέμα υγείας, κλπ
Το θέμα είναι ο τρόπος της αλλαγής, η ένταση με την οποία την επιζητούν και πως την ορίζουν. Συχνά παρατηρούνται παλινδρομήσεις ακόμα και σε εφηβικές συμπεριφορές. Ανάγκη για αναγνώριση, επιβεβαίωση, έμφαση στην εξωτερική εμφάνιση, παρορμήσεις ως προς τα έξοδα και τις αγορές. Είναι επίσης σημαντικό να τονίσουμε ότι η αίσθηση απώλειας μπορεί να οδηγήσει και σε κατάθλιψη και αυτό το μεταβατικό στάδιο να εξελιχθεί σε κάτι πιο σοβαρό και χρόνιο.
Είναι σημαντικό όμως να σκεφτούμε ότι η ζωή είναι γεμάτη προκλήσεις σε όλα τα στάδια της, οπότε η καλή προσαρμοστικότητα και η θετική στάση είναι εργαλεία λειτουργικής μετάβασης στο επόμενο στάδιο της ζωής. Οι αλλαγές είναι μέρος της ζωής, όταν έχουμε σκοπούς και στόχους, όταν αναγνωρίζουμε στον εαυτό μας τις επιτυχίες μας, τότε ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε την αλλαγή είναι θετικός.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ https://www.webmd.com/depression/features/midlife-crisis-opportunity
Levinson, D. J., with Levinson, J. D. (1996). Seasons of a Woman’s Life. New York, NY: Alfred A. Knopf.
Photo by Lance Grandahl on Unsplash
