Καλή Ψυχική υγεία
Από την Ψυχολόγο του «Θάλπος Αττικής» Μαρία Μακριδάκη
Στο προηγούμενο άρθρο για το θέμα της εγκυμοσύνης και της μητρότητας, μιλήσαμε για μια δύσκολη πλευρά και εμπειρία της νέας μητέρας, την επιλόχειο κατάθλιψη. Στο τελευταίο άρθρο για αυτή τη θεματολογία θα δούμε τη σημασία της σχέσης μητέρας- βρέφους και πως αυτή μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξη του παιδιού της.
Καταρχήν είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι οι συναισθηματικές διεγέρσεις της μητέρας μπορούν να επηρεάσουν την συναισθηματική κατάσταση του μωρού της. Η έμπρακτη αγάπη της προς το μωρό είναι ο καλύτερος παράγοντας προστασίας και ανάπτυξης του παιδιού. Η σχέση μητέρας- παιδιού ειδικά μέχρι και τον πρώτο χρόνο ηλικίας του, μπορεί να αφήσει βαθειά ίχνη στη διαμόρφωση της προσωπικότητας του.
Η αντίληψη του προσώπου της μητέρας είναι το πρώτο πράγμα που το παιδί παρατηρεί και αντιλαμβάνεται από το περιβάλλον του άρα η μητέρα καθίσταται ο συνδετικός κρίκος του παιδιού με το περιβάλλον. Η συναισθηματική επαφή και επικοινωνία μητέρας και παιδιού περιλαμβάνει το χαμόγελο, τους φωνητικούς ήχους ή την εφησύχαση με τη χορήγηση τροφής. Η πρωταρχική επικοινωνία είναι εξωλεκτική. Ο τρόπος με τον οποίο η μητέρα κρατά το παιδί στην αγκαλιά της, το λίκνισμα, η προσφορά της φροντίδας και καθαριότητας και γενικότερα κάθε δερματική επαφή την οποία έχει το μωρό με τη μητέρα του, χρησιμεύουν ως τρόπος επικοινωνίας.
Ο πατέρας και άλλα μέλη της οικογένειας εισέρχονται σε σχέση με το μωρό λίγο αργότερα και η είσοδός τους γίνεται μέσα από τη μητέρα, της οποίας η σχέση με το παιδί χρησιμεύει ως πρότυπο για τη δημιουργία σχέσεων με άλλα άτομα. Βέβαια όλα αυτά με την προϋπόθεση ότι η μητέρα έχει το ρόλο του πρώτου φροντιστή του μωρού και καλύπτει αυτή τις πρωταρχικές ανάγκες του μωρού.
Η μητέρα είναι αυτή που μπορεί να ικανοποιήσει ή να στερήσει τις σωματικές ανάγκες του βρέφους, την πείνα, τη ρύθμιση της θερμοκρασίας τον ύπνο. Η συναισθηματική αποστέρηση σε ένα μωρό μπορεί να γίνει παράγοντας διαμόρφωσης παθολογικών εκδηλώσεων στον ψυχισμό του ατόμου αργότερα. Άρα, αντιλαμβανόμαστε την σημασία που έχει ο πρώτος φροντιστής, που συνήθως αυτό το ρόλο τον έχει η μητέρα, να είναι δοτικός, συναισθηματικά παρόν και εκδηλωτικός. Η τρυφερότητα και η ηρεμία του πρώτου φροντιστή μεταβιβάζουν το αίσθημα της προστασίας και της ασφάλειας στο μωρό.
Τέλος, είναι σημαντικό να ειπωθεί επίσης ότι όλα τα παραπάνω δε σημαίνουν ότι η νέα μητέρα πρέπει να αγχωθεί και να πασχίσει να είναι η τέλεια μητέρα εις βάρος του εαυτού της και των προσωπικών της αναγκών γιατί το τέλειο δεν είναι ποτέ εφικτό. Το μόνο που χρειάζεται είναι να δώσει το καλύτερο που μπορεί, έχοντας και μια σωστή υποστήριξη από το περιβάλλον της.
Βιβλιογραφία:
- Σακελλαρόπουλος Π.(2001), Σχέσεις μητέρας-παιδιού τον πρώτο χρόνο της ζωής, Νέα δεδομένα: Ελένης Λαζαράτου, Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση.
