Άρθρα και Έρευνες
Από την Επιστημονικά Υπεύθυνη του «Θάλπος Αττικής», Γεωργία Σαντουρτζόγλου
Η 7η Απριλίου έχει θεσπιστεί ως Παγκόσμια Ημέρα Υγείας. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.), γνωστός με το διεθνές αρκτικόλεξο WHO (World Health Organization), ή OMS (Organisation Mondiale de la Santé), είναι ένας αυτόνομος διεθνής διακρατικός οργανισμός που συνδέεται με τον ΟΗΕ, του οποίου και αποτελεί εξειδικευμένη οργάνωση. Ιδρύθηκε επίσημα το 1948 και εδρεύει στη Γενεύη.
Ο ισχύων ορισμός της Υγείας περιλαμβάνεται στον πρόλογο του καταστατικού του Π.Ο.Υ. Υιοθετήθηκε από τη Διεθνή Διάσκεψη για την Υγεία (Νέα Υόρκη, 19-22 Ιουνίου 1946), υπεγράφη από αντιπροσώπους 61 κρατών στις 22 Ιουλίου 1946 (Official Records of the World Health Organization, no. 2, p. 100), τέθηκε σε ισχύ στις 7 Απριλίου 1948 και παραμένει αναλλοίωτος: «Υγεία είναι μια κατάσταση πλήρους σωματικής, νοητικής και κοινωνικής ευεξίας και όχι απλώς η απουσία νόσου ή αναπηρίας.» («Health is a state of complete physical, mental and social well-being and not merely the absence of disease or infirmity.»). Η απόλαυση του υψηλότερου δυνατού επιπέδου υγείας, είναι ένα από τα θεμελιώδη δικαιώματα κάθε ανθρώπου, χωρίς διάκριση ως προς τη φυλή, θρησκεία, πολιτική πεποίθηση, οικονομική ή κοινωνική κατάσταση.Η υγεία όλων των λαών είναι θεμελιώδης για την επίτευξη της ειρήνης και της ασφάλειας και εξαρτάται από την πληρέστερη συνεργασία των ατόμων και των κρατών.
Ας δούμε τι είναι η καθολική κάλυψη υγείας του πληθυσμού (Universal Health Coverage). Καθολική κάλυψη υγείας σημαίνει, ότι όλα τα άτομα και οι κοινότητες λαμβάνουν τις υπηρεσίες υγείας που χρειάζονται, χωρίς να υποφέρουν από οικονομικές δυσκολίες. Περιλαμβάνει το πλήρες φάσμα βασικών, ποιοτικών υπηρεσιών υγείας, από την προαγωγή της υγείας έως την πρόληψη, τη θεραπεία, την αποκατάσταση και την παρηγορητική φροντίδα. Επιτρέπει σε όλους, να έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες που αντιμετωπίζουν τις πιο σημαντικές αιτίες ασθενειών και θανάτων και διασφαλίζει, ότι η ποιότητα αυτών των υπηρεσιών, είναι αρκετά καλή, για να βελτιώσει την υγεία των ανθρώπων που τις λαμβάνουν. Η προστασία των ανθρώπων από τις οικονομικές συνέπειες, της εξόφλησης των υπηρεσιών υγείας από τις δικές τους τσέπες, μειώνει τον κίνδυνο, να ωθούνται οι άνθρωποι στη φτώχεια, επειδή η απροσδόκητη ασθένεια τους, απαιτεί να καταναλώνουν εξοικονόμηση ζωής, να πωλούν περιουσιακά στοιχεία ή να δανείζονται – καταστρέφοντας το μέλλον τους και συχνά των παιδιών τους.
Μία πολύ σημαντική λέξη για την υγεία μας, είναι η πρόληψη. Η λέξη πρόληψη είναι συνθέτη, από τη “λήψη” και την πρόθεση ” προ”.
Ο Ιπποκράτης πρώτος επεσήμανε την αξία της πρόληψης: “Κάλλιον το προλαμβάνεινή το θεραπεύειν”.
Οι βάσεις όμως για την οργάνωση συστημάτων Πρωτοβάθμιας φροντίδας Υγείας και πρόληψης, τέθηκαν το 1978, κατά την διάσκεψη της Alma- Ata που διοργάνωσε ο ΠΟΥ.
Σήμερα ορίζουμε και εννοούμε “ΠΡΟΛΗΨΗ”, την αναζήτηση και διάγνωση διαταραχών της Υγείας εγκαίρως, πριν αυτές εκδηλωθούν,εφαρμόζοντας ανάλογες Ιατρικές και εργαστηριακές εξετάσεις.
Ιδιαίτερη μέριμνα πρέπει να δοθεί στην Πρόληψη για τα παιδιά και τους εφήβους, με την παρακολούθηση των εμβολιασμών, την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας,της υπέρτασης λόγω της κακής διατροφής και του stress, του καπνίσματος, καθώς και στην αύξηση της φυσικής τους δραστηριότητας, μιας και ο χρόνος για παιχνίδι συνεχώς μειώνεται.
Η πρόληψη είναι σημαντική και στην ψυχική υγεία του κάθε ανθρώπου. Η Πρόληψη αποτελεί μία φιλοσοφία και μία στάση ζωής απέναντι στην καθημερινότητα, καθώς επίσης και το σύνολο των μέτρων που μπορούμε να πάρουμε, για να εμποδίσουμε την εμφάνιση μιας παρεκκλίνουσας συμπεριφοράς ή συνήθειας και να ενισχύσουμε συμπεριφορές ή στάσεις ζωής, που προάγουν την ενίσχυση της προσωπικότητας και την ψυχική ισορροπία του ατόμου.
Ζωτικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία, παίζουν η πληροφόρηση και η εκπαίδευση του συνόλου, που εμπλέκεται. Γιανα έχει όσο το δυνατόν καλύτερα αποτελέσματα η πρόληψη στην ψυχική μας υγεία, θα πρέπει να ξεκινάει όσο το δυνατόν νωρίτερα στην ηλικιακή πυραμίδα. Φυσικά, σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν η οικογένεια, το σχολείο, η κοινωνία και το ίδιο το άτομο, καθώς επίσης και η αλληλεπίδραση τους σε συνολικό χαρακτήρα. Η θετική ψυχική υγεία, ενισχύει σημαντικά το προσωπικό δυναμικό του ατόμου και τις ικανότητες του να ανταποκρίνεται σε ρόλους και καταστάσεις.
Μερικές συμβουλές πρόληψης για καλή υγεία.
- Μην καπνίζετε
- Περιορίστε το αλκοόλ
- Να τρώτε υγιεινά
- Χάστε βάρος αν είστε παχύσαρκος
- Ασκηθείτε
- Ασφαλές σεξ
- Βρείτε χρόνο για την υγεία του μαστού
- Ρωτήστε τον γιατρό για άλλες εξετάσεις
“Έχει σημασία να γνωρίζεις” ότι η Πρόληψη σώζει ζωές και ότι η Πρόληψη εξαρτάται από εμάς τους ίδιους.
PHOTO CREDIT: Helena Lopes
