Οι ερευνητές εξετάζουντις νέες κατευθύνσεις που παρουσιάζει η επιστήμη του να ξοδεύεις.Κατά τη διάρκεια του ετήσιου Συνεδρίου για την Κοινωνική Ψυχολογία και την Επιστήμη της Προσωπικότητας με θέμα «Ευτυχισμένα Χρήματα: Νέα Ευρήματα για τη Σχέση Χρημάτων και Ευεξίας», μελετήθηκαν σε βάθος τα αποτελέσματα της αγοράς εμπειριών, οι αρνητικές επιπτώσεις της αφθονίας, η συμπεριφορά μας όταν δανείζουμε χρήματα σε φίλους, καθώς και το πώς οι ευκατάστατοι αντιλαμβάνονται την ευτυχία.
Εκτιμήσεις για την αγορά εμπειριών
Μια έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Psychological Science» έδειξε ότι η αγορά εμπειριών, δηλαδή τα χρήματα που καταναλώνονται για την απόκτηση εμπειριών, μπορούν να προσφέρουν ευτυχία μεγαλύτερης διάρκειαςσε σχέση με τα χρήματα που καταναλώνονται για την απόκτηση υλικών αγαθών. Οι συμμετέχοντες σημείωσαν επίσης ότι η προσμονή για την απόκτηση μιας εμπειρίας αποδίδει σημαντικά μεγαλύτερη αίσθηση ευτυχίας, απόλαυσης και ενθουσιασμού σε σχέση με την προσμονή για την απόκτηση ενός υλικού αγαθού.
«Η περίοδος αναμονής για την απόκτηση εμπειριών τείνει να είναι πιο ευχάριστη συγκριτικά με την αγχωτική ανυπομονησία που νιώθουμε συνήθως για τις υλικές αγορές», εξηγεί ο επικεφαλής ερευνητής Amit Kumar. «Σε μια ανάλυση προσωπικών εμπειριών διαπιστώσαμε ότι αυτοί που προσμονούν την απόκτηση μιας εμπειρίας έχουν πολύ καλύτερη διάθεση και συμπεριφέρονται καλύτερα σε σχέση με αυτούς που περιμένουν την απόκτηση κάποιου υλικού αγαθού».
Με αφορμή αυτά τα αποτελέσματα, οι ερευνητές διαπίστωσαν πως υπάρχει κάποιο νόημα στο να καθυστερούμε την κατανάλωση ορισμένων αγορών που πραγματοποιούμε. Προτείνουν να περιορίσουμε τις υλικές αγορές και να τις αντικαταστήσουμε με αγορές εμπειριών.
Με λίγα λόγια, ας αρχίσουμε να οργανώνουμε εκδρομές, διακοπές και πάρτι πολύ νωρίτερα απ’ ότι σχεδιάζαμε έτσι ώστε να αποκομίσουμε ακόμα περισσότερα οφέλη από την αναμονή!
Αφθονία και αίσθημα πληρότητας
«Ουκ εν τω πολλώ το ευ»; Μια έρευνα που δημοσιεύτηκε στο «Personality and Social Psychology Bulletin», δείχνει πως τόσο ο υλικός όσο και ο εμπειρικός πλούτος τείνουν να μειώσουν την ικανότητα των ατόμων να απολαμβάνουν απλές χαρές και εμπειρίες. Ο πλούτος και η αφθονία ενδεχομένως να υπονομεύουν την ικανοποίηση και να μειώνουν τα θετικά συναισθήματα που σχετίζονται με τις καθημερινές εμπειρίες.
Σε αντίθεση με την αφθονία, το αίσθημα πληρότητας πολλαπλών εμπειριών από το παρελθόν ή η προσμονή για εμπειρίες του παρόντος ενισχύουν την ικανότητα του ατόμου να απολαμβάνει τις καθημερινές στιγμές, σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα της Κοινωνικής Ψυχολογίας και Επιστήμης της Προσωπικότητας (Social Psychological and Personality Science). «Αρκεί μια απλή υπενθύμιση ότι το μέλλον είναι απρόβλεπτο για να κάνει τους ανθρώπους να σταματήσουν ό,τι κάνουν και απλώς να απολαύσουν τη μυρωδιά των λουλουδιών», λέει ο επικεφαλής ερευνητής Jordi Quoidbach.
Η προσωρινή εγκατάλειψη κάποιου αγαθού μπορεί να εξασφαλίσει μια αποτελεσματική κατεύθυνση προς την ευτυχία, συμπεραίνει μια άλλη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο «Social Psychological and Personality Science». Η συνεχής προτίμηση στην απόλαυση και την αφθονία ίσως να μην είναι ο πιο παραγωγικός τρόπος για την ευτυχία.
Το κόστος του δανεισμού χρημάτων
Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Λος Άντζελες στην Καλιφόρνια και του Harvard Business School μελετούν τον τρόπο που οι δανειστές και οι δανειζόμενοι σκέφτονται για τα δανειζόμενα κεφάλαια καθώς και τις προσδοκίες που έχουν για το πώς πρέπει να δαπανώνται τα χρήματα αυτά.
Οι ερευνητές έδειξαν ότι οι δανειστές εξοργίζονταν περισσότερο όταν οι οφειλέτες τους αγόραζαν υλικά αγαθά. Σε συνέχεια της μελέτης αυτής, οι ερευνητές έκαναν διάκριση του δανεισμού από άλλες μορφές συνδιαλλαγών και βρήκαν πως αυτοί που είχαν δανείσει χρήματα, σε αντίθεση με αυτούς που τα χάρισαν ή πλήρωσαν οι ίδιοι, είχαν μεγαλύτερο θυμό απέναντι σε όσους είχαν αγοράσει μ’ αυτά τα χρήματα ένα υλικό αγαθό. Μια τρίτη μελέτη έδειξε ότι οι δανειστές θεωρούν ότι έχουν το δικαίωμα να εποπτεύουν τις αγορές των δανειοληπτών, ειδικά όταν πρόκειται για μεγάλα ποσά. Αυτά τα αποτελέσματα «φώτισαν» τις ρίζες του θυμού που νιώθουν οι δανειστές όταν οι δανειζόμενοι «καταχρώνται» τα δάνειά τους.
«Η μελέτη μας δείχνει ότι ο διαπροσωπικός δανεισμός μπορεί να γίνει ένα συναισθηματικό ναρκοπέδιο, ειδικά για το δανειστή και ιδιαίτερα όταν ο δανειολήπτης κάνει υλικές αγορές παρά λειτουργικές», εξηγεί ο επικεφαλής της έρευνας Noah Goldstein.
Τι χρειάζονται οι ευκατάστατοι για να είναι ευτυχισμένοι;
Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι ο πλούτος είναι ο δρόμος που οδηγεί στην ευτυχία, αλλά το κυνήγι του χρήματος μπορεί να αποτελέσει αναποτελεσματικό τρόπο αναζήτησης αυτής. Σύμφωνα με μελέτη ερευνητών του Harvard Business School, του Πανεπιστημίου Mannheim και του Πανεπιστημίου Yale, τα ευκατάστατα άτομα αναφέρουν ότι η συσσώρευση ακόμα μεγαλύτερου πλούτου θα τους ανεβάσει στην κορυφή της ευτυχίας, ανεξάρτητα από τα χρήματα που κατέχουν ήδη.
«Τα άτομα που έχουν χρήματα, είτε έχουν 1 εκατ. δολλάρια, είτε 10 εκατομμύρια δεν γίνονται πιο ευτυχισμένα όσο αυξάνεται ο πλούτος τους», αναφέρει ο επικεφαλής ερευνητής Michael Norton. Η έρευνα δείχνει ότι η παρούσα ευτυχία δεν σχετίζεται με την απόκτηση πλούτου και πιθανόν να συνδέεται αρνητικά με το εισόδημα.