από την ψυχολόγο του “Θάλπος Καλαμάτας” Εύη Τσικρικού
Η υπερσεξουαλικότητα ή κατά κόσμο ο εθισμός στο σεξ, αναφέρεται σε μία συνθήκη αρκετά αμφιλεγόμενη ανάμεσα στους ειδικούς για το κατά πόσο αποτελεί διαταραχή ή σύμπτωμα, μεταξύ άλλων, για ορισμένες ψυχικές διαταραχές όπως πχ σε περίπτωση οριακής διαταραχής προσωπικότητας ή σε μανιακό επεισόδιο διπολικής διαταραχής.
Πρόκειται ένα μοτίβο συμπεριφοράς που περιλαμβάνει έντονη ενασχόληση με σεξουαλικές φαντασιώσεις και συμπεριφορές που όμως δεν προκαλούν ευχαρίστηση. Αυτές οι συμπεριφορές χρησιμοποιούνται από τα άτομα ακατάλληλα για την αντιμετώπιση του άγχους τους και επειδή δεν μπορούν να τις περιορίσουν, κινδυνεύουν να προκαλέσουν βλάβη σε όλους τους τομείς της ζωής τους (σχέσεις, κοινωνική και επαγγελματική ζωή, οικογένεια). Προς το παρόν δεν αποτελεί διαγνωσμένη ψυχική διαταραχή αλλά στο ICD-11 που πρόκειται να εκδοθεί στο μέλλον, πρόκειται να συμπεριληφθεί ως διαταραχή Καταναγκαστικής Σεξουαλικής Συμπεριφοράς και όχι σαν ένα είδος εξάρτησης.
Σύμφωνα λοιπόν με το ICD-11, θα ορίζεται ως ένα επίμονο μοτίβο αποτυχίας ελέγχου των έντονων, επαναλαμβανόμενων σεξουαλικών παρορμήσεων ή ορμών, καταλήγοντας σε μία επαναλαμβανόμενη σεξουαλική συμπεριφορά. Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν επαναλαμβανόμενες σεξουαλικές δραστηριότητες που γίνονται επίκεντρο της ζωής του ατόμου που πάσχει, σε σημείο να παραμελεί την υγεία του και την προσωπική του φροντίδα ή άλλα ενδιαφέροντα, δραστηριότητες και ευθύνες. Η προσπάθειες για μείωση αυτής της συμπεριφοράς είναι ανεπιτυχείς και παρά τις αρνητικές συνέπειες και την μικρή ή καθόλου ικανοποίηση από αυτήν, συνεχίζει αυτή την επαναλαμβανόμενη σεξουαλική συμπεριφορά.
Κριτήρια:
– Μοτίβο αποτυχίας ελέγχου έντονων, σεξουαλικών παρορμήσεων ή ορμών
– Εκδήλωση για εκτεταμένη χρονική περίοδο (π.χ. 6 μήνες ή περισσότερο)
– Πρόκληση έντονης δυσφορίας ή σημαντικής έκπτωσης σε προσωπικούς, οικογενειακούς, κοινωνικούς, εκπαιδευτικούς, επαγγελματικούς ή άλλους σημαντικούς τομείς λειτουργικότητας (η δυσφορία που σχετίζεται εξ ολοκλήρου με ηθικές κρίσεις και αποδοκιμασία για σεξουαλικές παρορμήσεις, ορμές ή συμπεριφορές δεν αποτελεί κριτήριο για αυτή την περίπτωση)
Ανεξάρτητα από το αν οριστεί ως διαγνωσμένη διαταραχή ή πώς ονομάζεται ή την ακριβής φύση αυτής της συμπεριφοράς, η καταναγκαστική σεξουαλική συμπεριφορά χωρίς θεραπεία μπορεί να βλάψει την αυτοεκτίμηση του ατόμου, τις σχέσεις του, την καριέρα του, την υγεία του και τους ανθρώπους που βρίσκονται κοντά του. Με την βοήθεια όμως ενός ειδικού, μπορεί να μάθει να διαχειρίζεται την ψυχαναγκαστική σεξουαλική συμπεριφορά.
Η θεραπεία για τον εθισμό στο σεξ δεν έχει τον ίδιο στόχο με τις θεραπείες για άλλες εξαρτήσεις όπως το αλκοόλ, όπου εκεί επιδιώκεται η πλήρης αποχή αλλά στοχεύει στο να βοηθηθεί το άτομο να έχει μια πιο υγιή σχέση με το σεξ, καθώς η σεξουαλικότητα αποτελεί μέρος της ανθρώπινης φύσης.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
• https://icd.who.int/browse11/l-m/en#/http://id.who.int/icd/entity/1630268048
• Herron, Abigail J., Brennan, Tim K. eds. ASAM Essentials of Addiction Medicine, The. 3rd Edition. Two Commerce Square, 2001 Market Street, Philadelphia, PA 19103 USA:Lippincott Williams & Wilkins; 2020.
• Herron, Abigail J., Brennan, Tim K. eds. ASAM Essentials of Addiction Medicine, The. 3rd Edition. Two Commerce Square, 2001 Market Street, Philadelphia, PA 19103 USA:Lippincott Williams & Wilkins; 2020.
• https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/compulsive-sexual-behavior/symptoms-causes/syc-20360434