Από την Ψυχολόγο του «Θάλπος Καλαμάτας» Εύη Τσικρικού
Ο εργασιακός εκφοβισμός αποτελεί μία πραγματικότητα στον σύγχρονο εργασιακό χώρο, γνωστός και ως σύνδρομο Mobbing.
Εκφοβισμός στο χώρο εργασίας θεωρείται η συστηματική και διαρκής επίθεση από μια ομάδα συναδέλφων ή προϊσταμένου σε βάρος ενός συγκεκριμένου υπαλλήλου προκειμένου να «σπάσει το ηθικό του» και να οδηγηθεί στην παραίτηση της εργασιακής του θέσης.
Οι πρώτες επιστημονικά τεκμηριωμένες μελέτες δείχνουν ότι το mobbing προκαλεί καταστροφικά αποτελέσματα στη σωματική και ψυχική υγεία των εργαζομένων και, κατ’ επέκταση, των οικογενειών τους. Η προσβλητική μεταχείριση οδηγεί πολλούς εργαζόμενους σε μακροχρόνια απουσία από την εργασία ή τους αναγκάζει να παραιτηθούν.
Τρόποι άσκησης του Mobbing:
- συνειδητή και επαναλαμβανόμενη ταπείνωση
- προσβλητική μεταχείριση
- ειρωνεία
- συκοφαντία
- απειλές
- ηθελημένη απόκρυψη πληροφοριών αναγκαίων για την εργασία τους
- ανάθεση προσβλητικών ή ανούσιων εργασιών
- άρνηση ανάθεσης εργασίας.
Επίσης, μπορεί να ασκηθεί μέσω απειλών για την επαγγελματική εξέλιξη, όπως είναι:
- ανάθεση νέων καθηκόντων χωρίς προηγούμενη εκπαίδευση
- ανάθεση επικίνδυνων καθηκόντων
- υπερβολικός έλεγχος
- αποκλεισμός από σεμινάρια κατάρτισης ή συνεδριάσεις
- έλλειψη επικοινωνίας
- έλλειψη αναγνώρισης
- πειθαρχικές απειλές
- απειλές απόλυσης
- εσκεμμένη υποτίμηση προτάσεων
- αδικαιολόγητη μετάθεση
- υπερφόρτωση υποχρεώσεων με προθεσμίες που δεν μπορούν να τηρηθούν.
Η εσκεμμένη ηθική παρενόχληση στους χώρους εργασίας, αποτελεί αιτία για εκδήλωση ψυχικών και σωματικών νοσημάτων. Μπορεί να επιφέρει στον εργαζόμενο δυσκολίες στον ύπνο, κατάθλιψη, κάποιες φορές έντονη επιθετικότητα, σωματική κόπωση ή και τάσεις αυτοκτονίας. Αν δε σταματήσει άμεσα η παρενόχληση, δεν διερευνηθούν οι αιτίες που την προκάλεσαν στον εργασιακό χώρο και δε ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα, υπάρχει ο κίνδυνος τα προβλήματα να γίνουν τόσο σοβαρά ώστε να χρειαστεί μακροχρόνια ιατρική και ψυχοθεραπευτική αντιμετώπιση (Salin, 2003).
Η δράση του mobbing δεν είναι επιζήμια μόνο για το θύμα, αλλά βλάπτει ολόκληρο το εργασιακό περιβάλλον. Επηρεάζει το κάθε επίπεδο της επιχείρησης, από την παραγωγικότητα και την κερδοφορία έως τη δημιουργικότητα και το εργασιακό ηθικό.
Τρόποι αντιμετώπισης του Mobbing :
- Κάνετε ό, τι μπορείτε για να προστατεύσετε την ψυχική και σωματική σας υγεία. Ένας τρόπος για να γίνει αυτό είναι να αναγνωρίσετε τι μπορείτε να ελέγξετε και τι δεν μπορείτε να ελέγξετε. Με άλλα λόγια, δεν μπορείτε να ελέγξετε τι λέει ή κάνει ένας νταής, αλλά μπορείτε να ελέγξετε τον τρόπο που θα αντιδράσετε.
- Είναι επίσης μια καλή ιδέα να θέσετε όρια. Να είστε ευθύς με αυτό που δεν σας αρέσει στην συμπεριφορά του και να τον ενημερώσετε ότι εάν συνεχίσει, θα τον αναφέρετε. Προσπαθήστε να μην παρασυρθείτε από τα συναισθήματά σας όταν του μιλάτε γιατί πιθανόν να μην σας πάρει στα σοβαρά και να το χρησιμοποιήσει εναντίον σας.
- Δημιουργήστε ένα δικό σας δίκτυο υποστήριξης. Το οποίο να μην μπορεί να επηρεάσει εναντίον σας ο νταής.
- Εάν ο εκφοβισμός συνεχίζεται και δεν είναι ένα μοναδικό περιστατικό, αναφέρετε το στον ανώτερο σας. Και αν ο νταής είναι ο προϊστάμενος σας, πηγαίνετε στον προϊστάμενό του. Βεβαιωθείτε ότι έχετε τεκμηρίωση του περιστατικού, συμπεριλαμβανομένων ημερομηνιών, χρόνων και μαρτύρων. Βεβαιωθείτε ότι η αναφορά σας είναι όσο το δυνατόν πιο επαγγελματική. Αναφέρετε τα γεγονότα και ζητήστε μία λύση.
- Τέλος, εσείς μπορείτε να κάνετε ότι καλύτερο μπορείτε για να διαχειριστείτε την κατάσταση, αλλά είναι ευθύνη της εταιρείας να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των εργαζομένων και του γενικού εργασιακού περιβάλλοντος. Στο χειρότερο σενάριο μπορεί να χρειαστεί να είστε προετοιμασμένοι για χρονοβόρα σκληρή μάχη με τον νταή σας ή/και τον εργοδότη σας ή να σκεφτείτε σοβαρά την αλλαγή εργασιακού περιβάλλοντος. Διότι η υγεία σας – σωματική και ψυχική – είναι πάνω από όλα.
Στο χώρο εργασίας μας σίγουρα θα βιώσουμε άγχος, άλλοτε παραγωγικό και άλλωστε υπερβολικό και δυσλειτουργικό. Τι μπορούμε να κάνουμε για αυτό; Αναλυτικότερα στο επόμενο άρθρο.
Πηγές:
- http://users.sch.gr
- http://www.workplacebullying.org
- http://huffingtonpost.com
- https://www.forbes.com