Καλή Ψυχική υγεία
από την κοινωνική λειτουργό του Κλιμακίου “Θάλπος Ιστιαίας” Κατερίνα Βαλκανιώτη
Ως συνήθειες χαρακτηρίζονται όλες εκείνες οι συμπεριφορές που υιοθετούμε ασυνείδητα και αυτόματα χωρίς ιδιαίτερη εγκεφαλική ενεργοποίηση, γεγονός που τις καθιστά πολύ ανθεκτικές στην οποιαδήποτε αλλαγή. Επιπλέον, οι περιβάλλουσες συνθήκες υπαγορεύουν συγκεκριμένα πρότυπα συμπεριφοράς και μας αναγκάζουν να αναπτύξουμε αυτόματες δεξιότητες και συνθήκες. Τις περισσότερες φορές και ιδιαίτερα το αυξημένο άγχος των τελευταίων ετών μας οδηγεί σε συνήθειες μη ωφέλιμες έως ακόμη και αυτό- καταστροφικές.
Ο εγκέφαλός μας σύμφωνα με τους επιστήμονες προσπαθεί να εδραιώσει μοτίβα συμπεριφορών με σκοπό την εξοικονόμηση ενέργειας και για αυτό θα επιλέξει την δράση με την οποία έχει περισσότερη εξοικείωση. Επιπλέον, από εγκεφαλογραφήματα έχει διαπιστωθεί ότι όταν κάνουμε κάτι για πρώτη φορά η εγκεφαλική δραστηριότητα είναι αυξημένη όταν όμως η ίδια δραστηριότητα επαναλαμβάνεται η εγκεφαλική μας δραστηριότητα γίνεται άτονη. Ο εγκέφαλος στην προσπάθειά του να ανταποκριθεί άμεσα θα επιλέξει την πιο εύκολη λύση χωρίς να ισούται παρόλα αυτά με την βέλτιστη λύση. Το θετικό εδώ είναι ότι ο εγκέφαλος μπορεί να εκπαιδευτεί, διότι λειτουργεί με μαθηματική ακρίβεια.
Είναι πολύ σημαντικό αν θέλεις και εσύ να σπάσεις τον κύκλο της συνήθειας ο οποίος αποτελείται από το Σήμα, την Ρουτίνα και την Ανταμοιβή να ξεκινήσεις να εξασκείσαι στις παρακάτω χρήσιμες πρακτικές :
- ΚΑΛΛΙΕΡΓΙΑ ΠΡΟΣΟΧΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΓΝΩΣΗΣ
Ο πιο καθοριστικός παράγοντας για την εγκαθίδρυση υγιών και ωφέλιμων για εμάς συνηθειών είναι η γνώση του εαυτού μας και της στάσης που υιοθετούμε. Επανεξέτασε τις συνήθειες σου σαν ένας τρίτος παρατηρητής και αναλογίσου ποιες από αυτές θα σε βοηθήσουν να εξελιχθείς και ποιες μπορεί να λειτουργούν ως τροχοπέδη στην περαιτέρω εξέλιξή σου.
- ΑΝΤΙΚΑΤΕΣΤΗΣΕ ΤΙΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΣΟΥ ΑΝΤΙ ΓΙΑ ΑΠΛΗ ΑΛΛΑΓΗ
Μπορείς για παράδειγμα να αντικαταστήσεις τα 5’ λεπτά καπνίσματος με 5’ λεπτά βαθιών αναπνοών, με 5’ λεπτά τεντώματος ή με κάτι που σου ταιριάζει.
- ΞΕΚΙΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΘΕΤΙΚΗ ΣΥΝΗΘΕΙΑ
Η Θετική Συνήθεια αποτελεί την Θεμελιώδη Συνήθεια η οποία θα πυροδοτήσει την αλλαγή. Πιο συγκεκριμένα αυτό που μπορείς να κάνεις είναι ανάμεσα από 2 παγιωμένες ρουτίνες να προσθέσεις 1 νέα Θετική Συνήθεια. Αυτό που θα επακολουθήσει θα είναι η ανταμοιβή σου.
- ΣΥΝΕΠΕΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Αφού οργανώσουμε το σχέδιο δράσης μας είναι ιδιαίτερα σημαντικό να τηρούμε πιστά τις υγιής μας συνήθειες, γεγονός που θα βοηθήσει στην διατήρησή τους.
- ΑΠΕΚΤΗΣΕ ΙΣΧΥΡΑ ΚΙΝΗΤΡΑ
Έχοντας ισχυρά κίνητρα θα μπορέσεις τόσο να επιτύχεις τους στόχους σου μένοντας προσηλωμένος σε αυτούς όσο και να διατηρήσεις τις θετικές αυτές συνήθειες. Ένα σημαντικό στοιχείο ενίσχυσης των κινήτρων μας είναι ο οραματισμός του «ιδανικού» εαυτού μας.
- ΣΤΟΧΑΣΟΥ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕ
Στοχάσου και απάντησε στα εξής ερωτήματα: Πρώτον, πώς θα εξυπηρετήσω τον σκοπό μου σήμερα και δεύτερον τί πρέπει να κάνω για να είμαι ικανοποιημένος στο τέλος της ημέρας μου.
Η δραστηριότητα αυτή μπορεί να γίνει ιδανικά στην αρχή ή στο τέλος της ημέρας προετοιμάζοντας μας καλύτερα για την επόμενη.
Επιπλέον, αξιολόγησε ανά τακτά χρονικά διαστήματα την πρόοδό σου χωρίς κριτική σκέψη ώστε να παρατηρήσεις ποια είναι αυτά τα σημεία που πρέπει να εστιάσεις περισσότερο και σε ποια τα έχεις πάει πολύ καλά. Και στις δυο περιπτώσεις οφείλουμε να επιβραβεύσουμε τον εαυτό μας για αυτή του την προσπάθεια προς την αλλαγή για μια καλύτερη ζωή.
- ΗΡΕΜΗΣΕ ΤΟ ΜΥΑΛΟ ΣΟΥ
Το άγχος φαίνεται να προκαλεί τον εγκέφαλο σε παλιές συνήθειες έναντι νέων ενεργειών. Οι παλαιότερες κακές συνήθειες είναι πιθανώς αυτές που έχουμε αναπτύξει ως παιδιά και είναι μερικές από τις βαθύτερες, πιο ριζωμένες ρουτίνες που έχουμε – και τις πιο δύσκολες να αλλάξουν.
Εν κατακλείδι, για να ξεφύγουμε από τις ανεπιθύμητες ενέργειες και συμπεριφορές μας θα χρειαστεί συστηματική και συνειδητή προσπάθεια, πρόθεση και σκέψη μέχρι να αντικατασταθεί από μια βοηθητική και ωφέλιμη συνήθεια.
Ερευνητές υποστηρίζουν ότι χρειάζονται 21 ημέρες για να σχηματιστεί μια νέα συνήθεια. Ωστόσο, ο χρόνος που απαιτείται για να εγκατασταθεί μια νέα συνήθεια εξαρτάται από το τι προσπαθούμε να κάνουμε και μπορεί να κυμαίνεται από 3 εβδομάδες έως πολλούς μήνες ή περισσότερο.
Όποια κι αν είναι η “κακή συνήθεια” που θέλεις να κόψεις, μην ξεχνάς πως όλη σου η δύναμη κρύβεται στις επιλογές σου.
Photo by Pixabay on Pexels
