Ο ναρκισσισμός ως όρος μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε από επιστήμονες ψυχολόγους για να περιγραφεί ένας τύπος διαταραχής προσωπικότητας (της ναρκισσιστικής διαταραχής) είτε από απλούς ανθρώπους χωρίς γνώσεις στον τομέα της ψυχολογίας οι οποίοι θέλουν να περιγράψουν ένα άτομο του κοινωνικού περίγυρου και όχι μόνο, όπου όμως παίρνει την έννοια του υπέρμετρα εγωκεντρικού.
Αυτοί οι δύο τρόποι χρήσης πολλές φορές ταυτίζονται, είναι όμως λάθος, γιατί δεν είναι απαραίτητο ένας υπέρμετρα εγωκεντρικός να κρύβει ναρκισσιστική διαταραχή, σε αντίθεση που το -ίσως και κυριότερο- χαρακτηριστικό κάθε νάρκισσου είναι ο εγωκεντρισμός του.
Οι νάρκισσοι στην καθημερινότητα είναι άνθρωποι οι οποίοι εξελίσσονται με γοργούς ρυθμούς και δεν είναι λίγες οι φορές που το κρύβουν καλά πίσω από τη γοητεία και τη δύναμή τους! Χαρακτηρίζονται ως ωραιοπαθείς, εγωκεντρικοί και αλαζόνες και έχουν την ανάγκη για θαυμασμό από τους γύρω τους, καθώς μέσα στη ψυχή τους το «φαίνεσθαι» υπερνικά του «είναι».
Και «ναι» οι άντρες επηρεάζονται από τον ναρκισσισμό δυο φορές παραπάνω από τις γυναίκες, ενώ σύμφωνα με έρευνα του ψυχίατρου Tonino Cantelmi του νοσοκομείου “Regina Margherita” στη Ρώμη: Τέσσερις στους 10 Ευρωπαίους είναι νάρκισσοι! Παρακάτω θα βρείτε εννέα χαρακτηριστικά των νάρκισσων, όπως αναφέρονται στην “The Huffington Post”, που είναι πιο δυσδιάκριτα και λιγότερο κλασσικά από τα υπόλοιπα σημάδια.
Κάνουν καλή εντύπωση… τουλάχιστον με την πρώτη ματιά!
Οι νάρκισσοι συνήθως έχουν το «ταλέντο» να κάνουν καλή εντύπωση, καθώς είναι χαρισματικοί και ευπαρουσίαστοι, εντυπωσιάζοντας στις συνεντεύξεις για δουλειά. «Συχνά, ένας ωραιοπαθής θα σας κάνει καλή εντύπωση στην αρχή, αλλά όσο περνά ο χρόνος η συνεργασία σας θα καταλήγει σε αποτυχία. Κάποια στιγμή, θα πείτε: Θεέ μου, τότε προσέλαβα το ίδιο άτομο;», σχολιάζει ο καθηγητής Zlatan Križan του τμήματος Ψυχολογίας στο Iowa State University.
Πάντα οδηγούν τη συζήτηση προς τον εαυτό τους
«Θα μπορούσατε να αρχίσετε μια συζήτηση με θέμα τον καρκίνο, και πολύ σύντομα να διαπιστώσετε ότι λέτε τη γνώμη σας για το νέο αυτοκίνητο του συνομιλητή σας», υποστηρίζει ο Κeith Campbell, ψυχολόγος στο University of Georgia. Οι νάρκισσοι αναζητούν την αυτοπροβολή και επαναλαμβάνουν διαρκώς μια ιστορία που «μαρτυρά» τον ηρωισμό ή τις δυνατότητές τους. Ακόμα και εάν αναφερθούν σε μια ιστορία αποτυχίας, ποτέ δεν θα παραδεχθούν ότι έκαναν λάθος λόγω εγωισμού, αλλά θα υποστηρίξουν ότι ήταν τα θύματα της υπόθεσης…
Κατέχουν την ταμπέλα του «αφεντικού» ή του ηγέτη
Συχνά, οι νάρκισσοι βρίσκονται σε ηγετικές θέσεις, καθώς δεν δέχονται να εκτελούν διαταγές, αλλά μόνο να κρατούν τα ηνία μιας εταιρείας. «Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει ότι είναι αναγκαστικά οι καλύτεροι ηγέτες… αλλά ότι απλά κυνηγούν με μανία τις ανώτερες θέσεις», αναφέρει ο Jean Twenge, καθηγητής Ψυχολογίας στο San Diego State University.
Εθίζονται με το shopping και την υλιστική ζωή
Ο εθισμός στα ψώνια και τα υλικά αγαθά θεωρείται ένα σημείο κατατεθέν των νάρκισσων, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι απαραίτητα όσοι οδηγούνται στις βιτρίνες είναι ωραιοπαθείς! «Η διαφορά βρίσκεται στο ότι οι λάτρεις του shopping θα αναφέρουν το “deal” που έκαναν για μια αγορά, ενώ οι νάρκισσοι θα στηριχθούν μόνο στο ότι αγόρασαν μια Ferrari», δηλώνει ο κ. Twenge του San Diego State University.
Κατευθύνονται συχνά στην απιστία σε μια σχέση
Αυτό συμβαίνει, διότι ένας νάρκισσος δεν θα βάλει τα συναισθήματα της/του συντρόφου του πάνω από τους δικούς του πειρασμούς και τα «θέλω» του. Η απιστία ενισχύει την αυτοεκτίμηση τους, καθώς επιβεβαιώνει τη γοητεία και την επιρροή τους για μια ακόμη φορά. Αποδεικνύουν στον εαυτό τους ότι παραμένουν ελκυστικοί, βάζοντας σε δεύτερη μοίρα τη σχέση τους. «Ακόμα και εάν τους επικρίνει κάποιος με ειλικρίνεια, αυτοί δεν θα δεχθούν τα σχόλια, καθώς είναι υπερευαίσθητοι στο γεγονός ότι δεν τους αποδέχονται», σχολιάζει ο Križan του Iowa State University. Θα αντιδράσουν με «κακία» και οργή μπροστά σε μια άσχημη κριτική, δίνοντας το φταίξιμο στους άλλους και βρίσκοντας δικαιολογίες που θα επαναφέρουν την καλή φήμη τους.
Παίρνουν τα πάντα επί προσωπικού…
Ιδιαίτερα οι πιο ντροπαλοί ναρκισσιστές – γιατί υπάρχουν και αυτοί – ακριβώς επειδή δεν δείχνουν έντονα το θαυμασμό προς τον εαυτό τους, οδηγούνται στην οργή, όταν δεν αναγνωρίζονται. Σύμφωνα με τον καθηγητή Križan: «Εάν κάνετε ή πείτε κάτι σε έναν ναρκισσιστή, που δεν το αποδέχεται, τότε αυτό σημαίνει, είτε ότι κινείστε εναντίον του, είτε ότι δεν τον καταλαβαίνετε». Με άλλα λόγια, νομίζει ότι όλος ο κόσμος γυρίζει γύρω από αυτόν.
Δεν τους περνάει από το μυαλό ότι είναι νάρκισσοι!
Ο ναρκισσισμός δεν αφήνει το «θύμα» του να καταλάβει ότι διαθέτει προβληματική συμπεριφορά. Οι πιο ντροπαλοί και μαζεμένοι, εμφανίζουν συμπτώματα κατάθλιψης ή άγχους λόγω της πίεσης από τον ναρκισσισμό τους και ίσως οδηγηθούν προς τη θεραπεία. Αντίθετα, τα άτομα με έντονη ναρκισσιστική συμπεριφορά, που είτε αισθάνονται ανώτεροι, είτε έχουν πετύχει στη ζωή τους, είναι σχεδόν απίθανο να ζητήσουν επαγγελματική βοήθεια. Αυτή η ανάγκη θα εμφανιστεί, όταν αναρωτηθούν: «Νιώθω υπέροχα και ξέρω ότι είμαι τέλειος… αλλά γιατί όλοι απομακρύνονται από μένα;».