από την εργοθεραπεύτρια του “Θάλπος Αττικής” Βασιλική Μωραΐτη
Έχετε παρατηρήσει τον εαυτό σας να αντιδρά υπερβολικά στο άκουσμα συγκεκριμένων ήχων, όταν για παράδειγμα ο διπλανός σας μασάει κάτι ή όταν χτυπάει τα δάκτυλα του στο γραφείο; Τότε ίσως υποφέρετε από μισοφωνία.
Η μισοφωνία αποτελεί μια πραγματική διαταραχή του εγκεφάλου, κατά την οποία συγκεκριμένοι ήχοι προκαλούν μια αρνητική σωματική και συναισθηματική απάντηση, η οποία είναι δυσανάλογη με την πραγματική αντίδραση που θα προκαλούσε ο ίδιος ήχος σε έναν άνθρωπο χωρίς τη συγκεκριμένη διαταραχή. Η αιτιολογία εμφάνισης της δεν είναι επαρκώς γνωστή, ωστόσο έχει συνδεθεί με υπερλειτουργία της περιοχής του εγκεφάλου που ελέγχει το συναίσθημα σε συνδυασμό με την πρόσληψη των ακουστικών ερεθισμάτων από τον ακουστικό φλοιό.
Οι πιο συχνοί ήχοι που φαίνεται να ενοχλούν τα άτομα με μισοφωνία είναι οι ήχοι από το στόμα (π.χ μάσηση, κατάποση κλπ) ή άλλοι ήχοι όπως η πληκτρολόγηση σε υπολογιστή και το χτύπημα των δακτύλων. Παρομοίως, τα άτομα με μισοφωνία αναφέρουν συχνά πως αντιδρούν στα οπτικά ερεθίσματα που συνοδεύουν τους ήχους αλλά και σε επαναλαμβανόμενες κινήσεις (π.χ κούνημα ποδιών πάνω κάτω κ.α). Οι ερευνητές πιστεύουν ότι στον εγκέφαλο των άτομα με μισοφωνία ο εγκέφαλός τους μπορεί να «φιλτράρει» διαφορετικά τα ηχητικά ερεθίσματα. Έτσι έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ένα από τα χαρακτηριστικά των “μισοφωνικών ήχων” μπορεί να είναι ο επαναλαμβανόμενος θόρυβος τους.
Τι βιώνει το άτομο με μισοφωνία;
Τα έντονα αρνητικά συναισθήματα που μπορεί να βιώνει ένα άτομο με μισοφωνία μπορεί να διακυμαίνονται από ήπια έως σοβαρά. Ως πιο χαρακτηριστικά περιγράφονται συνήθως ο θυμός, η σύγχυση, ο εκνευρισμός, το άγχος και η έντονη δυσφορία. Πολλές φορές στο άκουσμα αυτών των ήχων τα άτομα νιώθουν έντονα την ανάγκη να φωνάξουν ή να χτυπήσουν κάτι γύρω τους. Συχνά τα άτομα προσπαθούν να σταματήσουν αυτό το ερέθισμα είτε φεύγοντας από τον χώρο, είτε επισημαίνοντας στο άλλο άτομο να σταματήσει φτάνοντας και σε πιο ακραίες αντιδράσεις όπως η χρήση ανάρμοστης ή προσβλητικής συμπεριφορά και πιο σπάνια βίαιες αντιδράσεις.
Πως αντιμετωπίζεται;
Με βάση τα πρόσφατα δεδομένα δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη θεραπεία που μπορεί να εξαλείψει την διαταραχή. Ωστόσο χρησιμοποιούνται διάφορες τεχνικές που θα μπορούσαν να βοηθήσουν τα άτομα με μισοφωνία στην καθημερινότητα τους. Η εκπαίδευση σε διάφορες τεχνικές χαλάρωσης ή διαλογισμού μπορούν να βοηθήσουν τα άτομα να ελαττώσουν την ένταση που βιώνουν. Άλλες τεχνικές μπορεί να αφορούν σε απόσπαση της προσοχής από το ενοχλητικό ερέθισμα. Η χρήση ωτοασπίδων ή ακουστικών, όπου είναι εφικτό, μπορεί επίσης να ανακουφίσει τα άτομα προσωρινά.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
Taylor S. (2017). Misophonia: A new mental disorder?
pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28571795
Cartreine J. (2019). Misophonia: When sounds really do make you “crazy.”
health.harvard.edu/blog/misophonia-sounds-really-make-crazy-2017042111534
Photo by Jason Rosewell on Unsplash