Ψυχικές Διαταραχές
Από την Ψυχολόγο του “Θάλπος Καλαμάτας” Εύη Τσικρικού
Εάν όμως μεγαλώνοντας, συνεχίζουμε να επηρεαζόμαστε από αυτές τις προβαλλόμενες εικόνες, τότε η ευθύνη είναι δική μας.
Είναι φυσιολογικό να επιθυμούμε να είμαστε εμφανίσιμοι για να γοητεύουμε τον περίγυρο μας, αλλά το να πιστεύουμε ότι η εξωτερική εμφάνιση αποτελεί το σημαντικότερο παράγοντα στην κοινωνική αποδοχή και καταξίωση μπορεί να παρεκκλίνει του φυσιολογικού.
Είναι φυσιολογικό να έχουμε ανασφάλειες στα πλαίσια της αναγνώρισης των μειονεκτημάτων που όλοι πιθανώς έχουμε, αλλά όχι στην έμμονη καθήλωση σε ένα μικρό ή φανταστικό ελάττωμα ή μειονέκτημα. Δηλαδή, το να συγκρινόμαστε συνεχώς με ανθρώπους που έχουν πιο όμορφο σώμα ή πιο όμορφα χαρακτηριστικά και να τοποθετούμε οι ίδιοι τον εαυτό μας σε μειονεκτική θέση, σημαίνει ότι διακατεχόμαστε από ανασφάλειες επιβλαβείς για την αυτοεκτίμηση μας.
Σε αυτό το σημείο αξίζει να αναφερθεί το παράδοξο ότι οι -χωρίς καμία προσπάθεια- πολύ όμορφοι άνθρωποι μπορεί να έχουν έντονες ανασφάλειες για την εξωτερική τους εμφάνιση. Συνήθως αυτό συμβαίνει λόγω της «ταμπέλας» του όμορφου ανθρώπου που ο περίγυρος του του έχει προσάψει, η οποία όταν τύχει να μην επιβεβαιωθεί από όλους μπορεί να του προκαλέσει έντονη ανασφάλεια. Πρόκειται για μία «ταμπέλα» που πολλές φορές τα άτομα αυτά επιτρέπουν να αποτελεί το κύριο προσόν τους, βάζοντας σε δεύτερη μοίρα άλλα σημαντικά χαρακτηριστικά τους όπως η προσωπικότητα, η μόρφωση, η καλοσύνη κ.ο.κ.
Πρόκειται, όμως, για ένα προσόν που με το πέρας του χρόνου όχι μόνο φθείρεται αλλά, κυρίως, παύει να έχει τον αντίκτυπο που είχε σε μικρότερη ηλικία, καθώς μεγαλώνοντας η προσωπικότητα του ανθρώπου είναι αυτή που κερδίζει έδαφος στις διαπροσωπικές σχέσεις. Και σε αυτό το σημείο κλονίζεται σημαντικά, όχι μόνο η αυτοπεποίθηση, αλλά και η αυτοεκτίμηση του ατόμου, εκμηδενίζοντας πολλές φορές όλα τα άλλα θετικά χαρακτηριστικά που διαθέτει και τα οποία τον κάνουν μοναδικό και αξιόλογο. Σε ένα όμορφο άτομο, το να χάσει την ομορφιά του σημαίνει να χάσει την αξία του. Και αυτός ο φόβος της απώλειας το οδηγεί στο να επιδιώκει τη συνεχή προσοχή για να επικυρώσει την ομορφιά του.
Όλοι οι παραπάνω λόγοι, οδηγούν πολλές φορές σε αυστηρές δίαιτες, σκληρές προπονήσεις αλλά και σε χειρουργικές παρεμβάσεις άλλοτε ήπιες και κολακευτικές, και άλλοτε υπερβολικές και κάποιες φορές παραμορφωτικές. Οι πιο ήπιες παρεμβάσεις δεν αποτελούν κάτι το μεμπτό όταν στοχεύουν στην τόνωση της αυτοπεποίθησης και δεν βασίζονται στην πεποίθηση ότι μέσω της εξωτερικής αλλαγής θα αλλάξει και η πορεία της ζωής τους προς την κατεύθυνση που επιθυμούν. Διότι στην δεύτερη περίπτωση, θα επέλθει σύντομα η απογοήτευση όταν δεν θα πετύχει ο ιδανικός στόχος, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε κατάθλιψη, διατροφικές διαταραχές, ακόμα και σε διαταραχή δυσμορφίας σώματος (BDD).
Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε όλοι ότι η αυτοπεποίθηση μας δεν γίνεται να πηγάζει μόνο από την εξωτερική μας εμφάνιση, αλλά από όλες τις εκφάνσεις του εαυτού μας, ορατές και μη. Η ομορφιά δεν είναι σε θέση να αποτελέσει την βάση της αυτοεκτίμησης μας. Να συμβάλλει στην αυτοπεποίθησή μας ναι, αλλά μέχρι εκεί. Το να προσπαθούμε να βελτιωνόμαστε συνεχώς – σε λογικά πλαίσια – είναι θεμιτό και σημάδι ψυχικής ευεξίας. Αλλά όταν η ενασχόλησή μας αφορά την «τελειοποίηση» της εξωτερικής μας εμφάνισης και αποτελεί δείκτη της αυτο-αξίας μας, το μόνο που θα καταφέρουμε είναι να πλήξουμε την αυτοεκτίμησή μας και σε βάθος χρόνο να γίνουμε δυστυχισμένοι.
Το πιο σημαντικό βήμα είναι να αναγνωρίσουμε οι ίδιοι το βαθμό που οι ανασφάλειες μας όσον αφορά την εξωτερική μας εμφάνιση επηρεάζουν την ψυχολογία μας και την στάση μας απέναντι στον ίδιο μας τον εαυτό. Και, μετέπειτα, όλη αυτή την ενέργεια που καταναλώναμε στην προσπάθεια μας να βελτιωθούμε σε αυτό τον τομέα, να την μεταφέρουμε στην βελτίωση των εσωτερικών μας χαρακτηριστικών και των διαπροσωπικών μας σχέσεων.
Άρα, μήπως ήρθε η στιγμή να αναθεωρήσουμε τις προτεραιότητες μας;
Καθώς το φάσμα των ανασφαλειών είναι ευρύ και επηρεάζει όλες τις πτυχές της ζωής ενός ανθρώπου, την επόμενη εβδομάδα θα γίνει αναφορά στο πώς αυτές επηρεάζουν τις προσωπικές μας σχέσεις και τους λόγους.
