από τη Ράνια Φιλοπούλου
Κάθε 10 Οκτωβρίου γιορτάζουμε την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας με στόχο την ευαισθητοποίηση του κοινού για την ψυχική υγεία.
Φέτος φέρνουμε τη «Θαλπωρή σε κάθε σας μέρα» και βάζουμε στόχο κάθε μέρα που περνά να φροντίζουμε τη ψυχική υγεία και ευημερία μας.
Πώς μπορούμε όμως να κάνουμε τη διαφορά στην κάθε μας μέρα και να αισθανθούμε Θαλπωρή;
Μιλώντας για τα συναισθήματά μας
«Πώς είσαι, πώς αισθάνεσαι;» είναι μια ερώτηση την οποία καθημερινά θέτουμε και απαντάμε. Η συνηθισμένη απάντηση είναι «Καλά, σε ευχαριστώ!», σχεδόν αυτόματα. Ίσως είναι πιο εύκολο για εμάς και τους άλλους μια απλή και επιφανειακή απάντηση. Έτσι δεν φοβόμαστε ότι θα μας κρίνουν, ότι δεν θα μας καταλάβουν, δεν «φορτώνουμε» σε κάποιον τα συναισθήματά μας. Μπορεί από το ενδιαφέρον μας για κάποιον, να δώσουμε μια απάντηση που θα του προσφέρει ένα πρόσκαιρο θετικό συναίσθημα γιατί δεν θέλουμε να τους επηρεάσουμε αρνητικά.
Πώς αισθανόμαστε όμως στα αλήθεια;
Η αξία του να δίνεις χρόνο και χώρο στα συναισθήματα του ανθρώπου που έχεις απέναντι σου είναι ανεκτίμητη. Την επόμενη φορά που θα ακούσουμε αυτή την τόσο απλή και καθημερινή ερώτηση ας δοκιμάσουμε μια ειλικρινή απάντηση. Άλλωστε και ο συνομιλητής μας είναι και αυτός ένας άνθρωπος, με τα δικά του συναισθήματα και σκέψεις, και μπορεί να συναισθανθεί, να κατανοήσει και να διαχειριστεί αυτό που αισθανόμαστε. Δίνοντας χρόνο και προσοχή ο ένας στον άλλον δημιουργούμε ένα περιβάλλον ασφαλές και μια δυνατότητα για να μοιραστούμε τα πραγματικά μας συναισθήματα.
Σίγουρα δεν είναι πάντα εύκολο να περιγράφουμε αυτό που αισθανόμαστε, θέλει εξάσκηση και να βρεις το δικό σου τρόπο έκφρασης. Αναλογίσου τί σκέφτεσαι και τί σε κάνει αυτό να θέλεις να κάνεις, μίλα με την καρδιά. Δεν χρειάζεται να οργανώσεις μια ειδική κουβέντα για να μιλήσεις για τα συναισθήματα σου, βρες τρόπους να το ενσωματώσεις στις καθημερινές σου δραστηριότητες και σταδιακά θα γίνει μια όμορφη και απελευθερωτική συνήθεια.
Παραμένοντας ενεργοί
Η δράση και η κίνηση είναι ζωή. Η φυσική δραστηριότητα αποτελεί σημαντικό παράγοντα για τη σωματική μας υγεία καθώς συμβάλει στην καταπολέμηση παθήσεων που συχνά αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι σήμερα, όπως ο διαβήτης, η υπερλιπιδαιμία και τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Για αυτό άλλωστε αποτελεί και σημαντική σύσταση των ιατρών, ιδίως για ανθρώπους που η καθημερινότητά τους κυριαρχείται από έναν καθιστικό και παθητικό τρόπο ζωής.
Τα οφέλη όμως της φυσικής δραστηριότητας είναι σημαντικά και για την ψυχική μας υγεία και μάλιστα αποτελεί έναν παράγοντα που συχνά δεν δίνεται η αναγκαία σημασία. Η αερόβια άσκηση, όπως τρέξιμο, κολύμπι, ποδηλασία, περπάτημα, κηπουρική και χορός, έχουν αποδειχθεί ότι μειώνουν το άγχος και την κατάθλιψη. Επιπλέον, η άσκηση βοηθά στην απόσπαση της προσοχής, την αυτό-αποτελεσματικότητα και την κοινωνική μας αλληλεπίδραση.
Προσπάθησε λοιπόν να κάνεις τη φυσική δραστηριότητα μέρος της καθημερινότητας σου. Τριάντα λεπτά άσκησης, περιπάτου, κηπουρικής, παιχνιδιού με τα παιδιά σου σε κρατούν ενεργή/ό και θα σε κρατήσουν σωματικά και ψυχικά υγιή.
Δίνοντας σημασία στη διατροφή
Ο Ιπποκράτης έλεγε την φράση «φάρμακο σας ας γίνει η τροφή σας και η τροφή σας ας γίνει το φάρμακο σας» και πλέον οι έρευνες έχουν δείξει ότι η διατροφή αποτελεί προσδιοριστικό παράγοντα της υγείας μας.
Αντίστοιχα υπάρχει ισχυρή σύνδεση μεταξύ του τι τρώμε και του πώς αισθανόμαστε. Για παράδειγμα, η καφεΐνη και η ζάχαρη μπορούν να έχουν άμεση επίδραση στη διάθεσή μας. Υιοθετώντας στην καθημερινότητά μας μια διατροφή ισορροπημένη και πλούσια σε ωφέλιμα συστατικά θρέφουμε ψυχή και σώμα, καθώς επηρεάζει θετικά την ενέργεια, τη διάθεση και τη λειτουργία του εγκεφάλου.
Χτίζοντας ουσιαστικές σχέσεις
Το ενδιαφέρον και η φροντίδα για τους άλλους μας βοηθά να χτίσουμε και να διατηρήσουμε υγιείς και σε βάθος σχέσεις με τους ανθρώπους της επιλογής μας, οι οποίες μπορούν να μας κάνουν νιώσουμε ότι κάποιος μας φροντίζει, να μας προσφέρουν μια άλλη οπτική, να μας προτείνουν πρακτικές λύσεις.
Πέρα όμως από φίλους και συγγενείς με τους οποίους περιβάλλουμε την καθημερινότητά μας, αντίστοιχα αισθήματα μπορούμε να βιώσουμε συμμετέχοντας εθελοντικά σε κάποιο σκοπό, βοηθώντας άμεσα όσους βρίσκονται σε ανάγκη ή μοιράζοντας τις γνώσεις και τις δεξιότητές μας για το κοινό καλό. Το ενδιαφέρον για άλλους μπορεί να μας προσφέρει νόημα και σκοπό, να μας κάνει να αισθανθούμε και εμείς οι ίδιοι καλά.
Και φυσικά, οι δεσμοί με τα κατοικίδια μπορεί να είναι τόσο ισχυρός, όσο μεταξύ των ανθρώπων. Η φροντίδα ενός κατοικίδιου έχει πολλαπλά οφέλη στη ψυχική μας υγείας, μπορεί να φέρει δομή στην ημέρα μας και να λειτουργήσει ως σύνδεσμος για άλλους ανθρώπους.
Ακούγοντας τις ανάγκες του ίδιου μας του εαυτού
Συχνά οι έντονοι ρυθμοί της ζωής μας μας κάνουν να ξεχνάμε ίσως το πιο σημαντικό στοιχεία για τη ψυχική υγεία μας. Να στρέψουμε το βλέμμα προς τα μέσα, να αφουγκραστούμε τον ίδιο μας τον εαυτό, να τον κατανοήσουμε και να τον αποδεχτούμε, να φροντίσουμε για τις βαθύτερες ανάγκες μας.
Κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός και χρειάζεται να δώσουμε χρόνο και χώρο στη μοναδικότητά μας. Φρόντισε να βρίσκεις τον εαυτό σου στην καθημερινότητά σου και αυτό που είσαι να βρίσκεται σε αρμονία με αυτό που σκέφτεσαι, αυτό που λες, αυτό που κάνεις. Αν δεν δώσεις εσύ χρόνο στον εαυτό σου να αναπνεύσει, να ηρεμήσει και να ξεκουραστεί, τότε ποιος;
Πηγές:
https://www.mentalhealth.org.uk/publications/how-to-mental-health
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1470658/