Εάν αισθάνεσαι τον εαυτό σου γκρινιάρη έπειτα από μία μεγάλη νύχτα, πιθανώς οφείλεται στο γεγονός ότι ο εγκέφαλός σου, ο οποίος ρυθμίζει τα συναισθήματά σου, προσπαθεί να αντιμετωπίσει την κούραση, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Περιοδικό της Νευροεπιστήμης.
Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων αποκαλούν τον ανεπαρκή ύπνο ως ένα δημόσιο πρόβλημα υγείας και εκτιμούν πως το 30% των Αμερικανών κοιμούνται λιγότερο από 6 ώρες την νύχτα.
Η έλλειψη ύπνου συνδέεται άμεσα με τα αυτοκινητιστικά δυστυχήματα, τις βιομηχανικές καταστροφές, καθώς και με ιατρικά και άλλα λειτουργικά λάθη. Επίσης, ασθένειες όπως η υπέρταση, ο διαβήτης, η κατάθλιψη, η παχυσαρκία, ακόμα και ο καρκίνος συνδέονται με την ανεπάρκεια ύπνου.
Παράγοντες που επίσης συμβάλλουν στην αύξηση των συμπτωμάτων των παραπάνω ασθενειών είναι η υπνική άπνοια, η αϋπνία, η εικοσιτετράωρη πρόσβαση στην τεχνολογία και τα ακατάστατα ωράρια εργασίας.
Μέχρι τώρα, δεν έχει γίνει ακόμα ακριβές τι προκαλεί τις συναισθηματικές διαταραχές που πυροδοτούνται από την σημαντική απώλεια ύπνου.
Νευρολογικοί μηχανισμού αποκαλύπτουν
Η νέα έρευνα που διεξήχθη από τον Καθηγητή Talma Hendler του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ στο Ισραήλ εξακριβώνει πως ο νευρολογικός μηχανισμός είναι υπεύθυνος για την απορρύθμιση των συναισθημάτων και την αύξηση του άγχους εξαιτίας στην έλλειψη ύπνου.
Δείχνει, επίσης, πως η στέρηση ύπνου είναι ικανή να επηρεάσει την ικανότητά μας να ρυθμίζουμε τα συναισθήματά μας.
Οι ερευνητές κράτησαν ξύπνιους 18 ενήλικες μια ολόκληρη νύχτα, οι οποίοι υποβλήθηκαν σε δύο μέρη ελέγχου, ενώ την ίδια στιγμή χαρτογραφήθηκε η εγκεφαλική λειτουργία τους με τη χρήση μαγνητικών τομογράφων και εγκεφαλογραφημάτων.
Το πρώτο μέρος ελέγχου έγινε έπειτα από μια νύχτα επαρκούς ύπνου, ενώ η δεύτερη έπειτα από μια άγρυπνη νύχτα.
Στον πρώτο έλεγχο, οι συμμετέχοντες έπρεπε να περιγράψουν την κατεύθυνση στην οποία οι μικρές κίτρινες κουκκίδες μετακινούνταν πάνω σε κάποιες εικόνες. Αυτές οι εικόνες ήταν “θετικά συναισθηματικά” (μία γάτα), “αρνητικά συναισθηματικά” (ένα ακρωτηριασμένο σώμα) και “ουδέτερο” (ένα κουτάλι).
Οι νύχτες χωρίς ύπνο αλλάζουν την συναισθηματική αντίληψη
Έπειτα από μία νύχτα επαρκούς ξεκούρασης, οι συμμετέχοντες συγκέντρωσαν τον μεγαλύτερο αριθμό κουκκίδων στην ουδέτερη εικόνα. Τα εγκεφαλογραφήματα έδειξαν τους συμμετέχοντες νευρολογικά να ανταποκρίνονται διαφορετικά στην ουδέτερη και διαφορετικά στην συναισθηματική εικόνα.
Από την άλλη πλευρά, έπειτα από μια νύχτα πλήρους αϋπνίας, οι συμμετέχοντες ανταποκρίθηκαν εξίσου το ίδιο στην αξιολόγηση της ουδέτερης και της συναισθηματικής εικόνας.
Ο Eti Ben-Simon που είναι απόφοιτος του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ και που πραγματοποίησε το πείραμα, πιστεύει πως η στέρηση ύπνου μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την κρίση μας, ενώ είναι πιο πιθανό η έλλειψη ύπνου να έχει ως αποτέλεσμα οι ουδέτερες εικόνες να αντιμετωπίζονται συναισθηματικά.
Η δεύτερη δοκιμή εξέτασε τα επίπεδα συγκέντρωσης
Οι συμμετέχοντες, ενώ βρισκόταν μέσα στον μαγνητικό τομογράφο έπρεπε να ολοκληρώσουν μία άσκηση που ζητούσε την προσοχή τους ώστε να πατήσουν ένα διαφορετικό κουμπί όταν αναγνώριζαν συναισθηματικό ή ουδέτερο περιεχόμενο αντίστοιχα στις εικόνες. Οι ερευνητές έκαναν μετρήσεις των επιπέδων δραστηριότητας σε διαφορετικά μέρη του εγκεφάλου, όσο οι συμμετέχοντες έκαναν αυτό που τους ζητήθηκε.
Μόνο μετά από μία νύχτα χωρίς ύπνο, κάθε εικόνα είτε ουδέτερη είτε συναισθηματική τραβούσε την προσοχή των συμμετεχόντων, ενώ μετά από μια νύχτα επαρκούς ύπνου μονάχα οι συναισθηματικές εικόνες τραβούσαν την προσοχή τους.
Το αποτέλεσμα φάνηκε από την αλλαγή της εγκεφαλικής δραστηριότητας ή όπως ο Καθηγητής Hendler αποκαλεί “αλλαγή στη συναισθηματική ιδιαιτερότητα” των αμυγδαλών.
Οι αμυγδαλές είναι κομβικής σημασίας υπεύθυνες για την συναισθηματική διεργασία του εγκεφάλου. Σχετίζεται με τον εντοπισμό και την αξιολόγηση εμφανών ερεθισμάτων του περιβάλλοντος κατά τη διάρκεια της γνωστικής διαδικασίας.
Ο Καθηγητής Hendler αναφέρει:
“Αυτά τα αποτελέσματα αποκαλύπτουν ότι χωρίς ύπνο, η απλή αναγνώριση του ποια είναι ουδέτερη και ποια συναισθηματική εικόνα διαταράσσεται. Ίσως να βιώνουμε ίδιες συναισθηματικές προκλήσεις από όλα τα εισερχόμενα γεγονότα, ακόμα και από τα ουδέτερα, και να χάσουμε την ικανότητά μας να διακρίνουμε τις περισσότερο με τις λιγότερο σημαντικές πληροφορίες. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε βεβιασμένη συνειδητοποίηση, φτωχή κρίση, καθώς και άγχος.”
Η ομάδα περίμενε πως η απώλεια ύπνου θα έκανε πιο έντονη την επεξεργασία των συναισθηματικών εικόνων και έτσι θα εμποδιζόταν ο εγκέφαλος να διεξάγει αποτελεσματικά τις ασκήσεις. Όμως, εξεπλάγην όταν παρατήρησαν σημαντικό αντίκτυπο της έλλειψης ύπνου στην διαδικασία επεξεργασίας των ουδέτερων και των συναισθηματικών εικόνων εξίσου.
Η έλλειψη ύπνου φαίνεται να επηρεάζει την ικανότητα του εγκεφάλου να αποφασίζει τι είναι σημαντικό. Ξαφνικά, τα πάντα φαίνονται να είναι σημαντικά, δεν υπάρχει αίσθηση του μέτρου.
Τα νέα ευρήματα τονίζουν την ζωτική σημασία του ύπνου στην διατήρηση της καλής συναισθηματικής ισορροπίας και την προαγωγή της ψυχικής υγείας.
Οι μελετητές εξετάζουν, ωστόσο, πώς οι παρεμβάσεις στον ύπνο είναι ικανέςί να βοηθήσουν την μείωση της συναισθηματικής απορρύθμισης, όπως την κατάθλιψη και τις τραυματικές διαταραχές του άγχους.