Δραματοθεραπεία

από την Ψυχολόγο του “Θάλπος Αττικής” Μαρία Μακριδάκη

Η Δραματοθεραπεία, ως μορφή ψυχοθεραπείας αξιοποιεί την θεατρική τέχνη και όλες τις πτυχές της:  κίνηση, ρόλους, αυτοσχεδιασμούς, μάσκες, φωτισμό, κοστούμια μέσα σε ένα θεραπευτικό πλαίσιο με σκοπό να αξιοποιηθούν προς όφελος του θεραπευόμενου, της αυτογνωσίας του και της προσδοκώμενης αλλαγής του.

Μέσω της Δραματοθεραπείας, αναδύονται προσωπικές εμπειρίες και βιώματα του θεραπευόμενου, εκφράζονται συναισθήματα αλλά καλύπτεται και η ανάγκη του ανθρώπου για παιχνίδι, αυθορμητισμό και δημιουργικότητα. 

Ανέκαθεν ο άνθρωπος χρησιμοποιούσε τη θεραπευτική δύναμη της θεατρικής έκφρασης γιατί είναι μια μεταμορφωτική εμπειρία. Το αρχαίο θέατρο το βρίσκουμε δίπλα σε ασκληπιεία γιατί ήταν σαφής από τότε οι θεραπευτικές του ιδιότητες στην ψυχή. Οι θρησκευτικές τελετές αρχαίων παγανιστικών αλλά και σύγχρονων θρησκειών συμπεριλαμβάνουν δραματουργικά στοιχεία λόγω της μεταμορφωτικής δύναμης της δραματουργίας.

Η Δραματοθεραπεία με τη σημερινή της μορφή και τα διαφορετικά μοντέλα εφαρμογής της, λειτουργεί είτε ατομικά είτε ομαδικά, ξεκίνησε την δεκαετία του 60 κυρίως σε εκπαιδευτικά πλαίσια αλλά σύντομα κατευθύνθηκε και στην κλινική πρακτική. Η Δραματοθεραπεία ενεργοποιεί και χρησιμοποιεί τις ενστικτώδεις ανθρώπινες συμπεριφορές μας και βάση των ατομικών ή/και ομαδικών αναγκών, αξιοποιεί πλήρως την εγγενή επιθυμία μας να πετύχουμε θετική αλλαγή. Βρίσκει εφαρμογή σε προβλήματα εθισμού, διατροφικών διαταραχών, στην διαταραχή μετατραυματικού στρες και σε θύματα σεξουαλικής κακοποίησης. Μέσω της δραματοθεραπειας, δύναται να επιτευχθεί προσωπική ενδυνάμωση και ανάπτυξη, ενίσχυση της αυτοεκτίμησης, επίλυση διαπροσωπικών προβλημάτων και κρίσεων

Η δραματική έκφραση και η θεραπευτική διαδικασία είναι τόσο στενά συνδεδεμένες που μέσα από την αναπαράσταση επέρχεται επίγνωση και αλλαγή. Η καθοδηγούμενη φαντασία και το προσωπικό σενάριο μέσα σε μια δραματοθεραπευτική συνεδρία παίρνει συμβολική μορφή με τη βοήθεια δραματουργικού υλικού: Παραμύθια, αφήγηση, χορός, αυτοσχεδιασμός, κατασκευές. Επιτρέπει την επανασύνδεση του νου με το σώμα και την συνειδητοποίηση του ολισθικού εαυτού μας.

Ο Winnicott (1971) μας μιλάει για ένα μεταβατικό χώρο στον οποίο εμπεριέχεται η δραματική πράξη και σε αυτόν τον μεταβατικό χώρο η εσωτερική και η εξωτερική πραγματικότητα συναντιούνται. Οι πολλαπλές μορφές δημιουργικότητας και ανθρώπινης έκφρασης αξιοποιούνται ώστε να ανασύρουν γνωστά και άγνωστα κομμάτια του εαυτού μας έτσι ώστε να έρθουμε σε επαφή με ποικιλία ρόλων και ηρώων της ατομικής μας μυθολογίας που διαμορφώνουν τις συμπεριφορές μας. Η εμπειρία αυτή δύναται να είναι διορθωτική στο εδώ και τώρα. Μέσα από την ελεγχόμενη αναβίωση των τραυμάτων μας και την εξωτερίκευση των εσωτερικών μας συγκρούσεων ανασυντασσόμαστε και εν τέλη κατακτούμε μια καθαρτική κατάσταση εσωτερικής ηρεμίας. 

Οι θεραπευτικές πτυχές λοιπόν του Δράματος και του Θεάτρου αξιοποιούνται μέσα από μεθόδους δράσης και παιχνιδιού, έτσι ώστε η δημιουργικότητα, η φαντασία και η μάθηση να ωθήσουν στο δρόμο της ευαισθησίας και της προσωπικής ανάπτυξης.

Βιβλιογραφία

http://www.edpe.gr/dramatotherapeia/

Winnicott, D.W. (1971) Playing and Reality. New York: Basic Books

Photo by Kyle Head on Unsplash