Δραματική Διαταραχή της Προσωπικότητας

Από την Ψυχολόγο του «Θάλπος Καλαμάτα», Εύη Τσικρικού

Ή αλλιώς Οιστριονική διαταραχή ( και παλιότερα Υστερική διαταραχή). Ανήκει στις διαταραχές προσωπικότητας τύπου Β. Ορίζεται από την Αμερικανική Ψυχιατρική Εταιρεία ως «διαταραχή προσωπικότητας που χαρακτηρίζεται από ένα πρότυπο υπερβολικών συναισθημάτων που επιδιώκουν την προσοχή, συνήθως ξεκινώντας από την πρώιμη ενηλικίωση, συμπεριλαμβανομένης της ακατάλληλης σαγηνευτικής συμπεριφοράς και της υπερβολικής ανάγκης για έγκριση». Οι νοσούντες είναι ζωηροί, δραματικοί, φαιδροί, ενθουσιώδεις και ερωτότροποι¹.  

Πιο συγκεκριμένα για την διάγνωση, το Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχών DSM IV-TR την ορίζει ως²:  

Ένα διάχυτο πρότυπο υπερβολικής συναισθηματικότητας και επιδίωξης της προσοχής, αρχής γενομένης από την πρώιμη ενηλικίωση και παρουσίας σε διάφορα πλαίσια, όπως υποδεικνύεται από πέντε (ή περισσότερα) από τα ακόλουθα:

• νιώθει άβολα σε καταστάσεις στις οποίες δεν είναι το κέντρο της προσοχής

• η αλληλεπίδραση με άλλους χαρακτηρίζεται συχνά από ακατάλληλη σεξουαλική ή προκλητική συμπεριφορά

• εμφανίζει συχνή εναλλαγή και ρηχή έκφραση συναισθημάτων

• χρησιμοποιεί συνεχώς τη φυσική εμφάνιση για να τραβήξει την προσοχή στον εαυτό του

• έχει ένα στυλ ομιλίας που είναι υπερβολικά ιμπρεσιονιστικό και στερείται λεπτομέρειας

• παρουσιάζει τον εαυτό του με δραματοποίηση, θεατρικότητα και υπερβολική έκφραση συναισθημάτων

• είναι υποβόλιμο, δηλαδή επηρεάζεται εύκολα από άλλους ή από περιστάσεις

• θεωρεί τις σχέσεις πιο οικείες από ότι είναι στην πραγματικότητα

Αυτή η διαταραχή παρατηρείται συχνότερα στις γυναίκες παρά στους άντρες³.  Όσοι πάσχουν από αυτή την διαταραχή είναι πιο πιθανό να στραφούν προς πολλούς ανθρώπους για προσοχή, γεγονός που συχνά οδηγεί σε συζυγικά προβλήματα λόγω ζήλειας και έλλειψης εμπιστοσύνης από το άλλο πρόσωπο.. Αυτό τους καθιστά πιο πιθανό να γίνουν διαζευγμένοι ή σε διάσταση όταν παντρευτούν⁴. 

Όσον αφορά τα αίτια, δεν γνωρίζουμε πολλά για το πως προκαλείται και από που προέρχεται, καθώς έχουν γίνει λίγες  έρευνες. Ωστόσο υπάρχουν μερικές θεωρίες που σχετίζονται με τη γενεαλογία της διάγνωσης της. Χαρακτηριστικά προσωπικότητας όπως η υπερβολή, η ματαιοδοξία και η γοητεία της υστερίας (drama),  συνάδουν με τα χαρακτηριστικά γυναικών που έχουν διαγνωστεί με δραματική διαταραχής της προσωπικότητας⁵.  Παρατηρείται δηλαδή μία προδιάθεση ανάπτυξης της διαταραχής αυτής σε άτομα με αυτά τα χαρακτηριστικά προσωπικότητας, χωρίς όμως να ισχύει σε όλες τις περιπτώσεις. Κάποιες φορές είναι απλά στοιχεία της ιδιοσυγκρασίας τους και τίποτα παραπάνω.

Η θεραπεία της συχνά παρακινείται από την κατάθλιψη που σχετίζεται με διαλυμένες ρομαντικές σχέσεις. Η φαρμακευτική αγωγή έχει μικρή επίδραση στην διαταραχή αυτή, αλλά μπορεί να είναι χρήσιμη με συμπτώματα όπως η κατάθλιψη⁶ , ενώ η ψυχοθεραπεία φαίνεται να συμβάλλει σημαντικά στην αντιμετώπιση της.

 

Πηγές:

1. Seligman, Martin E.P. (1984). “Chapter 11”. Abnormal Psychology. W.W. Norton & Company. ISBN 0-393-94459-X.

2. “Chapter 16: Personality Disorders”. DSM-IV-TR Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders. American Psychiatric Publishing. 2000.

3. Suinn, Richard M. (1984). Fundamentals of abnormal psychology (Updated ed.). Chicago: Nelson-Hall. pp. 335–336. ISBN 0-8304-1071-6

4. Disney, K.L., Weinstein, Y., & Oltmanns, T.F. (2012). “Personality disorder symptoms are differentially related to divorce frequency”. Journal of Family Psychology. 26 (6): 959–965. doi:10.1037/a0030446.

5. Barlow, H.D. & Durand, V.M. (2005). Personality Disorders. (pp. 443–444). Abnormal Psychology: An Integrative Approach (4th ed.). Belmont, CA: Thomas Wadsworth.

6. “Psych Central: Histrionic Personality Disorder Treatment”. Psych Central

 

Photo credit: Lawrson Pinson