από την εργοθεραπεύτρια του “Θάλπος Αττικής” Βασιλική Μωραΐτη
Τι είναι το σύνδρομο και που οφείλεται;
Το σύνδρομο Guillain-Barré είναι ένα σπάνιο νευρολογικό νόσημα άγνωστης αιτιολογίας όπου το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού επιτίθεται στο νευρικό σύστημα. Το σύνδρομο προσβάλλει 1-2 ανά 100.000 ανθρώπους, ενώ εμφανίζεται σε κάθε ηλικία, αν και πιο σπάνια σε παιδιά. Xαρακτηρίζεται από προοδευτική απώλεια της κινητικής λειτουργίας, η οποία συνήθως ξεκινά από τα μικρότερα μέρη του σώματος (π.χ δάκτυλα ποδιών) φτάνοντας σε κεντρικότερες αρθρώσεις, όπως για παράδειγμα αυτή του ισχίου. Το σύνδρομο εκτός από κινητικές διαταραχές προκαλεί και διαταραχές στην αισθητικότητα, συχνά εμφανιζόμενες ως παραισθησίες (καύσος, μυρμήγκιασμα) ή ως υπαισθησίες (μειωμένη αίσθηση της αφής). Επιπλέον, το 50% των πασχόντων εμφανίζει διαταραχές του αυτόνομου νευρικού συστήματος (π.χ προβλήματα στην ούρηση και την αφόδευση) ενώ πολλές φορές αναφέρεται πόνος μυϊκής φύσης (μυαλγία). Άλλες δυσκολίες μπορεί να αφορούν στοματοκινητικά προβλήματα καθώς και διαταραχές όρασης (CDC, 2018).
Πως ξεκινάει το σύνδρομο;
Συχνά το σύνδρομο κάνει την εμφάνιση του μετά από λίγες μέρες από μια λοίμωξη συνήθως του αναπνευστικού ή του γαστρεντερικού συστήματος. Το άτομο επισκέπτεται τον γιατρό του αναφέροντας αισθήματα μουδιάσματος, βάρους και στα δύο άκρα ή συρτό βηματισμό, υποδηλώνοντας έτσι την εισβολή της νόσου (CDC, 2018).
Ποιες είναι οι θεραπευτικές επιλογές;
Η κύρια θεραπεία των ασθενών με Guillain-Barré είναι η ιατρική αντιμετώπιση με πλασμαφαίρεση ή η έγχυση ανοσοσφαιρινών. Θεωρείται ότι η αφαίρεση του πλάσματος από το αίμα περιορίζει μερικούς από τους ανοσολογικούς παράγοντες που ευθύνονται για την εξέλιξη της νόσου ενώ η χορήγηση ανοσοσφαιρινών έχει θετική επίδραση στην ταχύτητα αποκατάστασης. Σε επίπεδο αποκατάστασης η επιστήμη της φυσικοθεραπείας χρησιμοποιεί μη επεμβατικές παρεμβάσεις, όπως οι παθητικές ασκήσεις, οι μαλάξεις, η εφαρμογή πάγου, θερμότητας, η αναπνευστική φυσικοθεραπεία και η ηλεκτρική διέγερση των νεύρων, οι οποίες θα πρέπει να συμπεριλαμβάνονται στο σχεδιασμό της φροντίδας του ασθενή.
Εξίσου σημαντική για την επαναφορά του ατόμου στην εκτέλεση των δραστηριοτήτων καθημερινότητας είναι η εργοθεραπευτική παρέμβαση. Ο εργοθεραπευτής είναι υπεύθυνος για την εκπαίδευση των ατόμων στις δραστηριότητες της καθημερινής διαβίωσης, όπως ατομική περιποίηση και υγιεινή, ντύσιμο, μεταφορές κ.α. Σημαντική είναι η διατήρηση της λειτουργικότητας των μελών, η λειτουργική εκπαίδευση σε όλα τα πεδία των λεπτών και συντονισμένων κινήσεων καθώς και η εκπαίδευση του ατόμου και της οικογένειας στην χρήση βοηθημάτων με στόχο την καλύτερη επαναφορά του ατόμου στην καθημερινότητα (GBS-CIDP, 2011).
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
Centers for Disease Control and Prevention. (2022). Guillain-Barré Syndrome. Retrieved 17 May 2022, from https://www.cdc.gov/campylobacter/guillain-barre.html
GBS-CIDP Foundation International. (2011). Guidelines for Physical and Occupational Therapy. (2011). [Ebook]. Retrieved from https://www.gbs-cidp.org/wp-content/uploads/2014/09/Physical-and-Occupational-Therapy-Guidelines.pdf =
Photo by Anete Lusina