Από την Ψυχολόγο του «Θάλπος Αττικής» Μαρία Μακριδάκη
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, πάνω από 450 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως πάσχουν από ψυχικές διαταραχές. Τα 300 εκατομμύρια ζουν με κατάθλιψη. Η κατάθλιψη σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ. παρουσίασε αύξηση 18% παγκοσμίως από το 2005 έως το 2015. Η κατάθλιψη είναι η συχνότερη ψυχική διαταραχή και αναμένεται και κατά τα επόμενα χρόνια να έχει αυξητικές τάσεις. Φέτος η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας (10 Οκτωβρίου) είναι αφιερωμένη στους ανθρώπους που ζουν με κατάθλιψη.
Όσον αφορά την Ελλάδα, σε πρόσφατη έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ (2014) που έγινε σε 8.223 νοικοκυριά σε άτομα άνω των 15 ετών, κατάθλιψη φέρεται να εμφανίζουν τρεις στους δέκα άνδρες και σχεδόν επτά στις δέκα γυναίκες. Ακόμη, το 7,6% του πληθυσμού πάσχει από́ αγχώδεις διαταραχές, το 1,7% από́ άλλες ψυχικές διαταραχές. Επιπλέον, το 38,3% δήλωσε ότι βίωσε «αρνητικά» συναισθήματα, ενώ για πρώτη φορά συμπεριλήφθηκε στην έρευνα ερώτημα αναφορικά µε τον αυτοκτονικό ιδεασμό και τη συχνότητα εμφάνισής του. Σύμφωνα µε τις απαντήσεις «σκέψεις ότι θα ήταν καλύτερα να µη ζει ή να βλάψει τον εαυτό του» έκανε το 3,3% του πληθυσμού.
Η Ψυχική μας υγεία συχνά υποτιμάται, ο κόσμος συχνά πιστεύει ότι κάποιος που αντιμετωπίζει κατάθλιψη ή γενικότερα προβλήματα ψυχικής υγείας θα πρέπει να «συνέλθει» από μόνος του, να μιλήσει με έναν φίλο του και να βγει λίγο έξω. Τα πράγματα δεν είναι πάντα τόσο απλά. Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι η ψυχική μας υγεία επηρεάζεται από κοινωνικούς, ψυχολογικούς και βιολογικούς παράγοντες. Είναι γεγονός ότι αλλαγές στον κοινωνικό-οικονομικό τομέα, στις συνθήκες εργασίας, στο βιοτικό επίπεδο, όπου η ποιότητα ζωής επηρεάζεται αρνητικά, μπορούν να επηρεάσουν την ζωή ενός ατόμου σε οποιαδήποτε φάση της ζωής του και είναι σημαντικό να απευθυνθεί σε κάποιον ειδικό αν τα προβλήματα που δημιουργούνται τον επηρεάζουν σε σημαντικούς τομείς της ζωής του όπως οι διαπροσωπικές σχέσεις, οι κοινωνική του ζωή, τα επαγγελματικά.
Δυστυχώς υπάρχει έλλειψη πληροφόρησης και εκπαίδευσης για το ποιες μπορεί να είναι οι επιπτώσεις αν οι ψυχικές διαταραχές μείνουν αδιάγνωστες και χωρίς την κατάλληλη και ενδεδειγμένη θεραπεία. Όπως υπάρχει και έλλειψη κατάλληλων πόρων ώστε να έχουν αποτελεσματική βοήθεια τα άτομα με προβλήματα ψυχικής υγείας και οι οικογένειές τους. Η συνεχώς παρατεινόμενη οικονομική κρίση και η δεινή κατάσταση στην οποία βρίσκεται η υγεία και το κοινωνικό κράτος στην χώρα μας, επιδεινώνουν την κατάσταση.
Ενδιαφέρον έχει ότι «μεταξύ οικονομικής κρίσης και ψυχικής υγείας δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος, με την οικονομική κρίση να επιτείνει την εκδήλωση ψυχικών διαταραχών, η οποία με τη σειρά της, λόγω οικονομικής επιβάρυνσης τόσο των ατόμων που πάσχουν όσο και της πολιτείας, να εμποδίζει την ανάκαμψη της οικονομίας». (Οικονόμου κ.α. 2013)
Στο επόμενο άρθρο θα μιλήσουμε για το στίγμα της ψυχικής υγείας.
Βιβλιογραφία
- Μ. Οικονόμου, Λ. Πέππου, Σ. Φουσκετάκη, Χ. Θελερίτης, Α. Πατελάκης, Τ. Αλεξίου, Μ. Μαδιανός, Κ. Στεφανής. Οικονομική κρίση και ψυχική υγεία: Επιπτώσεις στην επικράτηση κοινών ψυχικών διαταραχών. Ψυχιατρική (2013 24:247–261)
- Ελληνική Στατιστική Αρχή. Δελτίο Τύπου-Έρευνα Υγείας: Έτος 2014. Πειραιάς: Ελληνική Δημοκρατία, Ελληνική Στατιστική Αρχή; 2015.
- http://www.who.int/mental_health/en/