Άρθρα και Έρευνες
από την ψυχολόγο – χοροκινητική ψυχοθεραπεύτρια του “Θάλπος”, Ευτυχία Νικολοπούλου
Όλοι μας έχουμε ακούσει τη φράση πως «οι άνδρες δεν κλαίνε», μία φράση που φέρνει και την πεποίθηση μιας δήθεν αρρενωπής ταυτότητας. Μήπως όμως οι άνδρες κλαίνε τελικά; Νιώθουν άραγε και αυτοί φόβο, θλίψη, ντροπή, απελπισία; Μπορεί να είναι τρυφεροί προς άλλους άνδρες και γυναίκες χωρίς να κρύβεται κάποια υπόνοια σεξουαλικότητας πίσω από αυτό; Έχουν ανάγκη το χάδι και την αγκαλιά χωρίς αυτά να έχουν απαραίτητα σεξουαλικές προεκτάσεις; Έχουν και αυτοί ευάλωτα και τρωτά σημεία;
Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε γαλουχηθεί με το στερεότυπο του «δυνατού άνδρα», ο οποίος δεν αφήνεται να κυριευθεί από τα συναισθήματά του. Δεν κλαίει, δεν επιτρέπει στον εαυτό του να έρθει σε επαφή με την ευαλωτότητά του και πόσο μάλλον να τη μοιραστεί με άλλους ανθρώπους. Στις γυναίκες, για τις οποίες υπάρχει η αντίληψη ότι είναι πιο «ευαίσθητες» είναι κοινωνικά αποδεκτό να εκφράζουν τα συναισθήματά τους και ιδίως αυτά της θλίψης, του φόβου και της ντροπής. Αντίθετα, σε πολλές περιπτώσεις ακόμα και σήμερα που υπάρχει μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση πάνω σε αυτό το θέμα, θεωρείται ταμπού οι άνδρες να δείχνουν την ευαλωτότητά τους και να αποζητούν κοινωνική και συναισθηματική στήριξη καθώς αυτό αντιτίθεται στις κοινωνικές προσδοκίες κι επιταγές περί ανδρισμού. (Wester et al. ,2007).
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν τα ευρήματα έρευνας σχετικά με την συναισθηματική έκφραση στα δύο φύλα, η οποία δείχνει ότι αγόρια βρεφικής ηλικίας έτειναν να αποτυπώνουν στο πρόσωπό τους το συναίσθημα τους πολύ περισσότερο σε σύγκριση με τα κορίτσια αντίστοιχης ηλικίας. Επίσης, ζητούσαν περισσότερο σε σχέση με τα κορίτσια να τους πάρει αγκαλιά το πρόσωπο φροντίδας και τέλος έτειναν να κλαίνε περισσότερο συγκριτικά με τα κορίτσια βρέφη (Weinberg et al., 1999).
Οι άνδρες μαθαίνουν από μικρή ηλικία να διοχετεύουν τα συναισθήματα θλίψης, πένθους ή ντροπής σε άλλα συναισθήματα και συμπεριφορές όπως ο θυμός, η αηδία ή η επιθετικότητα τα οποία θεωρούνται περισσότερο συμβατά με την κοινωνική κατασκευή της εικόνας τους. Και αυτό για το λόγο ότι συναισθήματα σχετίζονται με την κυριαρχία ή τη δύναμη θεωρούνται στερεοτυπικά πιο «ανδρικά», ακόμα κι αν το υποκείμενο συναίσθημα που τροφοδοτεί τη συμπεριφορά είναι διαφορετικό. Με αυτόν τον τρόπο αποφεύγεται το βίωμα της ευαλωτότητας (Katz, J. 2006).
Πόσο βαρύ μπορεί να είναι όμως το τίμημα που έχει να πληρώσει ο σύγχρονος άνδρας όταν αποκόπτει τον εαυτό του από τη σύνδεση με ποιότητες που παραδοσιακά αποδίδονται στις γυναίκες όπως η ευαισθησία, η τρυφερότητα, η εκφραστικότητα; Υπάρχει σε αυτές ένας ολόκληρος ανεξερεύνητος κόσμος για πολλούς άνδρες ο οποίος μπορεί να τους ανοίξει καινούρια μονοπάτια σύνδεσης με τον εαυτό τους και τους σημαντικούς άλλους της ζωής τους.
Εκφράζοντας την τρυφερότητά μας, τις βαθύτερες ανάγκες μας και όλη την γκάμα των συναισθημάτων μας στις σχέσεις αυτό από τη μία μπορεί να μας κάνει να νιώθουμε εκτεθειμένοι και ευάλωτοι σε όλα τα πιθανά ενδεχόμενα που μπορεί να φέρει αυτή η αυθεντική έκφραση, από την άλλη όμως ανοίγει το δρόμο για ουσιαστική επικοινωνία, μεγαλύτερη οικειότητα και βαθύτερες σχέσεις.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Katz, J. (2006). The Macho Paradox: Why Some Men Hurt Women and How All Men Can Help. Naperville, IL: Sourcebooks.
Weinberg, M. K., Tronick, E. Z., Cohn, J. F., & Olson, K. L. (1999). Gender differences in emotional expressivity and self-regulation during early infancy. Developmental Psychology, 35(1), 175–188. https://doi.org/10.1037/0012-1649.35.1.175
Wester S. R., Christianson H. F., Vogel D. L., Wei M. (2007). Gender role conflict and psychological distress: The role of social support. Psychology of Men & Masculinity, 8(4), 215.
Photo by Amin Moshrefi on Unsplash
