Το δέρμα αποτελεί το μεγαλύτερο όργανο του σώματος και το ταχύτερα αναπτυσσόμενο, αφού αναπλάθεται με καταπληκτικό ρυθμό – κάθε μήνα έχουμε καινούρια επιδερμίδα. Λειτουργεί ως άμυνα του οργανισμού ενάντια στον εξωτερικό κόσμο, ενώ είναι αυτό που υποδέχεται τα εξωτερικά ερεθίσματα. Οι άκρες των δακτύλων μας, τα πέλματα των ποδιών μας, και τα χείλη μας έχουν σχεδιαστεί για να λαμβάνουν τα πιο ακριβή και ευαίσθητα δεδομένα, εξαιτίας των νεύρων που καταλήγουν σε αυτά.
Μια αγκαλιά ζεσταίνει την καρδιά μας και μας κάνει να νιώθουμε καλύτερα.
Οι «αισθητήρες» που ανιχνεύουν τα συναισθήματα συλλέγουν πληροφορίες οι οποίες σε συναισθηματικά φορτισμένες καταστάσεις επηρεάζουν τις αντιδράσεις μας. Τα μηνύματα που στέλνουν οι νευρικές απολήξεις στον εγκέφαλο διαχειρίζονται την πολυπλοκότητα, καθώς το σώμα ανταποκρίνεται σε πολλαπλά πράγματα.
Το στρες ενισχύει την κοινωνική ευαισθησία
Οι ερευνητές υποστηρίζουν πως όταν είμαστε εκτεθειμένοι σε στρεσογόνες καταστάσεις, το σώμα μας αντιδρά παράγοντας την ορμόνη της κορτιζόλης. Αυτή η ορμόνη ενεργοποιείται όταν είμαστε αγχωμένοι, και ουσιαστικά επιβραδύνει την διαδικασία επούλωσης, ενώ δημιουργούνται αναμνήσεις για γεγονότα που θέλουμε να αποφύγουμε στο μέλλον. Όταν βιώνουμε κοινωνική απόρριψη, η κορτιζόλη απελευθερώνεται με αποτέλεσμα να γινόμαστε πιο πρόθυμοι να κάνουμε νέους φίλους και να δημιουργήσουμε νέους κοινωνικούς δεσμούς (Komienkoetal., 2016). Η έντονη συντροφικότητα που αναπτύσσεται μεταξύ των μελών μιας στρατιωτικής μονάδας ή η ομαδικότητα που δημιουργείται ανάμεσα στα άτομα που έχουν κλειστεί σε ένα ασανσέρ οφείλονται σε αυτή την ορμόνη. Επίσης, εξαιτίας της κορτιζόλης οι πολίτες μιας κοινωνίας που έχει υποστεί κάποια φυσική καταστροφή αισθάνονται έντονο κοινωνικό δέσιμο. Το στρες μας ωθεί να αναζητήσουμε συμμάχους που μπορούν να μας προστατέψουν, ή τουλάχιστον να μας παρηγορήσουν.
Όταν βλέπουμε συνανθρώπους μας να κινδυνεύουν, η ενσυναίσθηση που ενστικτωδώς έχουμε μετατρέπεται σε ένα μηχανισμό που μας οδηγεί στο να τους πλησιάσουμε – μεταφορικά και κυριολεκτικά – και να τους παρηγορήσουμε, είτε είναι θύματα τρομοκρατίας, είτε φυσικών καταστροφών, είτε καθημερινών δυσκολιών εξαιτίας στενοχώριας ή άγχους. Μόλις προσφέρουμε ένα χέρι βοήθειας, ένα ελαφρύ χτύπημα στην πλάτη, ή μια αγκαλιά, τίθεται με φυσικό τρόπο η παραγωγή οξυτοκίνης (Gouinetal., 2010).
Η οξυτοκίνη ενισχύει την εμπιστοσύνη, και κατά κάποιο τρόπο «σβήνει» τη βραχυπρόθεσμη μνήμη, σε κάνει να νιώθεις ασφάλεια και θαλπωρή. Οι ερευνητές έχουν βρει ότι στην πραγματικότητα η παρουσία της οξυτοκίνης επιταχύνει τη φυσική επούλωση των πληγών. Οι μελέτες δείχνουν ότι ακόμη και ένα απλό άγγιγμα με το χέρι από κάποιον που πραγματικά θέλει να προσφέρει φροντίδα εκτοξεύει τα επίπεδα οξυτοκίνης. Έτσι, όταν προσφέρετε μια αγκαλιά σε κάποιον που πονάει, ή δεχτείτε μια μεγάλη αγκαλιά όταν οι ίδιοι πονάτε, όχι μόνο αρχίζει η διαδικασία επούλωσης, αλλά ταυτόχρονα εμποδίζεται η καταγραφή των επώδυνων αναμνήσεων. Για παράδειγμα, οι επίπονες αναμνήσεις μιας λεχώνας υποχωρούν μόλις βάλουν το νεογέννητο μωρό στην αγκαλιά της, αφού ελευθερώνεται η ορμόνη της οξυτοκίνης σε όλο της το σώμα. Η οξυτοκίνη δημιουργεί μια αίσθηση ασφάλειας.
Πώς μια αγκαλιά αλλάζει δυο ζωές
Εαν προσφέρετε σε μια φιλανθρωπική οργάνωση, βιώνετε συναισθήματα υπερηφάνειας και ικανοποίησης. Κάνετε κάτι καλό και αυτό σας κάνει να νιώθετε καλά. Επίσης, όταν βλέπουμε ανθρώπους να πονάνε, οι περισσότεροι από εμάς ανταποκρινόμαστε με μια αίσθηση ενσυναίσθησης, νιώθουμε τον πόνο του τραυματισμένου ατόμου σαν να ήμασταν στη θέση του. Όταν αισθάνεστε συμπάθεια και, σε ένα βαθμό, βιώνετε τον πόνο κάποιου άλλου, ίσως να χρειάζεστε μια μεγάλη αγκαλιά τόσο όσο την χρειάζεται και ο τραυματίας.
Η σωματική επαφή είναι απαραίτητη για τη συνολική ευεξία μας. Το στρες προκαλεί την παραγωγή κορτιζόλης, η οποία αυξάνει την πιθανότητα να αναπτυχθούν κοινωνικές συμμαχίες και κοινωνικοί δεσμοί. Η παραγωγή οξυτοκίνης ενισχύεται όταν είμαστε σε επαφή με ένα άλλο άτομο. Το σώμα μας είναι φτιαγμένο να δίνει και να δέχεται σωματική παρηγοριά. Επομένως, την επόμενη φορά που θα δείτε κάποιον να πονάει ή να αισθάνεται ότι ο κόσμος γύρω του καταρρέει, δώστε του μια μεγάλη αγκαλιά.
Η διαδικασία επούλωσης ξεκινά με ένα άγγιγμα και μια αγκαλιά. Είναι τόσο απλό.