από την ψυχολόγο του “Θάλπος Καλαμάτας” Εύη Τσικρικού
Στην σημερινή εποχή, ο άνθρωπος έχει ολοένα αυξανόμενες καθημερινές υποχρεώσεις και δεσμεύσεις (οικογενειακές, επαγγελματικές, κοινωνικές), οι οποίες συχνά του προκαλούν σωματική και ψυχική κόπωση. Αν και κατά βάθος όλοι γνωρίζουν ότι είναι σημαντικό να βρίσκουν χρόνο για να φροντίζουν τους εαυτούς τους – αν μη τι άλλο ώστε είναι σε θέση να αντεπεξέρχονται στις υποχρεώσεις τους– συνήθως το αμελούν ή το αναβάλλουν.
Το να είναι κάποιος ενεργός κοινωνικά και να αλληλοεπιδρά με φίλους και συγγενείς είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία και την ευημερία του, αλλά και η αποστασιοποίηση του από όλους και όλα ορισμένες φορές είναι εξίσου απαραίτητη. Το να ξοδεύει κάποιος πάρα πολύ χρόνο σε άλλους και καθόλου στον εαυτό του, μπορεί να τον καταβάλλει, ενώ αντίθετα, αν αφιερώνει χρόνο στον εαυτό του, δίνει την δυνατότητα στον εγκέφαλο του για “επανεκκίνηση”, βελτιώνοντας την συγκέντρωση του, αυξάνοντας την παραγωγικότητα του και βοηθώντας τον στην ανεύρεση αποτελεσματικών λύσεων στα όποια προβλήματα προκύπτουν.
Ορισμένοι, ιδίως οι γυναίκες, αισθάνονται ένοχοι όταν αφιερώνουν χρόνο για τον εαυτό τους. Διότι βλέπουν τον εαυτό τους ως αυτόν που πρέπει να φροντίζει όλους τους άλλους και μετά τον ίδιο, παραγκωνίζοντας τις όποιες ανάγκες τους. Ένας άνθρωπος, όμως, κουρασμένος, πιεσμένος και ίσως δυστυχισμένος, δεν θα είναι σε θέση ούτε να ανταποκριθεί επαρκώς στις υποχρεώσεις του ούτε να βοηθήσει όσους τον χρειάζονται.
Ο χρόνος που θα αφιερώσει κάποιος στον εαυτό του, είναι στην ουσία χρόνος αποστασιοποίησης και ο τρόπος που θα αξιοποιηθεί είναι υποκειμενικός και έγκειται στην ιδιοσυγκρασία του καθενός. Για ορισμένους είναι εύκολη διαδικασία αλλά για άλλους είναι πιο δύσκολο να προχωρήσουν σε αλλαγές στη καθημερινότητα τους, έστω και μικρές, υπάρχουν όμως μικρά πράγματα που μπορούν να γίνουν για να την διευκολύνουν.
Το πρώτο βήμα είναι η αποδοχή του εαυτού και του τρόπου ζωής που έχει επιλέξει ο καθένας. Η σύγκριση με τις ζωές των άλλων είναι απαγορευτική διότι μόνο επιζήμια μπορεί να είναι. Ακόμα και το τι χαροποιεί κάποιον είναι υποκειμενικό. Αρκετοί είναι αυτοί που χρειάζονται χρόνο να ανακαλύψουν τι τους κάνει να νιώθουν ευτυχισμένοι και πετυχημένοι, ποια είναι αυτά τα μικροπράγματα που έχουν μεγαλύτερη σημασία για αυτούς, ώστε να τα εντάξουν στην καθημερινότητα τους.
Πρέπει, λοιπόν, να εστιάζει ο καθένας στο τι είναι σημαντικό για αυτόν. Το να παίρνει χρόνο για τον εαυτό του κάποιος δεν σημαίνει ότι πρέπει απαραίτητα να τον αξιοποιήσει σε κάτι εξαιρετικό ή δαπανηρό. Μπορεί για κάποιον να είναι σημαντικό το να μπορεί να απολαύσει με ηρεμία τον πρωινό του καφέ μόνος του, ή να πάει για ένα περίπατο μόνος του. Και επειδή το να παγιώσει μία συμπεριφορά όπου θα αφιερώνει συστηματικά χρόνο για τον εαυτό του δεν θα συμβεί εν μία νυκτί, δεν πρέπει να ασκήσει πίεση στον εαυτό του για να δημιουργήσει μία τέλεια ρουτίνα αυτοφροντίδας, κάνοντας στροφή 180ο την ζωή του. Καλύτερα να ξεκινήσει με μικρούς και προσιτούς στόχους που εύκολα θα πετύχει, αντί της πλήρης αναθεώρησης της ζωή του που μπορεί να έχει το αντίθετο αποτέλεσμα και να προβεί αποκαρδιωτική.
Τέλος, αναγκαία είναι τα όρια που χρειάζεται να θέσει ο καθένας γύρω από τον χρόνο και την ενέργεια που δίνει στους άλλους. Ίσως χρειαστεί να “κόψει” χρόνο από την προσπάθεια του να ευχαριστεί τους άλλους και να τον αξιοποιήσει για την δική του ευχαρίστηση. Ακόμα και αν χαρακτηρίζεται από κάποιους η πράξη αυτή ως εγωκεντρική. Το να διεκδικεί κάποιος χρόνο για τον εαυτό του δεν πρέπει να θεωρείται εγωιστικό αλλά αναγκαίο για την ψυχο-συναισθηματική του επιβίωση.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
How to Make Time For Yourself Without Feeling Guilty or Selfish
https://www.psychologytoday.com/us/blog/high-octane-women/201202/why-you-shouldnt-feel-guilty-about-stealing-little-time-yourself
https://www.mhanational.org/mental-health-month