από την ψυχολόγο του “Θάλπος Καλαμάτας” Εύη Τσικρικού
Πρόκειται για μία παρατεταμένη βαθιά αναπνοή που προκύπτει αυθόρμητα και ασυνείδητα. Ξεκινά ως μια φυσιολογική αναπνοή, αλλά πριν την εκπνοή, έρχεται και μια δεύτερη αναπνοή από πάνω της (Feldman, 2016). Συνδέεται συχνά με την ανακούφιση, την λύπη και το άγχος. Συμπεριλαμβάνεται στην γλώσσα του σώματος και κατά ένα τρόπο, αποτελεί δείκτη μέτρησης της διάθεση του ατόμου.
Κατά γενική ομολογία ο αναστεναγμός προσφέρει ανακούφιση στο άτομο. Επιστημονικές έρευνες έχουν διαπιστώσει ότι η αυξημένη παρουσία του συναντάται πιο συχνά σε συνθήκες ανακούφισης παρά σε στρεσογόνες καταστάσεις. Επίσης έχει φανεί ότι η βαθιά αναπνοή μπορεί να βοηθήσει άτομα με ευαισθησία στο άγχος.
Ο υπερβολικός αναστεναγμός ωστόσο μπορεί να υποδεικνύει ένα υποκείμενο πρόβλημα, όπως έντονο άγχος, οξεία θλίψη ή μία αναπνευστική πάθηση.
Είναι σύνηθες φαινόμενο η παρουσία αναστεναγμού όταν το άτομο βρίσκεται υπό συνθήκες στρες, συνοδευόμενη με σωματικά συμπτώματα όπως ταχυκαρδία, εφίδρωση, πεπτικά προβλήματα κλπ. Το στρες αυξάνει σταδιακά την μυϊκή ένταση και έτσι η αναπνοή γίνεται ακανόνιστη. Ο αναστεναγμός μπορεί να επαναφέρει στα φυσιολογικά επίπεδα το οξυγόνο και το διοξείδιο του άνθρακα, κάτι που οδηγεί σε ένα αίσθημα ανακούφισης.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι αναστεναγμοί μπορεί επίσης να υποδεικνύουν αρνητικά συναισθήματα όπως έντονη στεναχώρια, απόγνωση ακόμα και κατάθλιψη. Μάλιστα, μια μελέτη του 2011 διαπίστωσε ότι υπήρχε έντονος συσχετισμός μεταξύ του αυξημένου αναστεναγμού και τα επίπεδα κατάθλιψης των συμμετεχόντων.
Υπάρχει όμως και η περίπτωση ο αυξημένος αναστεναγμός να εμφανιστεί μαζί με ορισμένες αναπνευστικές παθήσεις, όπως το άσθμα και τη χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ). Μάλιστα εκτός από τον αυξημένο αναστεναγμό, μπορεί να εμφανιστούν και άλλα συμπτώματα – όπως υπεραερισμός ή αίσθηση ότι πρέπει να λαμβάνει περισσότερο αέρα το άτομο.
Επειδή λοιπόν, ο υπερβολικός αναστεναγμός μπορεί να είναι ένας τρόπος του σώματος να αναζητήσει βοήθεια, είναι σημαντικό το άτομο να συμβουλευτεί το γιατρό του όταν αντιμετωπίζει ταυτόχρονα και άλλα συμπτώματα όπως δύσπνοια, ανεξέλεγκτο άγχος, παρατεταμένη θλίψη, τα οποία μπορεί να επηρεάζουν σημαντικά την ζωή του, οργανικά ή/και ψυχολογικά.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
• https://newsroom.ucla.edu/releases/ucla-and-stanford-researchers-pinpoint-origin-of-sighing-reflex-in-the-brain
• https://indianexpress.com/article/lifestyle/health/do-you-sigh-a-lot-heres-what-science-says-it-could-mean-6231393/
• https://psyche.co/ideas/its-not-always-good-to-let-it-all-out-the-perils-of-over-sighing
• Robbins ML, Mehl MR, Holleran SE, Kasle S. Naturalistically observed sighing and depression in rheumatoid arthritis patients: a preliminary study. Health Psychol. 2011;30(1):129-133. doi:10.1037/a0021558
• Vlemincx E, Van Diest I, De Peuter S, Bresseleers J, Bogaerts K, Fannes S, Li W, Van Den Bergh O. Why do you sigh? Sigh rate during induced stress and relief. Psychophysiology. 2009 Sep;46(5):1005-13. doi: 10.1111/j.1469-8986.2009.00842.x. Epub 2009 May 21. PMID: 19497009
• Vlemincx E, Van Diest I, Van den Bergh O. A sigh of relief or a sigh to relieve: The psychological and physiological relief effect of deep breaths. Physiol Behav. 2016 Oct 15;165:127-35. doi: 10.1016/j.physbeh.2016.07.004. Epub 2016 Jul 9. PMID: 27404329.