Από την Επιστημονικά Υπεύθυνη του «Θάλπος Αττικής», Γεωργία Σαντουρτζόγλου
Η 4η Φεβρουαρίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Κατά του Καρκίνου και είναι ξεχωριστή από τις υπόλοιπες Παγκόσμιες Ημέρες, οι οποίες είναι αφιερωμένες σε συγκεκριμένα είδη καρκίνου. Είναι μία ημέρα η οποία καθιερώθηκε από την UICC (Union for International Cancer Control), Παγκόσμια Ένωση κατά του Καρκίνου το 2000. Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου, θεσπίστηκε με βασικό στόχο την ενημέρωση του κοινού για την σοβαρότητα, τον επιπολασμό, την πρόληψη, τη διατροφή, τις απαραίτητες εξετάσεις και τις μεθόδους θεραπείας, σχετικά με τον καρκίνο.
Από το 2016 μέχρι και φέτος, υπάρχει σε εξέλιξη μια τριετής καμπάνια για αυτή την παγκόσμια Ημέρα, με μήνυμα της, το “We can. I can” (Μπορούμε. Μπορώ). Σκοπός αυτής της καμπάνιας, είναι να διερευνήσει πως όλοι μαζί και μεμονωμένα, μπορούν να συμβάλουν στη μείωση του Παγκόσμιου βάρους του Καρκίνου. Η εκστρατεία περιγράφει τις δράσεις που μπορούν να αναλάβουν οι κοινότητες και τα άτομα, για να σώσουν ζωές, επιτυγχάνοντας μεγαλύτερη ισότητα στην περίθαλψη κατά του καρκίνου και καθιστώντας την καταπολέμηση του καρκίνου, προτεραιότητα στα υψηλότερα πολιτικά επίπεδα.
Ας δούμε τι είναι ο καρκίνος;
Είναι μία ασθένεια, που συμβαίνει όταν οι αλλαγές σε μία ομάδα φυσιολογικών κυττάρων μέσα στο σώμα μας, οδηγούν σε ανεξέλεγκτη, μη φυσιολογική ανάπτυξη, σχηματίζοντας ένα κομμάτι που ονομάζεται όγκος, αυτό ισχύει για όλους του τύπους καρκίνου, εκτός από τη λευχαιμία (καρκίνος του αίματος).
Πως χωρίζονται οι όγκοι;
Καλοήθεις: Δεν είναι καρκινικοί και σπάνια απειλούν την ζωή.
Κακοήθεις: Αναπτύσσονται ταχύτερα από τους καλοήθεις όγκους και έχουν την ικανότητα να εξαπλώνονται και να καταστρέφουν τους γειτονικούς ιστούς.
Ποιοι είναι οι κύριοι τύποι καρκίνου;
Καρκίνωμα: Kακοήθες νεόπλασμα επιθηλιακής προέλευσης. Η κακοήθης φύση του καρκινώματος σημαίνει ότι έχει την ιδιότητα να διηθεί παρακείμενους ιστούς και όργανα και να μεθίσταται στους επιχώριους λεμφαδένες μέσω λεμφαγγείων ή μέσω αιμοφόρων αγγείων.
Σάρκωμα: Ένας τύπος κακοήθους όγκου του οστού ή μαλακού ιστού (λίπος, μυς, αιμοφόρα αγγεία, νεύρα). Οι πιο κοινές μορφές είναι το λιποσάρκωμα και το οστεοσάρκωμα.
Λέμφωμα και μυέλωμα: Kαρκίνοι που αρχίζουν στα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος.
Λευχαιμία: Καρκίνος των λευκών αιμοσφαιρίων και του μυελού των οστών, του ιστού που σχηματίζει τα κύτταρα του αίματος.
Καρκίνοι εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού: Γνωστοί ως καρκίνοι του κεντρικού νευρικού συστήματος.
Ο Καρκίνος είναι μία πάθηση για την οποία έχουν ενοχοποιηθεί ποικίλες μεταλλάξεις του γενετικού υλικού. Γι’ αυτό φαίνεται ότι παίζουν καθοριστικό ρόλο, πέραν των γονιδίων και περιβαλλοντικοί παράγοντες, για τους οποίους τόσο τα άτομα, όσο και οι οργανωμένες κοινωνίες, μπορούν να παρέμβουν.
Δεν αναπτύσσουν καρκίνο όλοι οι άνθρωποι με γενετική προδιάθεση και αντίστροφα, ο καρκίνος μπορεί να πλήξει ανθρώπους χωρίς οικογενειακό ιστορικό της νόσου. Η καρκινογένεση, είναι ένα φαινόμενο που απαιτεί χρόνο για να πραγματοποιηθεί και υπάρχουν συνήθως αρκετά στάδια, μέχρι ένα φυσιολογικό κύτταρο να μετατραπεί σε καρκίνωμα.
Παράγοντες που συμβάλλουν στον ανώμαλο πολλαπλασιασμό μπορεί να είναι:
•Ανωμαλίες στο γενετικό υλικό
•Αδυναμία του αμυντικού συστήματος του οργανισμού να καταστρέψει τα παθολογικά κύτταρα.
•Έκθεση σε καρκινογόνα, μικρόβια και ιούς, κληρονομικές προδιαθέσεις, χρήση καπνού, διατροφικές συνήθειες.
Κάποιες προληπτικές προτάσεις:
•Διακοπή καπνίσματος
•Αποφυγή της παχυσαρκίας – υγιεινή διατροφή
•Άσκηση
•Περιορισμός του αλκοόλ
•Αποφυγή έκθεσης στον ήλιο
•Εμβολιασμοί κατά των ιών που προκαλούν καρκίνο
Προληπτικός έλεγχος /Εξετάσεις
Γυναίκες
•Μαστογραφία
•Τεστ Παπανικολάου
Άνδρες
•PSA
Και τα δύο φύλλα μπορούν να προβούν σε εξέταση του παχέος εντέρου και του ορθού.
Η Παγκόσμια Ημέρα Κατά του Καρκίνου είναι μία ευκαιρία να σκεφτείτε τι μπορείτε να κάνετε, να κάνετε μία υπόσχεση και να αναλάβετε δράση.
ΠΗΓΕΣ:
cancer.org & iatropedia.gr
PHOTO CREDIT: Gus Moretta