Πιο επίκαιρη από ποτέ φαίνεται πως είναι η έρευνα του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης για την ψυχολογία των κωμικών ηθοποιών και δη αυτών που ειδικεύονται στο stand up comedy.
Είναι γνωστό άλλωστε ότι πολλοί από τους μεγαλύτερους κωμικούς και ιδιαίτερα οι πλέον ταλαντούχοι και πετυχημένοι επαγγελματικά δεν είναι καθόλου ευχάριστοι στην προσωπική τους ζωή, αποζητούν την απομόνωση και πολλοί εξ αυτών ζουν παρέα με την κατάθλιψη.
Η μελέτη
Οι ερευνητές σχεδίασαν μια έρευνα στην οποία συμμετείχαν 523 κωμικοί (άνδρες-γυναίκες) από τις ΗΠΑ, την Αυστραλία και τη Βρετανία. Στη συνέχεια πραγματοποίησαν την ίδια έρευνα σε 364 ηθοποιούς που δεν δραστηριοποιούνται στην κωμωδία καθώς και σε 831 ανθρώπους που ασκούν μη καλλιτεχνικό ή κάποιο άλλο δημιουργικό επάγγελμα και προχώρησαν στη σύγκριση και ανάλυση των αποτελεσμάτων.
Ψυχωτικοί;
Σύμφωνα με τους ερευνητές οι κωμικοί ηθοποιοί, ιδίως όσοι ασχολούνται το stand-up comedy, συχνά εμφανίζουν ψυχωτικά στοιχεία στην προσωπικότητά τους γεγονός που κατά τους ερευνητές εξηγεί γιατί έχουν αυξημένη ικανότητα να διασκεδάζουν τους ανθρώπους. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι τα δημιουργικά στοιχεία που χρειάζονται σε μια προσωπικότητα για να έχει χιούμορ και να το μεταδίδει, είναι παρόμοια -αν και σε πιο υγιή μορφή- με εκείνα που συναντώνται σε ψυχωτικούς ανθρώπους, όπως όσοι πάσχουν από σχιζοφρένεια και διπολική διαταραχή (μανιοκατάθλιψη).
Τα ευρήματα
Η έρευνα έδειξε ότι οι κωμικοί εμφανίζουν κατά μέσο όρο σε πολύ υψηλότερο βαθμό από τον υπόλοιπο πληθυσμό μια σειρά στοιχείων που θεωρούνται ψυχωτικά στοιχεία μιας προσωπικότητας. Οι ερευνητές εντόπισαν στους κωμικούς την αυξημένη παρουσία νοητικής αποδιοργάνωσης (συχνή διάσπαση της προσοχής και δυσκολία συγκέντρωσης), εσωστρεφή ανηδονία (μειωμένη ικανότητα απόλαυσης, αποφυγή στενών σχέσεων), καθώς και ψυχαναγκαστική αντισυμβατικότητα (εσωτερική παρώθηση για αντικοινωνική συμπεριφορά).
«Αν και η σχιζοφρενική ψύχωση μπορεί να είναι επιζήμια για το χιούμορ, σε μια πιο ήπια μορφή μπορεί να βελτιώσει την ικανότητα των ανθρώπων να συσχετίζουν παράξενα ή ασυνήθιστα πράγματα ή να σκέφτονται έξω από την πεπατημένη, πράγμα που, μεταξύ άλλων δημιουργικών συνεπειών, γεννά το χιούμορ. Οι κωμικοί τείνουν να είναι ελαφρώς απόμακροι, εσωστρεφείς άνθρωποι, που δεν θέλουν πάντα να βρίσκονται με κόσμο και για τους οποίους η κωμωδία είναι μια διέξοδος, ένα είδος αυτοθεραπείας. Προφανώς δεν ανήκουν όλοι οι κωμικοί σε αυτή την κατηγορία, όμως φαίνεται πως όντως υπάρχει μια τάση να έχουν αυτά τα χαρακτηριστικά στην προσωπικότητά τους. Αυτή, άλλωστε, είναι η έννοια του θλιμμένου κλόουν». αναφέρει ο Γκόρντον Κλάριτζ μέλος της ερευνητικής ομάδας που δημοσίευσε την έρευνα της στην επιθεώρηση «British Journal of Psychiatry».