Άρθρα και Έρευνες
Από την Κοινωνική Λειτουργό του «Θάλπος Αττικής», Μαρίνα Νικολάου
Ο εκφοβισμός στα σχολεία είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα που μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες για το γενικό σχολικό κλίμα και για το δικαίωμα των μαθητών να μαθαίνουν σε ένα ασφαλές περιβάλλον χωρίς φόβο. Ο εκφοβισμός μπορεί επίσης να έχει αρνητικές συνέπειες για όλη τη ζωή, τόσο για τους μαθητές που φοβούνται όσο και για τα θύματά τους.
Εκτός από τις άμεσες επιθέσεις, ο εκφοβισμός μπορεί επίσης να είναι πιο έμμεσος, προκαλώντας κοινωνική απομόνωση ενός μαθητή. Τα αγόρια συνήθως ασχολούνται με μεθόδους άμεσου εκφοβισμού, ενώ τα κορίτσια έχει παρατηρηθεί πιο συχνά να ακολουθούν τις πιο λεπτές έμμεσες στρατηγικές, όπως τη διάδοση φημών και την ενίσχυση της κοινωνικής απομόνωσης και σπανιότερα να χρησιμοποιούν τη σωματική βία.
Οι μαθητές που εμπλέκονται σε συμπεριφορές εκφοβισμού, φαίνεται να έχουν ανάγκη να νιώθουν ισχυροί και να «έχουν τον έλεγχο». Φαίνεται ότι νιώθουν ικανοποίηση από την πρόκληση τραυματισμού και ταλαιπωρίας σε άλλους και συχνά υπερασπίζονται τις ενέργειές τους, λέγοντας ότι τα θύματά τους προκάλεσαν με κάποιο τρόπο. Μελέτες δείχνουν ότι τα άτομα που εκφοβίζουν, προέρχονται συχνά από οικογένειες όπου χρησιμοποιείται σωματική τιμωρία, η οποία θεωρείται ένας τρόπος αντιμετώπισης προβλημάτων. Συχνά στα παιδιά αυτά, λείπει η γονική μέριμνα και η ζεστασιά.
Δεδομένης αυτής της κατάστασης, οι αποτελεσματικές παρεμβάσεις πρέπει να αφορούν ολόκληρη τη σχολική κοινότητα και όχι να επικεντρώνονται μόνο στους θύτες και στα θύματα.
Οι γονείς συχνά δε γνωρίζουν το πρόβλημα εκφοβισμού και μιλάνε γι’ αυτό με τα παιδιά τους, μόνο σε περιορισμένο βαθμό.
Εάν είστε γονέας και υποπτεύεστε ότι το παιδί σας έχει υποστεί σχολικό εκφοβισμό:
- Θα παρατηρήσετε ότι ίσως παρουσιάζει κάποιες αλλαγές στη συμπεριφορά του. Αλλαγές όπως οι διαταραχές στον ύπνο και το φαγητό του, αλλαγές στη διάθεσή του, πτώση των σχολικών επιδόσεων, σχολική φοβία, απομάκρυνση από φίλους, λύπη, κόπωση .
- Προσπαθήστε να παραμείνετε ψύχραιμοι, μετά το περιστατικό και συμβουλέψτε το παιδί σας να κάνει το ίδιο. Εάν βρεθεί ξανά σε παρόμοια κατάσταση, αναφέρετέ του ότι πρέπει να απομακρυνθεί αμέσως και ότι αυτό δεν είναι ντροπή. Επίσης, ότι δεν πρέπει να αμυνθεί γιατί η βία δεν είναι η λύση της βίας.
- Παροτρύνετέ το να μοιραστεί τη δυσάρεστη εμπειρία που έζησε με άτομα που εμπιστεύεται: φίλοι, συμμαθητές, συγγενείς, καθηγητές του σχολείου, ψυχολόγος του σχολείου (αν υπάρχει ) κ.α. Είναι σημαντικό το παιδί σας να μην απομονώνεται και να περνά περισσότερο χρόνο με ανθρώπους που το κάνουν να αισθάνεται καλά με τον εαυτό του. Συχνά, οι μαθητές έχουν την εντύπωση ότι οι ενήλικες δε μπορούν να βοηθήσουν, αυτός ίσως είναι και ο λόγος που συχνά τα περιστατικά δεν αναφέρονται στους γονείς ή στους καθηγητές.
- Αναφέρετε το περιστατικό στο Διευθυντή του σχολείου.
- Προσπαθήστε να πείσετε το παιδί σας ότι δεν είναι υπεύθυνο αυτό για τη βίαιη συμπεριφορά εις βάρος του και ότι δε μπορεί να ορίσει τη συμπεριφορά των άλλων. Ορίζει όμως το πως θα αντιδράσει το ίδιο, σε αυτό που του συμβαίνει. Δε θα πρέπει οι γονείς να ενθαρρύνουν ένα παιδί να εκδικηθεί ή να χτυπήσει ένα άλλο.
- Ως γονείς ενθαρρύνετε την ενασχόληση του παιδιού σας με τον αθλητισμό. Ο αθλητισμός θα το δυναμώσει ψυχικά και σωματικά.
- Δείξτε του πως μπορεί να κάνει νέους φίλους και πως μπορεί να κοινωνικοποιηθεί σωστά, μέσω δράσεων όπως για παράδειγμα ο εθελοντισμός.
Ένα ολοκληρωμένο σχέδιο παρέμβασης που περιλαμβάνει όλους τους μαθητές, τους γονείς και το προσωπικό του σχολείου, είναι υποχρεωμένο να εξασφαλίσει ότι όλοι οι μαθητές μπορούν να μάθουν σε ένα ασφαλές περιβάλλον χωρίς φόβο.
Μπορείτε να απευθυνθείτε:
- Η Γραμμή 11525 της Ένωσης «Μαζί για το Παιδί» . Είναι μια τηλεφωνική γραμμή βοήθειας που απευθύνεται σε γονείς, εκπαιδευτικούς, παιδιά και εφήβους.
- Εθνική γραμμή SOS 1056 του «Χαμόγελο του Παιδιού»
- Ελληνική Αστυνομία- Τμήμα Ανηλίκων της Διεύθυνσης Ασφαλείας Αττικής (τηλέφωνο : 210 647 6270 – 210 647 6271).
- Ευρωπαϊκή Γραμμή Υποστήριξης για παιδιά και εφήβους 116111 του «Χαμόγελο του Παιδιού»
- Γραμμή της Μονάδας Εφηβικής Υγείας Μ.Ε. Υποστηρίζω 8001180015
PHOTO CREDIT: Kat-J-NPmR0RblyhQ
