Ψυχικές Διαταραχές
Αυτό που αντικρίζουμε στον καθρέφτη επηρεάζεται άμεσα από το πώς αισθανόμαστε για τον εαυτό μας. Τα αρνητικά μηνύματα που λαμβάνουμε στη ζωή μας από τους άλλους, καθώς και από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης μπορούν να κάνουν αυτή την υπόθεση ιδιαίτερα ευάλωτη. Για να δημιουργήσουμε μια θετική εικόνα για το σώμα μας απαιτείται να είμαστε σε θέση να ενσωματώσουμε τα συναισθήματά μας για τον εαυτό μας με τα μηνύματα εκείνα που λαμβάνουμε από τους άλλους.
Όταν δυσκολευόμαστε νασυμφιλιώσουμε αυτά που αισθανόμαστε με τις εξωτερικές επιρροές, είναι πολύ πιθανό να βιώνουμε ανασφάλεια στην κοινωνική μας ζωή, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει άγχος, ακόμα και να παραλύσει την συνείδησή μας. Ωστόσο είναι δύσκολο να διατηρήσουμε μιασταθερά θετική εικόνα για το σώμα μας διότι πολύ εύκολα με κάποια σχόλια μπορεί να διαταραχτεί.
Προτού όμως ξεκινήσουμε την διαδικασία διαμόρφωσης και υιοθέτησης της θετικής εικόνας για το σώμα μας, ας αναρωτηθούμε τα εξής:
- Είμαι επικριτικός με τον εαυτό μου;
- Είμαι τελειομανής;
- Συγκρίνω τον εαυτό μου με άλλους ανθρώπους;
- Κρίνω τους άλλους ανθρώπους για την εμφάνισή τους;
- Τι μηνύματα για την εμφάνισή μου έχω λάβει από την οικογένειά μου, τους συμμαθητές, και την κοινωνία που με περιβάλλει;
Δίνοντας απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα κανείς μπορεί να προβληματιστεί και να αναθεωρήσει ίσως κάποιες σκέψεις του.
Έπειτα, απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχή ολοκλήρωση της διαδικασίας υιοθέτησης θετικής εικόνας για το σώμα μας αποτελεί η ύπαρξη αυτοεκτίμησης, θετικής στάσης και συναισθηματικής σταθερότητας.
Η αυτοεκτίμηση πηγάζει από την αξιολόγηση της προσωπικότητάς μας καθώς αντιλαμβανόμαστε ότι οι άλλοι εκτιμούν και απολαμβάνουν την παρέα και την βοήθειά μας. Εάν, όμως, άν κρίνουμε αρνητικά την προσωπικότητά μας, αναγκαζόμαστε να στηριχτούμε στους τρόπους εκείνους με τους οποίους θα καταφέρουμε να δημιουργήσουμε θετικό αντίκτυπο στους άλλους.
Όσον αφορά την θετική στάση πρόκειται για την αποδοχή των δυνάμεων αλλά και των ορίων μας. Η αρνητική στάση οδηγεί στα αντίθετα αποτελέσματα, όπου συγκρινόμαστε με τους άλλους και ταυτόχρονα κρίνουμε αυστηρά τους εαυτούς μας. Παράδειγμα τέτοιων συμπεριφορών αποτελούν τα άτομα που υποφέρουν από ανορεξία.
Η τελειομανία προκαλεί αρνητικά συναισθήματα για την εικόνα μας αφού συμβάλει στην διαμόρφωση ιδανικώντων οποίων η επιτυχία και διατήρηση είναι καταδικασμένα να αποτύχουν.
Όταν συγκρίνουμε τον εαυτό μας με τους άλλους είναι εξαιρετικά πιθανό να τον αξιολογήσουμε πολύ αυστηρά, γεγονός που μπορεί να λειτουργήσει μόνο εναντίον μας.
Τέλος, η συναισθηματική σταθερότητα πηγάζει από την ικανότητά μας να διατηρήσουμε μια σύνδεση ανάμεσα στα συναισθήματα, τις σκέψεις και τις επιθυμίες μας. Μόνο έτσι όταν δεχόμαστε αρνητική κριτική για το σώμα μας θα είμαστε σε θέση να την αντιμετωπίσουμε χωρίς να μας επηρεάσει το πώς αντιλαμβάνονται οι άλλοι την πραγματικότητα για εμάς.
Ωστόσο, τα στερεότυπα που υπάρχουν στην σημερινή κοινωνία καθιστούν όλο και πιο ευάλωτη την ικανότητα να διατηρήσει κανείς μια θετική εικόνα για το σώμα του. Για παράδειγμα, το στερεότυπο των φύλων παρουσιάζει αντικρουόμενα μηνύματα. Η γυναίκα οφείλει να είναι σεξουαλικά ελκυστική για το αρσενικό γένος αλλά η εμφάνισή της δεν πρέπει είναι πολύ σεξουαλική.
Είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε ότι οι στάσεις μπορούν να αλλάξουν. Μπορούμε να μάθουμε να είμαστε λιγότερο επικριτικοί και τελειομανείς και να αποφεύγουμε τις συγκρίσεις. Μπορούμε να μάθουμε να αντιστεκόμαστε στα στερεότυπα και να αξιολογούμε τα εσωτερικά γνωρίσματα του εαυτού μας και των άλλων. Μπορούμε να επιλέξουμε φίλους οι οποίοι αξιολογούν την προσωπικότητά μας και όχι την εμφάνισή μας. Μπορούμε, επίσης, να επιτρέψουμε στον εαυτό μας να υιοθετήσει ένα στιλ ντυσίματος με το οποίο θα αισθάνεται καλά.
Να θυμάσαι πως πρόκειται για την εικόνα που εμείς διαμορφώνουμε στο μυαλό μας για εμάς και είμαστε υπεύθυνοι να την δημιουργήσουμε.
Elizabeth Halsted, κλινική ψυχολόγος και ψυχαναλύτρια
