Καλή Ψυχική υγεία
από την εργοθεραπεύτρια του “Θάλπος Αττικής” Βασιλική Μωραΐτη
Η ολοένα αυξανομένη εμφάνιση της Διαταραχής Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ) έχει καταστήσει αναγκαία την ανάπτυξη περισσότερων μορφών παρέμβασης τόσο στην παιδική όσο και στην ενήλικη ζωή των ατόμων με ΔΑΦ. Πιο συγκεκριμένα σε διεθνές επίπεδο 1 στα 59 παιδιά ανήκουν στο φάσμα ενώ όσον αφορά την Ελλάδα τα δεδομένα δείχνουν πως σε κάθε 100.000 γεννήσεις, 700-1000 παιδιά εμφανίζουν την διαταραχή (Σερετόπουλος, Λάμνισος, & Γιαννακού, 2019).
Οι πρώτες παρεμβάσεις εφαρμόζονται συνήθως στην πρώτη παιδική ηλικία, όταν η διαταραχή γίνει αντιληπτή από το οικογενειακό περιβάλλον. Ωστόσο, πολλές φορές απαιτείται περαιτέρω υποστήριξη του ατόμου, μετά το πέρας της παιδικής ηλικίας, όταν το άτομο χρειάζεται να αναλάβει διαφορετικούς ρόλους, όπως για παράδειγμα αυτόν του φοιτητή ή του εργαζόμενου ή ακόμα και όταν οι γονείς δεν δύνανται λόγω ηλικίας ή ασθενείας να υποστηρίξουν το παιδί τους στην ενήλικη ζωή του. Έτσι λοιπόν κρίνεται αναγκαία η υποστήριξη του ατόμου, με τρόπους τέτοιους που θα τον βοηθήσουν να είναι αυτόνομο και να έχει μια ικανοποιητική καθημερινότητα για το υπόλοιπο της ενήλικης ζωής του.
Έτσι λοιπόν, μέσα σε αυτό το πλαίσιο της υποστήριξης, σημαντικό ρόλο κατέχει και η επιστήμη της Εργοθεραπείας.
Τι είναι όμως η Εργοθεραπεία και πως μπορεί να βοηθήσει τους ενήλικες που βρίσκονται στο φάσμα;
Η Εργοθεραπεία ανήκει στις επιστήμες υγείας, και έχει ως βασικό στόχο την προώθηση της ανεξαρτησίας του ατόμου μέσα από την χρήση σκόπιμων δραστηριοτήτων. Οι Εργοθεραπευτές αξιολογούν τις δεξιότητες του ατόμου (αισθητικές, κινητικές, γνωστικές, ψυχοσυναισθηματικές,) που απαιτούνται για την συμμετοχή στις διάφορες δραστηριότητες της καθημερινότητας και καθορίζουν τα δυνατά και αδύναμα σημεία που μπορεί να επηρεάζουν την ολοκλήρωση μιας δραστηριότητας.
Οι Εργοθεραπευτές σχεδιάζουν το θεραπευτικό πρόγραμμα ανάλογα με τις ανάγκες του ατόμου με ΔΑΦ στους διάφορους τομείς της λειτουργικότητας. Μερικά παραδείγματα τομέων που μπορούν να παρέμβουν οι Εργοθεραπευτές σε άτομα που ανήκουν στο φάσμα είναι:
Δραστηριότητες Καθημερινής Ζωής: εκπαίδευση σε δεξιότητες φαγητού, χρήσης τουαλέτας, μπάνιου και προσωπικής υγιεινής.
Εργασία/ Παραγωγικότητα: ένταξη σε εργαστήρια επαγγελματικής κατάρτισης και δημιουργικής απασχόλησης, εκπαίδευση σε δεξιότητες που χρειάζονται στην εργασία, διαχείριση χρημάτων, εφαρμογή εξατομικευμένων προγραμμάτων επαγγελματικού προσανατολισμού ή προσαρμογές στον χώρο εργασίας ανάλογα με τις κινητικές και αισθητηριακές ανάγκες του ατόμου.
Κοινωνικές Δεξιότητες: προγράμματα εκπαίδευσης σε κοινωνικές δεξιότητες, απαιτούμενες για τις διαπροσωπικές σχέσεις, τον χώρο εργασίας και την συμμετοχή στην κοινότητα.
Διαχείριση Ελεύθερου χρόνου: παροχή ευκαιριών για διαχείριση του ελεύθερου χρόνου, ενίσχυση προσωπικών ενδιαφερόντων και ανάπτυξη δημιουργικών ενδιαφερόντων (AOTA,2018).
Η επιστήμη της Εργοθεραπείας είναι θεμελιώδους σημασίας για την ανάπτυξη και ενίσχυση δεξιοτήτων σε άτομα με διαταραχή αυτιστικού φάσματος όλων των ηλικιών. Ακόμα και αν τα άτομα στο φάσμα του αυτισμού αντιμετωπίζουν προκλήσεις καθ ‘όλη τη διάρκεια της ζωής τους, οι Εργοθεραπευτές είναι σε θέση να παρέχουν υποστήριξη σε οποιοδήποτε στάδιο της ζωής των ατόμων με στόχο την εξασφάλιση της ανεξαρτησίας και την απόκτηση ενός ικανοποιητικού βιοτικού επίπεδου.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
American Occupational Therapy Association (2018). Occupational Therapy’s Role with Autism. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2021 από: https://www.aota.org/-/media/corporate/files/aboutot/professionals/whatisot/cy/fact-sheets/autism%20fact%20sheet.pdf
Σερετόπουλος, Κ., Λάμνισος, Δ. & Γιαννακού, Κ. (2019). Η επιδημιολογία των διαταραχών του φάσματος του αυτισμού. Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής, 37 (2), 169-180. Ανακτήθηκε από: https://www.mednet.gr/archives/2020-2/pdf/169.pdf
Photo by Ryoji Iwata on Unsplash
