Καλή Ψυχική υγεία
από την ψυχολόγο του “Θάλπος Αττικής” Μαρία Μακριδάκη
Η συγχώρεση δεν είναι ένδειξη προσωπικής αδυναμίας, το αντίθετο, απαιτεί εσωτερική δύναμη. Δεν είναι εύκολη γιατί απαιτεί να αφήσεις πίσω σου παγιωμένες πεποιθήσεις και συμπεριφορές. Συγχώρεση όμως δεν σημαίνει ότι δικαιολογείς, ξεχνάς ή αρνείσαι μια συμπεριφορά και τις συνέπειές της.
Η σχολική κοινωνία προσομοιάζει την ευρύτερη κοινωνία μας και είναι σημαντικό να ξεκινήσουμε αλλαγές μέσα στην σχολική κουλτούρα για να βρουν εφαρμογή αργότερα στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο. Μια σημαντική αλλαγή στο σχολικό περιβάλλον σχετικά με τη διαχείριση της παραβατικότητας έχει άμεση συνάρτηση με το ρόλο και τη διαδικασία της συγχώρεσης. Άλλωστε η κοινωνική παιδαγωγική και ο ανθρωπισμός στην εκπαίδευση που επενδύουν στην κοινωνική και συναισθηματική αγωγή στο σχολείο, είναι ο δρόμος που δείχνει και η UNESCO για το σχολικό περιβάλλον με στόχο τη μείωση της παραβατικότητας εντός αυτού (Δραγώνα-Μονάχου, 1990).
Η εκπαίδευση στη συγχώρεση προωθεί την ανάπτυξη θετικών σχέσεων μεταξύ των μαθητών, καλό ψυχολογικό κλίμα εντός των τάξεων και φέρνει τη λειτουργική διαχείριση της σύγκρουσης (Παπαδοπούλου 2013). Η έννοια της διαπροσωπικής συγχώρεσης μπορεί να γίνει κατανοητή και να διδαχτεί στην προεφηβεία (Freedman, 2007).
Για να αλλάξει και να προσαρμοστεί η σχολική κουλτούρα, όμως, ως προς τη λειτουργική διαχείριση των συγκρούσεων μέσω της διαδικασίας της συγχώρεσης, θα πρέπει και η κουλτούρα των διοικούντων και διδασκόντων να είναι αντίστοιχη. Η μάθηση έρχεται και μέσα από τη μίμηση του προτύπου. Μέσα από το παράδειγμα των ενηλίκων εντός του σχολείου και του μεταξύ τους θετικού, δίκαιου και λειτουργικού κλίματος για να δείξουν το δρόμο. Φυσικά ο δρόμος προς τη συγχώρεση δεν είναι εύκολος, αν όμως είναι παρατηρήσιμη συμπεριφορά στο περιβάλλον δρα ωσμωτικά και στους μαθητές.
Η συγχώρεση ξεκινά ως προσωπική υπόθεση και ατομική διεργασία. Προϋποθέτει ότι γνωρίζεις πως σε έχει κάνει να νιώθεις μια κατάσταση, δεν αρνείσαι τα δύσκολα συναισθήματα, δεν εξωραΐζεις καταστάσεις, δεν ξεχνάς, ξέρεις ότι δεν σημαίνει καταναγκαστική συμφιλίωση με έναν κακοποιητή. Η εκδικητικότητα όμως είναι τοξική όπως και η μη λειτουργική εκτόνωση του θυμού. Η διεργασία της συγχώρεσης σου επιτρέπει να προχωρήσεις, να μην αναλώνεσαι και να αποβάλεις από μέσα σου την τοξικότητα.
Μια κοινωνία τόσο σημαντική για το μέλλον όπως η σχολική μπορεί να είναι ο φάρος για την αλλαγή. Η κουλτούρα της συναισθηματικής αποδοχής, της κοινωνικής συμφιλίωσης είναι η ελπίδα για το κοινωνικό μέλλον. Φυσικά οι αλλαγές δεν γίνονται από τη μία μέρα στην άλλη, ούτε είναι εύκολη υπόθεση. Χρειάζεται χρόνο για να χτιστούν και να γίνουν κομμάτι της σχολικής καθημερινότητας.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
https://greatergood.berkeley.edu/article/item/nine_steps_to_forgiveness
https://greatergood.berkeley.edu/article/item/3_ways_to_foster_a_forgiving_school
https://www.researchgate.net/publication/337946330_E_didaktike_tes_synchoreses
