Από την Κοινωνική Λειτουργό του Θάλπος Αττικής, Μαρίνα Νικολάου
Οι κρίσεις πανικού πλήττουν ολοένα και μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού. Σημαντική είναι η αύξηση των κρίσεων τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας σε ποσοστό 20-25 % όπως διαπιστώνει ο αναπληρωτής καθηγητής ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων κ. Πέτρος Σκαπινάκης.
Η Ελλάδα λόγω της συγκεκριμένης οικονομικής κατάστασης αποτελεί προνομιακό πεδίο ανάπτυξης στρεσογόνων παραγόντων λόγω των υψηλών ποσοστών ανεργίας, της φτώχειας, της μείωσης των εισοδημάτων κ.α. Εκτιμάται ότι το 80% του πληθυσμού έχει βιώσει έστω μία φορά στη ζωή του κάποιας μορφής κρίσης πανικού και πιθανά να μην επαναλήφθηκε. Υπολογίζεται ότι περίπου το 4% του παγκόσμιου πληθυσμού υποφέρει από επαναλαμβανόμενες κρίσεις πανικού. Αυτό το ποσοστό εμφανίζεται 2-3 φορές συχνότερα σε γυναίκες με ηλικία από 20-45 ετών περίπου σε σύγκριση με τους άντρες.
Τα μεγάλα ποσοστά που προκύπτουν από τις έρευνες μαρτυρούν ότι οι κρίσεις πανικού είναι η σύγχρονη μάστιγα που πλήττει τους ανθρώπους. Αρχικά, ο τρόπος που εκδηλώνεται ποικίλλει από άτομο σε άτομο. Τα άτομα που βιώνουν μία κρίση πανικού πιστεύουν ότι κάτι άσχημο θα τους συμβεί με αποτέλεσμα όλη αυτή η αγωνία και ο φόβος να σωματοποιούνται και να εκδηλώνονται μέσω του ακανόνιστου χτύπου της καρδιάς, της έντονης εφίδρωσης, του μουδιάσματος, του τρέμουλου, της αίσθησης δύσπνοιας ή ασφυξίας και άλλων τέτοιων συμπτωμάτων. Συχνά αναφέρουν «Έτσι ξαφνικά ένιωσα μία έντονη δυσφορία», «Αισθανόμουν ότι θα πεθάνω», «Θα λιποθυμούσα», «Χανόμουν». Η κρίση μπορεί να κρατήσει από μερικά λεπτά έως και μία ώρα περίπου. Αυτό το χρονικό διάστημα είναι πάρα πολύ έντονο και δυσάρεστο για τον άνθρωπο που το βιώνει. Έρευνες υποστηρίζουν ότι το 50% των περιπτώσεων που παθαίνουν κρίση πανικού απευθύνονται σε καρδιολόγο λόγω του πόνου στο στέρνο και της αύξησης του καρδιακού παλμού.
Ο πανικός είναι μίμος και παρουσιάζει τα συμπτώματα που φοβόμαστε πιο πολύ, δίνει δηλαδή υπόσταση και μετουσιώνει τον φόβο μας μέσα μας. Το μυαλό παγιδεύει το σώμα. Σε αυτό το σημείο είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι προκειμένου να αντιμετωπιστεί, πρέπει αρχικά να μειώσουμε τον κίνδυνο στο μυαλό μας ότι κάτι θα πάθουμε γιατί η κρίση πανικού δεν αποτελεί παθολογικό φαινόμενο, δηλαδή δεν προκαλείται στο σώμα μας μόνη της ,αντίθετα εμείς την προκαλούμε. Πρόκειται για έναν ψευδή συναγερμό κινδύνου στον οργανισμό μας.Η κρίση πανικού δεν είναι αναίτια, υπάρχει ένα ή και περισσότερα στρεσογόνα ερεθίσματα που πυροδοτούν το επεισόδιο. Συσσωρεύονται καταπιεσμένα αρνητικά συναισθήματα (π.χ. άγχος, φόβος) μέσα μας και διοχετεύονται μέσα από την εκδήλωση της κρίσης πανικού. Μπορεί πιο εύκολα να εμφανιστεί σε μεταβατικά στάδια της ζωή μας που μας δημιουργούν αγωνία και άγχος όπως είναι οι πανελλήνιες εξετάσεις στο σχολείο, η εγκυμοσύνη ή η γέννα, ο γάμος, η αλλαγή εργασιακού περιβάλλοντος ή η απομάκρυνση μας από τον εργασιακό τομέα, η απόλυση κ.α.
Μην συμβιβάζεστε με την φοβία και προσπαθήστε να μην ανακυκλώνετε στο μυαλό σας αυτή την άσχημη εμπειρία που μπορεί να βιώσατε γιατί είναι πολύ εύκολο να βρεθείτε σε ένα φαύλο κύκλο όπου ο φόβος ότι θα έρθει ξανά η κρίση, να είναι η ίδια η κρίση πανικού. Την ώρα που βρισκόμαστε σε αυτή την κατάσταση είναι καλό να έχουμε στο μυαλό μας ότι τα συμπτώματα δεν είναι επικίνδυνα από μόνα τους και ότι πρέπει να κάνουμε υπομονή μερικά λεπτά . Αν μας έχει συμβεί ξανά, φέρνουμε στη μνήμη μας την προηγούμενη φορά και θυμόμαστε ότι πέρασε μέσα σε 15-20 λεπτά και δεν πάθαμε κάτι, άρα και τώρα κάτι παρόμοιο θα συμβεί. Συνεχίζουμε κανονικά να κάνουμε όποια δραστηριότητα είχαμε προκειμένου το μυαλό μας να είναι απασχολημένο με κάτι και ταυτόχρονα να είναι σε εγρήγορση. Αν δεν επιθυμούμε να συνεχίσουμε την δραστηριότητα που κάνουμε γιατί είναι εκείνη η οποία μας δημιουργεί άγχος, μια καλή και ωφέλιμη τεχνική είναι να κλείσουμε τα μάτια μας και να αναπνέουμε αργά. Αν οι κρίσεις είναι συχνές είναι καλό να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό, συζητήστε γι’ αυτά που σας συμβαίνουν με άτομα του περιβάλλοντός σας, επιλέξτε την σωματική άσκηση και προσπαθήστε να έρθετε πιο κοντά με αυτό που βιώνετε μέσω της γνώσης.
Μπορείτε να ενημερωθείτε περαιτέρω από αρμόδιους φορείς όπως στο www.panikos.gr
Photo credit: Gabriel Matula