Άρθρα και Έρευνες
από την κοινωνική λειτουργό του “Θάλπος Καλαμάτας” Αρετή Γλέζου
Πρόπλασμα κάθε ανθρώπινης κοινωνίας είναι η ομάδα και ο πυρήνας της ομάδας είναι το άτομο.
Ως ομάδα, δίνοντας έναν γενικό ορισμό, χαρακτηρίζεται μια συνάθροιση ατόμων στην οποία κάθε άτομο έχει συνείδηση της παρουσίας των άλλων, αλληλεπιδρά μαζί τους, δέχεται ότι έχει δικαιώματα και υποχρεώσεις ως μέλος, μοιράζεται μια κοινή ταυτότητα, θέτει στόχους και παράλληλα μαθαίνει τη σημασία που έχει η αλληλεπίδραση και η αλληλεξάρτηση με τα υπόλοιπα μέλη.
Κάθε ομάδα είναι διαφορετική, όπως και κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός, μιας και έχει διαφορετική προσωπικότητα, φυλή, γένος, κουλτούρα, ευφυΐα, ύψος, βάρος κλπ. Κατά τον ίδιο τρόπο υπάρχουν χαρακτηριστικά που διαφοροποιούν τις ομάδες, αφού επιδρούν στον τρόπο που αυτές λειτουργούν και αποδίδουν.
Ωστόσο, υπάρχουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά που αναπτύσσονται σταδιακά και αποτελούν ισχυρό δεσμό για την δυναμική της ομάδας. Μερικά από αυτά είναι οικειότητα, εμπιστοσύνη, υποστήριξη, αμοιβαιότητα, η επίτευξη του στόχου θέτοντας κοινούς σκοπούς κ.α.
Η δημιουργία και η ανάπτυξη ομάδων σε Μονάδες ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης, είναι μεγίστης σημασίας για τους λήπτες. Έχουν στόχο την απόκτηση/ενίσχυση και διατήρηση δεξιοτήτων και δυνατοτήτων για την επίτευξη του καλύτερου δυνατού επιπέδου ανεξάρτητης λειτουργίας των μελών. Συμβάλλουν στην έκφραση συναισθημάτων, την κοινωνικοποίηση και την επικοινωνία και δημιουργούν ένα αίσθημα ασφάλειας στα μέλη.
Οι ομάδες είναι σημαντικές διότι τα μέλη μαθαίνουν να πράττουν μέσα σε «όρια» και «κανόνες», όπου θέτονται εξ΄ αρχής από τους ίδιους. Επίσης, μέσα από τη διεξαγωγή τους διακρίνεται ο ρόλος που κάθε φορά έχει το κάθε μέλος.
Τα μέλη βρίσκονται μαζί μέσω της κοινής ομαδικής τους ταυτότητας και μοιράζονται σκοπό και στόχους οι οποίοι κατακτιούνται μέσω της αλληλεπίδρασης και της κοινής εργασίας. Κάθε ομάδα είναι μοναδική.
Στα πλαίσια της αποασυλοποίησης και κοινωνικής επανένταξής, πραγματοποιούνται ομάδες ενοίκων, ενταγμένες στο ημερήσιο πρόγραμμα λειτουργείας των Μονάδων Ψυχικής Υγείας.
Οι ομάδες αυτές ενισχύουν τη λειτουργική ικανότητα των ατόμων καθώς και ενδυναμώνουν τη μνήμη (μέσω της ενεργούς συμμετοχής των μελών και της μεταξύ τους αλληλεπίδρασης), την οπτικοχωρητική ικανότητα, τη γλωσσική ευχέρεια και τις εκτελεστικές λειτουργείες.
Στη Μονάδα Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης «Θάλπος» Καλαμάτας, διεξάγονται ομάδες οι οποίες στοχεύουν σε όλα τα παραπάνω και είναι προσαρμοσμένες τόσο στις ανάγκες, όσο και στις δυνατότητες των ενοίκων.
Οι ομάδες ποικίλουν. Ενδεικτικά:
- Ομάδα δημιουργικής απασχόλησης (ζωγραφική, κατασκευές, χειροτεχνίες, χαρτοκοπτική κ.α)
- Ομάδα ζαχαροπλαστικής/μαγειρικής
- Ομάδα λογοτεχνίας
- Ομαδικά παιχνίδια (παιχνίδια γνωστικού περιεχομένου, εξάσκηση λεπτής κινητικότητας και γνωστικών δεξιοτήτων)
- Ομάδα κηπουρικής
Στα πλαίσια ομαδικού πνεύματος και αλληλεπίδρασης, γίνονται προβολές ντοκιμαντέρ, ελληνικού κινηματογράφου, βουβού κινηματογράφου.
Οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας, μέσα από τις ομάδες, «λαμβάνουν» συμπεριφορές, τις αξιολογούν και στη συνέχεια προετοιμάζουν από πλευράς τους τις επόμενες, δομημένες συναντήσεις, έχοντας δημιουργήσει ένα κλίμα εμπιστοσύνης μεταξύ θεραπευτών και θεραπευόμενων.
Παραθέτοντας λοιπόν όλα τα παραπάνω, γίνετε αντιληπτό πως οι ομάδες λειτουργούν ως μικρόκοσμοι στους οποίους εκδηλώνονται λειτουργικές και μη, συμπεριφορές.
Βρείτε την ομάδα που σας ταιριάζει και σας αντιπροσωπεύει, γίνετε μέλη, και απολαύστε το ταξίδι μέσα από τη συμμετοχής σας.
Αναφορά στις ομάδες της Μονάδας «Θάλπος» Καλαμάτας
Βιβλιογραφία:
Douglas T.(1997). Η επιβίωση στις ομάδες. Βασικές αρχές της συμμετοχής σε ομάδες. Εκδ. Ελληνικά γράμματα
Ναυρίδης Γ. Κ.(2005). Ψυχολογία των ομάδων. Κλινική ψυχοδυναμική προσέγγιση. Εκδ. Παπαζήση
Photo by Beth Macdonald on Unsplash
