Καλή Ψυχική υγεία
από την ψυχολόγο του “Θάλπος Αττικής’” Μαρία Μακριδάκη
Το άγγιγμα είναι η πρώτη αίσθηση που αποκτάμε, μια άμεση αυτόματη σύνδεση με τον κόσμο στον οποίο ερχόμαστε. Αρχίζουμε να δεχόμαστε απτικά σήματα ακόμα και πριν από τη γέννηση μας εφόσον οι δονήσεις του καρδιακού παλμού της μητέρας γίνονται αισθητοί στο έμβρυο μέσω του αμνιακού υγρού. Όταν γεννηθούμε, το άγγιγμα της μητέρας είναι εκείνο που μας δημιουργεί ασφάλεια και μας πρωτομαθαίνει τον κόσμο. Το άγγιγμα παίζει κρίσιμο ρόλο στη σχέση γονέα-παιδιού από την αρχή.
Ευρύτερα και καθημερινά μεγαλώνοντας, μέσα από το άγγιγμα, παίρνουμε πληροφορίες για το περιβάλλον και τον κόσμο μας σε μια προσπάθεια να τον αποκωδικοποιήσουμε και να τον οικειοποιηθούμε.
Είναι γεγονός ότι οποιαδήποτε κοινωνική αλληλεπίδραση ουσίας ή διάρκειας συμπεριλαμβάνει κάποιο είδος σωματικής επαφής. Πχ μια χειραψία, ένα φιλικό άγγιγμα, μια αγκαλιά. Φυσικά το είδος της σωματικής επαφής στις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις μας καθορίζεται όχι μόνο από το πώς μεγαλώσαμε αλλά σε μεγάλο βαθμό και από την κουλτούρα μας. Όπως επίσης καθορίζεται και από το πώς και τί ορίζουμε ως τον προσωπικό μας χώρο, που και αυτός εν μέρη καθορίζεται από την κουλτούρα και το οικογενειακό περιβάλλον.
Τα όρια του προσωπικού χώρου μας και το είδος της επαφής τροποποιούνται ανάλογα με το πρόσωπο απέναντί μας. Υπάρχει η επαφή γνωριμίας, η φιλική ή γνώριμη επαφή και φυσικά η διαπροσωπική, σεξουαλική επαφή που όλες έχουν διαφορετικά επίπεδα προσωπικής άνεσης. Μέσα από το άγγιγμα, ερχόμαστε σε επαφή με άλλους ανθρώπους και επικοινωνούμε μη λεκτικά, εκφράζοντας συναισθήματα. Μπορούμε να δημιουργήσουμε ή να αισθανθούμε εμείς αν είμαστε οι αποδέκτες του αγγίγματος, ένα φιλικό, ασφαλές και χαλαρωτικό περιβάλλον. Η σωματική επαφή είναι τρόπος στήριξης σε μια δύσκολη στιγμή χωρίς να χρειαστούν λέξεις. Τρόπος έκφρασης της αγάπης και εμβάθυνσης της σύνδεσης και της σχέσης μας με τους άλλους.
Βέβαια γράφοντας αυτές τις γραμμές εν μέσω μιας παγκόσμιας πανδημίας που ως προστατευτικό μέσο έχει την αποφυγή της σωματικής επαφής τουλάχιστον ως μέσο χαιρετισμού, οι σκέψεις που έρχονται στο μυαλό είναι το πως αυτή η νέα πραγματικότητα που ίσως ήρθε για να μείνει για πολύ περισσότερο από ότι αρχικά νομίζαμε θα επηρεάσει και θα καθορίσει το μέλλον της καθημερινής επαφής μας μέσω του αγγίγματος και τι αυτό θα σημαίνει για τη συναισθηματική μη λεκτική επικοινωνία μας.
Η σωματική επαφή δεν είναι μόνο επικοινωνία, είναι ανθρώπινη ανάγκη, και όσο και αν οι καιροί επιτάσσουν τροποποιήσεις και αποστάσεις για την προστασία της δημόσιας υγείας πάντα θα προσπαθούμε να υπερκεράσουμε τα εμπόδια βρίσκοντας δημιουργικούς αλλά ασφαλείς τρόπους επαφής. Σκεφτείτε την εφευρετικότητα κάποιων παππούδων στο εξωτερικό που δημιούργησαν στολές από νάιλον για να αγκαλιάσουν τα εγγόνια τους ή τον εναλλακτικό τρόπο χειραψίας που έχει μπει πια στη ζωή μας ενώνοντας τους αγκώνες μας.
Βιβλιογραφία
https://www.psychologytoday.com/us/articles/201303/the-power-touch
Photo by Artyom Kabajev on Unsplash
