από την εργοθεραπεύτρια του “Θάλπος Αττικής” Βασιλική Mωραΐτη
Μιλώντας για διατροφική διαταραχή, συχνά ο νους μας πάει κατευθείαν σε μια διαταραχή που συνδέεται με την μειωμένη ή υπερβολική πρόσληψη τροφής, την απίσχναση ή την εμμονή ενός ατόμου με μια την «ιδανική εικόνα» ενός αδύνατου σώματος και συνήθως την ταυτίζουμε με την ανάγκη του ατόμου να αδυνατίσει. Ξεχνάμε ωστόσο να αναρωτηθούμε, τι κρύβεται πίσω από ένα απισχνασμένο σώμα, πίσω από έναν τεράστιο όγκο φαγητού που καταναλώνεται αδιάκοπα και οδηγεί το άτομο στην εκούσια αποβολή του από το σώμα; Έχουμε αναρωτηθεί τι συναισθήματά συνοδεύουν αυτές οι συμπεριφορές τα άτομα που πάσχουν από διαταραχές πρόσληψης τροφής;
Ενοχή και ντροπή.
Ενοχή που έφαγαν βραδινό, ενοχή που «έχασαν τον έλεγχο» , ντροπή που κατανάλωσαν τόσο μεγάλες ποσότητες φαγητού και κατέληξαν να αποβάλουν το φαγητό τους και κυρίως ενοχή που δεν κατάφεραν να παραμείνουν κατ’ εκείνες «ΤΕΛΕΙΕΣ». Τις περισσότερες φορές τα άτομα με διαταραχές πρόσληψης τροφής είναι άτομα τελειοθηρικά, που ακολουθούν με ευλάβεια τους κανόνες, έχουν άριστες επιδόσεις στο σχολείο ή το πανεπιστήμιο ενώ δεν αφήνουν ποτέ στον εαυτό τους περιθώρια λάθους ή αποτυχίας. Η αποτυχία είναι συνυφασμένη με την γενικότερη αποτυχία τους ως προσωπικότητες, ως άτομα που δεν αξίζουν να αγαπηθούν, που πρέπει να είναι υπεύθυνα για τα πάντα γύρω τους. Σε καθημερινές καταστάσεις ζωής τα άτομα αυτά αντί να επιβραβεύσουν τον εαυτό τους για τα κατορθώματα τους, καταφεύγουν στην συνεχή αυτοκριτική και την τιμωρία, καθώς πάντα υπάρχει κάτι που δεν έκαναν αρκετά καλά..
Ας αναρωτηθούμε όμως..
Πόσο υγιής και βιώσιμη είναι η συνεχής αυτοτιμωρία, το να μην δίνουμε την δυνατότητα στον εαυτό μας να κάνει λάθος; To να μην συγχωρούμε τον εαυτό μας κάθε φορά που μπορεί να νιώθει ότι δεν μπορεί να ανταπεξέλθει σε μια κατάσταση; Αυτοσυγχώρεση σημαίνει, να αποδέχεσαι και προχωράς με ό,τι έχει συμβεί. Να αφήνεις πίσω τον θυμό, την οργή και δέχεσαι το ότι δεν είναι εφικτό να τα ελέγχεις πάντοτε όλα και όλους. Να δίνεις στον εαυτό σου την δυνατότητα να μάθει από ένα λάθος, να αφήσει για λίγο τον έλεγχο των πάντων και να δείξει την ίδια κατανόηση και συμπόνια στον εαυτό του που θα έδειχνε και σε έναν συνάνθρωπο του που θα βρισκόταν σε μια παρόμοια κατάσταση.
Στα άτομα με διατροφικές διαταραχές, η έλλειψη της ικανότητας της συγχώρεσης του εαυτού είναι φανερή. Πόσο δύσκολο μοιάζει σε ένα κορίτσι με ανορεξία να συγχωρέσει τον εαυτό της που έφαγε παραπάνω από αυτό που είχε σχεδιάσει, που δεν έχει το σώμα που επιθυμεί, που «δεν αντιστάθηκε» και έφαγε όλα τα γλυκά που βρήκε στο ντουλάπι.. Σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα στην οποία μελετήθηκε η ικανότητα αυτοσυγχώρεσης σε γυναίκες που πάσχουν από διατροφικές διαταραχές, διαπιστώθηκε πως όντως γυναίκες με διαγνωσμένη διατροφική διαταραχή παρουσίαζαν μειωμένη ικανότητα συγχώρεσης του εαυτού, σε σύγκριση με τις γυναίκες που δεν έπασχαν από κάποια διατροφική διαταραχή.
Σίγουρα η αυτοσυγχώρεση δεν είναι εύκολη υπόθεσή. Πόσο μάλλον όταν αναφερόμαστε σε με διαταραχές πρόσληψης τροφής, όπου το αίσθημα της ενοχής και της αυτοκριτικής είναι παρόν σε κάθε στιγμή της ημέρας τους. Είναι μια διαδικασία που θα πάρει χρόνο, θα χρειαστεί μεγάλη δουλειά με τον εαυτό και γιατί όχι την συμβουλή ενός ειδικού που θα δουλέψει προσωπικά με τον καθένα και την καθεμία και θα βοηθήσει σε αυτό το δύσκολο, αλλά μαγικό ταξίδι της αυτοσυγχώρεσης. Και μην ξεχνάτε πως δεν είναι ποτέ μα ποτέ αργά να ξεκινήσουμε…
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
Watson, M. J., Lydecker, J. A., Jobe, R. L., Enright, R. D., Gartner, A., Mazzeo, S. E., & Worthington, E. L. (2012).
Self-Forgiveness in Anorexia Nervosa and Bulimia Nervosa. Eating Disorders, 20(1), 31-41. doi:10.1080/10640266.2012.635561