Ψυχικές Διαταραχές
Χρόνια Πολλά σε όλες τις μανούλες του κόσμου! Ίσως η πιο τρυφερή γιορτή του χρόνου, αφού αποτελεί την τέλεια αφορμή για γλυκά, λουλούδια, κάρτες και μικρές δόσεις ειλικρίνειας για την αγάπη και την εκτίμηση που τρέφουν τα παιδιά προς το πρόσωπο που τα έφερε στη ζωή.
Η μητέρα είναι αστείρευτη πηγή δύναμης, τρυφερότητας και αγάπης. Πάντα εκεί στα ευχάριστα και δυσάρεστα γεγονότα της ζωής, στη χαρά, στη λύπη, στον πόνο, στη μοναξιά, στην απογοήτευση.
Η μητέρα είναι το πρώτο και σπουδαιότερο πρόσωπο στη ζωή του ανθρώπου. Η «φυσική σχέση» μητέρας – παιδιού είναι πρωταρχικής σημασίας, καθώς ξεκινά με την ψυχολογική σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ τους ήδη κατά την περίοδο της κύησης.
Κάθε μητέρα συνδέει τη μητρική αγάπη με πολλά και διαφορετικά συναισθήματα. Μέσα από τον συναισθηματικό δεσμό με το παιδί αποκτά μία στενή σχέση αλληλεξάρτησης και ταύτισης μαζί του, αισθάνεται τη χαρά και τη λύπη του σαν να ήταν δική της.
Το βρέφος και το μικρό παιδί τα πρώτα χρόνια της ζωής του έχει ανάγκη τη διαρκή παρουσία και φροντίδα της μητέρας του με την οποία νιώθει ασφάλεια και την έχει ως βάση να εξερευνήσει τον κόσμο γύρω του. «Το μωρό δεν υπάρχει μόνο του, αλλά ουσιαστικά είναι μέρος μίας σχέσης», όπως αναφέρει ο Winnicot.
Μέσα από την ψυχική αλληλεπίδραση μητέρας – παιδιού αναπτύσσεται μία συναισθηματική προσκόλληση του βρέφους στο πρόσωπο που το φροντίζει που κυρίως είναι η μητέρα. Η επιτυχής έκβαση μίας ασφαλούς προσκόλλησης εξαρτάται από την ετοιμότητα και προθυμία της μητέρας για άμεση ικανοποίηση στις ανάγκες του παιδιού της. Την ευαισθησία της για άμεση ανταπόκριση στο κάλεσμα και διάθεση για «επικοινωνία» του παιδιού της με το κλάμα, το γάντζωμα, το πιπίλισμα, το βλέμμα, το χαμόγελό του.
Ο δεσμός προσκόλλησης ως η πρώτη διαπροσωπική σχέση που διαμορφώνει το άτομο παίζει σημαντικό ρόλο σε διάφορους τομείς της ζωής του ανθρώπου, το συναισθηματικό, κοινωνικό, γνωστικό. Η ποιότητα προσκόλλησης δηλαδή στη σχέση μητέρας – παιδιού κατά τα πρώτα χρόνια, τα δύο μέλη κατά πόσο θα βιώσουν ικανοποίηση, απόλαυση σ’ έναν «υγιή» δεσμό. Το βρέφος και το μικρό παιδί είναι σημαντικό να βρίσκεται σε μία σταθερή, γεμάτη αγάπη κι ασφάλεια σχέση με τη μητέρα. Θα το βοηθήσει να αναπτύξει μία υγιή προσωπικότητα και θα του καλλιεργήσει το αίσθημα προστασίας, οικειότητας, εμπιστοσύνης, ευτυχίας με θετικά και αισιόδοξα συναισθήματα, χωρίς να φοβάται την απόρριψη, αλλά και το φόβο να αναπτύξει στενούς συναισθηματικούς δεσμούς στις μελλοντικές ενήλικες σχέσεις του.
Ο ρόλος της μητέρας ως συμπεριφορά καθορίζεται από την προσωπικότητα του ατόμου.Στην έκφραση της μητρικής αγάπης παίζει ρόλο η προσωπική εμπειρία της κάθε μητέρας, η δική της παιδική ηλικία με τα μοναδικά βιώματά της για την ανάπτυξη θετικής, αρνητικής ή ακόμη καλύτερα επαρκούς συμπεριφοράς προς το παιδί της.
Το παιδί με έλλειψη συναισθηματικής εναρμόνισης και ανασφαλούς δεσμού προσκόλλησης με τη μητέρα αναπτύσσει ως ενήλικας μία προσωπικότητα ανασφαλή, αποφευκτική στη συναισθηματική οικειότητα και σύνδεση, παρόλο που επιθυμεί την αγάπη ταυτόχρονα τη φοβάται. Θα ψάχνει για πάντα την αποδοχή και την αγάπη της μητέρας. Μία αγάπη χωρίς περιορισμούς και όρια.
«H καλύτερη συμβουλή που μου έδωσε η μητέρα μου: Να λες κάθε μέρα στα παιδιά σου: «θυμήσου πως σ΄αγαπάνε» (Evelyn Mc Cormick)
«Δεν υπάρχει τρόπος να γίνεις τέλεια μητέρα, υπάρχουν όμως εκατομμύρια τρόποι να γίνεις καλή» (Gil Churchill)
Λίλιαν Σουμέλη
Ψυχολόγος – Οικογενειακή Σύμβουλος
