Άρθρα και Έρευνες
από την ψυχολόγο του “Θάλπος Καλαμάτας” Εύη Τσικρικού
Από ένα τυχαίο καβγά μεταξύ δύο αγνώστων οδηγών στην μέση του δρόμου έως την σύγκρουση δύο ομάδων, παρατηρούμε την ευκολία με την οποία ο άνθρωπος καταφεύγει στην βία ως μέσω επίλυσης μιας διαφωνίας. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, βία είναι « η σκόπιμη χρήση σωματικής δύναμης ή εξουσίας με μορφή απειλής ή πράξης απέναντι στον εαυτό μας, σε κάποιο άλλο πρόσωπο ή ενάντια σε μια ομάδα ή κοινότητα η οποία είτε έχει ως αποτέλεσμα είτε αυξάνει τις πιθανότητες να επέλθει τραυματισμός, θάνατος, ψυχολογική βλάβη, καθυστέρηση στην ανάπτυξη ή στέρηση.
Πρόκειται για ένα πολυ-παραγοντικό φαινόμενο, το οποίο δεν επιδέχεται μία ερμηνεία καθότι τα αίτια του είναι πολύπλοκα και πολυδιάστατα. Σύμφωνα με το «βιοκοινωνικό» μοντέλο, υπάρχει μία προδιάθεση για εκδήλωση επιθετικής συμπεριφοράς, διαφορετική για τον κάθε άνθρωπο, η οποία μπορεί να ενεργοποιηθεί ή να ατονήσει μετά από την επίδραση διαφόρων παραγόντων. Για να εκδηλωθεί, όμως, είναι απαραίτητη η επίδραση εξωτερικών παραγόντων.
Στους εξωτερικούς παράγοντες συμπεριλαμβάνονται τα δημογραφικά χαρακτηριστικά (ηλικία, εκπαίδευση, εισόδημα), οι εγκεφαλικές βλάβες, οι διαταραχές προσωπικότητας, η κατάχρηση ουσιών και το ιστορικό βίωσης, μαρτυρίας ή εμπλοκής σε βίαιη συμπεριφορά.
Υπάρχουν και οι ευρύτεροι κοινωνικοί παράγοντες που βοηθούν στη δημιουργία ενός κλίματος στο οποίο ενθαρρύνεται ή αναστέλλεται η βία: η ανταπόκριση του συστήματος ποινικής δικαιοσύνης, οι κοινωνικές και πολιτιστικές νόρμες σχετικά με τους ρόλους των φύλων ή τις σχέσεις γονέα-παιδιού, η εισοδηματική ανισότητα, το ισχυρό ή ανύπαρκτο σύστημα κοινωνικής πρόνοιας, η κοινωνική αποδοχή/ανοχή της βίας, η προσβασιμότητα σε όπλα, η έκθεση στη βία από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και η πολιτική αστάθεια.
Παρότι η βία ανέκαθεν υπήρξε μέρος της ανθρώπινης συμπεριφοράς, προβληματίζει το γεγονός ότι ο άνθρωπος συνεχίζει να χρησιμοποιεί την βία είτε ως μέσω επιβολής της εξουσίας, των πεποιθήσεων και των πιστεύω του είτε ως μέσω ανταπόδοσης μιας αδικίας αλλά και ως απάντηση στην ίδια τη βία, την στιγμή που η εκπαίδευση και η μόρφωση δεν αποτελούν πλέον προνόμιο των λίγων. Η δυνατότητα άντλησης πληροφοριών και γνώσης παγκόσμιας εμβέλειας δημιουργεί πρόσφορο έδαφος για την εξέλιξη της ανθρώπινης αντίληψης πέρα από στεγανά, στερεότυπα και προκαταλήψεις. Υπερισχύει, δηλαδή, της λογικής και της σύνεσης η διάθεση για επιβολή και κύρωση μέσω της βίας επειδή πολύ απλά δεν μπορεί το άτομο να διαχειριστεί τα όποια αρνητικά συναισθήματα του ή το αίσθημα κατωτερότητας.
Η Διακήρυξη της Σεβίλλης, που συντάχθηκε για τη Βία το 1986 (Διεθνές Έτος της Ειρήνης) από μια ομάδα λογίων και επιστημόνων από πολλές χώρες, παραθέτει τα εξής:
1. Είναι επιστημονικά αναληθές να ισχυριζόμαστε ότι έχουμε κληρονομήσει από τους προγόνους μας την τάση να κάνουμε πόλεμο (…) Οι εχθροπραξίες είναι ανθρώπινο φαινόμενο που δεν υπάρχει σε άλλα ζώα (…).
2. Υπάρχουν πολιτισμοί που δεν έχουν εμπλακεί σε πόλεμο εδώ και αιώνες και υπάρχουν άλλοι οι οποίοι έχουν, κατά καιρούς, εμπλακεί σε πόλεμο συχνά (…).
3. Είναι επιστημονικά αναληθές να ισχυριζόμαστε ότι ο πόλεμος ή άλλες μορφές βίαιης συμπεριφοράς είναι γενετικά προγραμματισμένα στην ανθρώπινη φύση (…).
4. Είναι επιστημονικά αναληθές να ισχυριζόμαστε ότι τα ανθρώπινα όντα έχουν ‘βίαιο εγκέφαλο’ (…) το πώς ενεργούμε καθορίζεται από τον τρόπο που έχουμε ανατραφεί και κοινωνικοποιηθεί (…).”
Μάλιστα κλείνει με την αισιόδοξη δήλωση ότι «η βιολογία δεν καταδικάζει την ανθρωπότητα στον πόλεμο. Καθώς οι πόλεμοι αρχίζουν στο νου των ανθρώπων, και η ειρήνη ξεκινά επίσης στο νου μας. Το ίδιο είδος που εφηύρε τον πόλεμο είναι σε θέση να εφεύρει και την ειρήνη. Σε αυτό το έργο, ο καθένας από εμάς έχει το δικό του μερίδιο ευθύνης.»
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
https://www.verywellmind.com/quality-time-love-language-4783540
https://medium.com/wholistique/what-quality-time-really-means-176333aa5fda
https://cratedwithlove.com/blogs/relationship-tips/quality-time-love-language-explained
