Άρθρα και Έρευνες
Από την Ψυχολόγο του «Θάλπος Αττικής» Μαρία Μακριδάκη
Στα δυο προηγούμενα άρθρα σχετικά με την Ψυχική Υγεία είδαμε κάποια στατιστικά για την ψυχική υγεία παγκοσμίως αλλά και ειδικότερα για την χώρα μας καθώς και τον τρόπο και τη δύναμη που έχουν τα μέσα μαζικής επιρροής όπως ο κινηματογράφος στο να προωθούν λανθασμένα μηνύματα τις περισσότερες φορές για την ψυχική υγεία.
Το στίγμα, ως μια ανεπιθύμητη, δυσφημιστική ιδιότητα, μπορεί να στερήσει από κάποιον το δικαίωμα της πλήρους κοινωνικής αποδοχής, και να τον αναγκάζει να προσπαθεί να κρύψει, όταν είναι δυνατόν, την αιτία που προκαλεί αυτήν την αντιμετώπιση.
Τα στερεότυπα, οι προκαταλήψεις και οι διακρίσεις σχετικά με την ψυχική ασθένεια δηλαδή οι αρνητικές σκέψεις και τα αρνητικά συναισθήματα που ωθούν τον κόσμο στο να απομονώνει κοινωνικά τα άτομα με ψυχική νόσο επιτείνουν την ήδη δύσκολη κατάσταση την οποία αντιμετωπίζουν αυτά τα άτομα λόγω της νόσου τους.
Ο στιγματισμός και ο επακόλουθος κοινωνικός αποκλεισμός οφείλονται κυρίως στην έλλειψη γνώσεων για την αιτιολογία της νόσου. Το γεγονός ότι το ευρύ κοινωνικό σύνολο δεν γνωρίζει πολλά για την ψυχική ασθένεια τους ωθεί στο να νιώθουν φόβο, γιατί ότι δεν γνωρίζουμε συνήθως μας φοβίζει και ένας τρόπος για να εξορκίσουμε το φόβο μας είναι να γελοιοποιήσουμε και να περιθωριοποιήσουμε αυτό που μας προκαλεί φόβο.
Εφόσον λοιπόν η άγνοια και ο φόβος ωθούν τους ανθρώπους στην διάκριση, έτσι δυστυχώς η Ψυχική Ασθένεια ακόμα και σήμερα θεωρείται taboo. Αν και υπάρχουν συστηματικές καμπάνιες ενημέρωσης από πολλούς φορείς ψυχικής υγείας σχετικά με τις ψυχικές διαταραχές και τις μέσα από ενημερωτικές καμπάνιες σχετικά με τις ψυχικές παθήσεις, χρειάζεται ακόμη δουλειά για να εκλείψουν οι προκαταλήψεις και να γίνει αποδεκτή η νόσος ώστε να μην στιγματοποιείται.
Το αποτέλεσμα της παρακάτω έρευνας μαρτυρεί την σημερινή κατάσταση. Σύμφωνα, λοιπόν, με μελέτη του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγιεινής (ΕΠΙΨΥ 2013), λιγότερο από το 50% των ανθρώπων καταφεύγει στην ιατρική στήριξη συνήθως λόγω της μη αποδοχής της ασθένειας, από τον φόβο του στιγματισμού και της κοινωνικής κατακραυγής.
Οι συνέπειες του στίγματος δυστυχώς είναι αρκετές όπως προβλήματα στέγασης, ευκαιρίες απασχόλησης, κοινωνική απομόνωση, αρνητικές επιπτώσεις στην πορεία της νόσου και αρνητικές επιπτώσεις στην οικογένεια.
Είναι, επίσης, σημαντικό να πούμε ότι το στίγμα επεκτείνεται και ακολουθεί όχι μόνο τα άτομα με τις ψυχικές παθήσεις και την οικογένεια του ατόμου που αντιμετωπίζει κάποια ψυχική διαταραχή αλλά και τις δομές που παρέχουν υπηρεσίες ψυχικής υγείας και τα συναφή επαγγέλματα.
Κλείνοντας να τονίσουμε ότι για την καταπολέμηση του στίγματος, για την άρση της απομόνωσης και του αποκλεισμού απέναντι στα άτομα με ψυχικά προβλήματα, χρειάζονται πρωτοβουλίες ευαισθητοποίησης και εκπαίδευσης του κοινωνικού συνόλου με αρωγούς την δημόσια και ιδιωτική εκπαίδευση, τα ΜΜΕ και την μυθοπλασία της τηλεόρασης και του κινηματογράφου.
Βιβλιογραφία
- http://www.epipsi.gr/
