Καλή Ψυχική υγεία
από την εργοθεραπεύτρια του “Θάλπος Αττικής” Βασιλική Mωραΐτη
Ο όρος αυτοφροντίδα ή στα αγγλικά self care αφορά μια πολυδιάστατη διαδικασία σκόπιμης συμμετοχής σε δραστηριότητες που προάγουν την λειτουργικότητα και ενισχύουν την ευημερία των ατόμων. Η εμπλοκή σε δραστηριότητες αυτοφροντίδας είναι ζωτικής σημασίας για την οικοδόμηση ανθεκτικότητας απέναντι σε εκείνους τους στρεσογόνους παράγοντες που αντιμετωπίζουμε σε καθημερινό επίπεδο.
Πόση έμφαση όμως δίνουμε πραγματικά στην φροντίδα του εαυτού μας κατά την διάρκεια της ημέρας;
Σωματική αυτό-φροντίδα
Σε αυτήν την κατηγορία περιλαμβάνονται όλες εκείνες οι καθημερινές δραστηριότητες που αφορούν την φροντίδα του σώματος. Αλήθεια, πόση σημασία δίνετε πραγματικά στην περιποίηση του εαυτού σας κατά τη διάρκεια της ημέρας;
Κοιμάστε αρκετά και ποιοτικά;
Τρέφεστε ισορροπημένα και ακούτε το σώμα σας;
Εμπλέκεστε σε κάποιο είδος σωματικής άσκησης;
Παρακολουθείτε την υγεία σας τακτικά ή λαμβάνετε σωστά την ημερήσια φαρμακευτική σας αγωγή;
Πολλές φορές η απαιτητική καθημερινότητα και το καθημερινό στρες μας οδηγούν στο να παραμελούμε την σωματική μας φροντίδα, με αποτέλεσμα να καταλήγουμε σε ανθυγιεινές δραστηριότητες (κάπνισμα, καθιστική ζωή, ελλιπής ύπνος) που επιβαρύνουν τόσο το σώμα όσο και την νοητική μας κατάσταση. Ας μην ξεχνάμε πως η φροντίδα του σώματος συνδέεται άμεσα και με την φροντίδα του μυαλού, τα οποία λειτουργώντας παράλληλα, μας επιτρέπουν να κάνουμε τα πράγματα που επιθυμούμε μέσα στην ημέρα μας.
Κοινωνική αυτοφροντίδα
Η διατήρηση ενός κύκλου κοινωνικών επαφών και η συχνή αλληλεπίδραση έχουν συνδεθεί με την καλή ψυχική υγεία και το αίσθημα πληρότητας από τη ζωή. Σκεφτείτε πόσο καλά αισθάνεστε μετά από μια καλή συζήτηση με κάποιον κοντινό σας φίλο ή συγγενή. Τι άλλο θα μπορούσαμε να κάνουμε για να φροντίσουμε τις κοινωνικές μας σχέσεις;
Μιλήστε στο τηλέφωνο με κάποιο κοντινό σας πρόσωπο.
Περπατήστε στην φύση με φίλους ή οικογένεια.
Πάρτε μέρος σε εθελοντικές δράσεις ή σε ομάδες κάποιου είδους άθλησης και άλλων ενδιαφερόντων.
Εμπλακείτε σε δραστηριότητες άθλησης ή ψυχαγωγίας με τους ανθρώπους του κοντινού σας περιβάλλοντος.
Συναισθηματική Αυτοφροντίδα
Η ικανότητα να διαχειριζόμαστε τις δύσκολες καταστάσεις και τα συναισθήματα που αυτές μας προκαλούν, είναι σημαντική για την ευημερία μας. Η συναισθηματική αυτοφροντίδα μπορεί να περιλαμβάνει δραστηριότητες που σας βοηθούν να αναγνωρίζετε και να εκφράζετε τα συναισθήματά σας σε τακτική βάση:
Συζητήστε με ανθρώπους που εμπιστεύεστε
Ξεκινήστε ημερολόγιο καταγραφής σκέψεων και συναισθημάτων
Αναζητείστε υποστήριξη από κάποιον σύμβουλο ή θεραπευτή ψυχικής υγείας
Ψυχική & Πνευματική Αυτοφροντίδα
Η ψυχική αυτοφροντίδα θα λέγαμε ότι περιλαμβάνει όλα όσα κάνουμε που μας γεμίζουν ψυχικά και πνευματικά. Στον συγκεκριμένο τύπο αυτοφροντίδας δεν υπάρχουν συγκεκριμένες οδηγίες ή προτάσεις. Ο κάθε ένας γνωρίζει για τον εαυτό του τι τον κάνει να αισθάνεται πλήρης και τι τον ανανεώνει στην καθημερινότητα του. Για κάποιον μπορεί φροντίδα για το πνεύμα να είναι το διάβασμα ενός βιβλίου και για κάποιον άλλον το να ξεκινήσει ένα χόμπι .Για άλλον μπορεί να είναι η προσευχή ή η γιόγκα ενώ για άλλον τα περιπετειώδη ταξίδια με τους αγαπημένους του ανθρώπους.
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως ο κάθε ένας από εμάς είναι διαφορετικός και ως εκ τούτου έχει και διαφορετικές ανάγκες αυτοφροντίδας. Για παράδειγμα ένας υπάλληλος που εργάζεται πολλές ώρες, ίσως να χρειάζεται να επικεντρωθεί περισσότερο στην κοινωνική και σωματική του αυτοφροντίδα. Αντίστοιχα για έναν συνταξιούχο οι ανάγκες του μπορεί να είναι περισσότερο σωματικές ή και κοινωνικές, χωρίς όμως και αυτό να είναι απόλυτα απαραίτητο.
Αξιολογώντας τους τομείς της ζωής μας, μπορούμε να δούμε σε ποιους χρειάζεται να εστιάσουμε περισσότερο και σε ποιους λιγότερο, αφιερώνοντας λίγο χρόνο καθημερινά, κάνοντας κάτι μικρό που μας ευχαριστεί. Όταν φροντίζουμε τον εαυτό μας ολιστικά τότε θα μπορούμε να είμαστε πιο αποδοτικοί και προπάντων περισσότερο ικανοποιημένοι από την ζωή μας.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
Dorociak, K. E., Rupert, P. A., Bryant, F. B., & Zahniser, E. (2017). Development of a Self-Care Assessment for Psychologists. Journal of Counseling Psychology, 64(3), 325–334. https://doi.org/10.1037/cou0000206
Lawler, M. (2020, April 5). What Is Self-Care and Why Is It Critical for Your Health? Everyday Health. (J. Laube, Ed.). Retrieved April 27, 2021, from https://www.everydayhealth.com/self-care/
