Καλή Ψυχική υγεία
Στην αρχή του έτους, οι περισσότεροι γονείς από εμάς μπήκαμε στην διαδικασία να σκεφτούμε πώς το 2016 μπορούμε να γίνουμε καλύτεροι γονείς για τα παιδιά μας. Περισσότερο από ποτέ, κρίνεται σημαντικό να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να αναπτύξουν εκείνα τα εργαλεία που θα τους επιτρέψουν να γίνουν ευσυνείδητοι ενήλικες και ψυχικά υγιείς. Μία από τις πιο σημαντικές δεξιότητες για την συναισθηματική ευεξία; Η ευγνωμοσύνη.
Ως ψυχίατρος και μητέρα δύο μικρών παιδιών, η ευγνωμοσύνη είναι κάτι ιδιαίτερα σημαντικό για εμένα, τόσο επαγγελματικά όσο και προσωπικά. Τονίζωδιαρκώς στους ενήλικες ασθενείς μου την πρόκληση του να μαθαίνει κανείς νέες δεξιοτήτες κατά την ενήλικη ζωή του, αλλά καιτα πολλαπλά οφέλη που προκύπτουν από την διαμόρφωση ενσυναίσθησηςκαι την εφαρμογή πρακτικών που προάγουν την ευγνωμοσύνη κατά την νεαράηλικία.
Στα δικά μου παιδιά, εκτιμώ ιδιαίτερα το γεγονός ότι μπορούν να κατανοήσουν την ιδέα της ευγνωμοσύνης και πώς αυτή συμβάλλει στην ευημερία και την ευτυχίας μας. Με λίγη μόλις ενθάρρυνση καιπρακτική τα παιδιά μπορούν να αντιληφθούν την σημασία της ευγνωμοσύνης, με αποτέλεσμα να θεμελιώνεται μια γερή βάση για την ψυχική τους υγεία.
Ακολουθούν πέντε γρήγοροι και εύκολοι μέθοδοι που ενθαρρύνουν την ευγνομωσύνη στα παιδιά μας:
1. Συμμετοχή σε πράξεις καλοσύνης.
Τα παιδιά συχνά μοιράζονται αυθόρμητα ένα παιχνίδι ή φιλικές λέξεις με τον φίλο τους ή τον δάσκαλό τους. Ας παρατηρήσουμε τα παιδιά μας και όταν συμπεριφέρονται ή μιλούν με ευγένεια και καλοσύνη ας τους εκφράσουμε πόσο εκτιμάμε την συμπεριφορά τους αυτή.
Ας λειτουργήσουμε εμείς οι ίδιοι ως πρότυπα συμπεροφοράς για τα παιδιά μας. Ας τους επιτρέψουμε να γίνουν μάρτυρες μιας ευγενικής πράξης αλληλεγγύης, είτε πρόκειται για κάτι σημαντικό είτε για κάτι λιγότερο σημαντικό. Τα παιδιά τείνουν να αναπαράγουν τις συμπεριφορές μας. Πράττοντας με καλοσύνηκαι συμμετέχοντας σε αυτές τις πράξεις σαν οικογένεια μας επιτρέπεται να βιώνουμε θετικές εμπειρίες για τις οποίες όλοι μπορούμε να είμαστε ευγνώμονες.
2. Ας περάσουμε χρόνο στη φύση.
Η φύση επιτρέπει σε παιδιά καιενήλικες να επιβραδύνουν τους γρήγορους ρυθμούς της καθημερινότητας. Με βραδύτερο ρυθμό, μπορούμε να έχουμε μεγαλύτερη ενσυναίσθηση των καταστάσεων και να παρατηρήσουμε όλη την ομορφιά του κόσμου γύρω μας, χρησιμοποιώντας όλες μας τις αισθήσεις. Μπορούμε να αισθανόμαστε ευγνώμονες για τα δροσερά, σκιερά δέντρα ή τα χρώματα του ηλιοβασιλέματος.
Η απλότητα λειτουργεί. Με την οικογένειά μου, καθώς πηγαίνουμε στο σχολείο, ή όταν κάνουμε μικρές απογεύματινέςβόλτες συχνά παρατηρούμε τα περίεργα σχήματα που διαμορφώνονται στον ουρανό από τα σύννεφα. Παρατηρώντας τη φύση, ακόμη και γιαμια στιγμή, μας επιτρέπει να εκτιμήσουμε την ομορφιά που υπάρχει γύρω μας. Να εκτιμήσουμε κάτι μεγαλύτερο από τον εαυτό μας.
3. Ας βρούμε λίγο χρόνο για συζήτηση
Έπειτα από ένα γεύμα, ένα ζεστό μπάνιο και ένα παραμύθι, τα παιδιά είναι συνήθως αρκετά χαλαρά και ανοιχτά ώστε να συζητήσουν μαζί μας. Ας εκμεταλλευτούμε, λοιπόν, αυτή την ευκαιρία και ας συζητήσουμεμαζί τους για το τι συνέβη μέσα στη ημέρα μας.
Μπορούμε να ξεκινήσουμε συζητώντας τις δικές μας όμορφες στιγμές και προκλήσεις που προέκυψαν μέσα στην μέρα μας. Έτσι,ανοίγουμε τις γραμμές επικοινωνίας μεταξύ εμάς και των παιδιών μαςκαιταενθαρρύνουμενα μοιραστούν και εκείνα τις δικές τους καθημερινές εμπειρίες. Αφιερώνοντας σε καθημερινή βάση λίγο χρόνο στονα σκεφτούμε για την ημέρα που πέρασε και συνειδητά να επικεντρωθούμε στο τι πήγε καλά και τι όχι, ενθαρρύνεται η ανάπτυξη ευγνωμοσύνης από νεαρή ηλικία.
4. Ας εφαρμόσουμε την ενσυναίσθηση στα γεύματα.
Ας απομακρύνουμε από το τραπέζι παιχνίδια, ηλεκτρονικά και βιβλία ώστε να βοηθήσουμε τα παιδιάνα επικεντρωθούν στο φαγητό τους και να χρησιμοποιήσουν όλες τους τις αισθήσεις για να απολαύσουν και ναεκτιμήσουν το γεύμα τους.
Καθώς τρώνε, μπορούμε να τα ρωτήσουμε πώς φαντάζονται να έφτασε στο πιάτο τους αυτό το οποίο καταναλώνουν. Για παράδειγμα, μια φράουλα δεν εμφανίζεται μαγικά. Προϋποθέτει γόνιμο έδαφος, άνεμο, ήλιο, νερό και έναν αγρότη με το φορτηγό του για να φτάσει η φράουλα από το χωράφι στην αγορά και τελικά να καταλήξει στο πιάτο μας. Ο προβληματισμός σχετικά με την διαδικασία που απαιτείται προκειμένου η φράουλα να καταναλωθεί επιτρέπει στα παιδιά να αποκτήσουν μια αίσθηση θαυμασμού και εκτίμησης για κάτι τόσο απλό, το φαγητό.
5. Εθελοντισμός ανάλογα με την ηλικία του παιδιού
Ο εθελοντισμός μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να συνειδητοποιήσουν πόσο τυχερά είναι, δίνοντάς τους την ευκαιρία να βοηθήσουν εκείνους που είναι λιγότερο τυχεροί. Ωστόσο, είναι γεγονός ότι διαθέτουν μια έμφυτη συμπόνια για κάποια γεγονότα και κάποιες καταστάσεις. Για παράδειγμα, ορισμένα παιδιά ενστικτωδώς δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την προστασία του περιβάλλοντος ή για την προστασία των ζώων.
Ας εντοπίσουμε τα ενδιαφέροντα των παιδιών μας και ας βρούμε τους κατάλληλους τρόπους με τους οποίους θα τους δοθεί η ευκαιρία να εκφράσουν έμπρακτα την αλληλεγγύη που αρμόζει στην ηλικία τους. Για παράδειγμα, συγκέντρωση χρημάτων για ένα τοπικό καταφύγιο ζώων, συμβολή σε μια τράπεζα τροφίμων ή ένα συσσίτιο. Ακόμα και συμμετοχή σε έναν μαραθώνιο 5 χιλιομέτρων ώστε να συμβάλει στην συγκέντρωση χρημάτων για μια συγκεκριμένη προσπάθεια που αγγίζει την καρδιά του.
Οι δαστηριότητες που υποστηρίζουν την ευγνωμοσύνη δεν χρειάζεται να είναι κοστοβόρες ή χρονοβόρες. Το σημαντικότερο είναι, εμείς ως γονείς να κάνουμε την ευγνωμοσύνη κομμάτι της δικής μας καθημερινότητας, και τα παιδιά θα μας ακολουθήσουν ενστικτωδώς.
Monisha Vasha, Dr. Psychiatrist
